دکتر مسعود جعفری پور : متخصص گوش و حلق و بینی و جراحی سر و گردن
تحریریه زندگی آنلاین : کانال گوش باعث ایجاد جرم گوش در پوشش کانال میشود. جرم، گوش را در برابر باکتری، عفونت و آسیب ناشی از آب یا ضربه حفاظت میکند. موم محافظت از گوش در برابر باکتریها، عفونت و آسیبهای ناشی از آب و یا تروما است. در بعضی موارد، ممکن است گوش جرم بیشازحد تولید کند. اگر جرم گوش باعث ایجاد مشکلاتی شود و یا پزشک را از مشاهده درون گوش بازدارد، جرم اضافی ممکن است برداشته شود. جرم بیشازحد میتواند شنوایی شما را تحت تأثیر قرار دهد. این مسئله میتواند باعث خارش گردد و در موارد نادر نیز میتواند دردناک باشد. برای تمیز کردن جرم، نباید اشیاء را در گوش خود وارد کنید مگر اینکه به دستور پزشک این کار را انجام دهید. استفاده از دستمال پنبهای در کانال گوش، جرم را به عمق بیشتر کانال گوش فرومیبرد و موجب ایجاد جرم بیشتر میگردد. پزشک میتواند بهصورت کاملاً بیخطر، جرم گوش را برطرف کند. در فرآیند تمیز کردن گوش از یک دستگاه برقی جرمگیری گوش برای رفع جرم گوش استفاده میشود.
بیشتربخوانید:
گوش درد را جدی بگیرید
اگر در شنیدن مشکل دارید، ممکن است به دلیل ایجاد یک جرم طبیعی به نام سرومن ( یا بهطور معمولتر جرم گوش) باشد. جرم گوش که بهعنوان یک مکانیسم دفاعی برای گوش عمل میکند، ولی میتواند حس شنوایی شما را مختل کند.روشهای ایمن و طبیعی متعددی برای رفع جرم گوش در خانه وجود دارد؛ بااینحال درمان توسط متخصص گوش و حلق و بینی ممکن است ضروری باشد. شستشو یک روش فوقالعاده ایمن و راحت برای رفع جرم گوش است، استفاده از مایع تضمین میکند که گوش بهطور کامل تمیز شده است، این فرآیند یک روش آسان است و معمولاً در حدود سی دقیقه طول میکشد.
چه چیزی باعث ایجاد جرم در گوش میشود؟
ممکن است در اثر موارد زیر دچار جرم اضافی گوش و سفت شدن آن شوید:
تنگ شدن کانال گوش ناشی از عفونت یا بیماریهای پوست، استخوان یا بافت همبند
تولید کمتر فرم مایع سرومن (بیشتر در افراد سالمند به علت پیری غدههایی که سرومن را تولید میکنند).
تولید بیشازحد سرومن در پاسخ به آسیب یا انسداد داخل کانال
چیزهایی مانند چوب، نوک وسایل، سنجاقسر و کلید که برای پاک کردن گوش در آن وارد میکنید.
سمعک
گوشیهایی تلفن که داخل گوش قرار میگیرند.
بیشتربخوانید:
درمانهای خانگی عفونت و درد گوش با چند راهکار ساده
علائم و نشانهها
علائم و نشانههای شکلگیری جرم گوش عبارتاند از:
درد
خارش
سوزش
احساس پری گوش
از دست دادن شنوایی
سرگیجه
زنگ زدن گوش (وزوز گوش)
سرفه رفلکسی
چگونه گوش خود را تمیز میکنید؟
بسیاری از افراد فکر میکنند که میدانند چگونه گوشهای خود را تمیز کنند. اما درواقع، شیوههایی که بسیاری از افراد برای تمیز کردن گوش استفاده میکنند، بهراحتی جرم را در کانال گوش جلوتر میبرد. رفع جرم از داخل گوش باید با دقت انجام شود. شنوایی شما میتواند بهطور موقت یا دائمی آسیب ببیند. علاوه بر این، علائم ایجاد جرم در گوش میتواند علت مشکلات پزشکی دیگر نیز باشد. به همین دلیل، توصیه میشود به یک پزشک متخصص واجد شرایط در مورد ایجاد جرم گوش مراجعه کنید.
شستشوی گوش
جرمگیری و شستن گوش، شستشوی کانال گوش با استفاده از آب گرم میباشد. شستشوی گوش با آب، معمولاً تجمعات جرم گوش را پاک میکند. اما تنها در صورتی بیخطر است که جرم گوش نرم شده باشد. هنگامیکه جرم سفتوسخت است، تمیز کردن گوش خطر پارگی پرده گوش را افزایش میدهد. بنابراین برای نرم کردن جرم ، 3-5 روز قبل از انجام جرمگیری و 2-3 بار در روز، از قطرههای گوش (مانند قطرههای روغنزیتون) استفاده کنید. شستشوی گوش معمولاً بدون درد است. آب ولرم با فشار به داخل کانال گوش وارد میشود. این کار معمولاً توسط یک دستگاه انجام میشود که آب را تحتفشار مناسب تنظیم میکند. این فرآیند باعث میشود تجمع جرم نرم شده جابهجا گردد و سپس با آب خارج شود. سرنگهای بزرگ و قدیمی گوش بهطور عمده با دستگاههای جدید شستشو جایگزین شدهاند. این کار به این دلیل است که دستگاهها میتوانند آب را با فشار صحیح وارد گوش کنند. هیچ خطری وجود ندارد که فشار بیشازحد ایجاد شود و موجب آسیب گردد (مشکل سرنگهای قدیمی).
بیشتربخوانید:
نشانه های وجود جرم در گوش
بعد از شستشوی گوش
بعضی از افراد پس از شستشوی و ساکشن گوش احساس سرگیجه میکنند، اما این وضعیت بهسرعت برطرف میشود. بعضی از افراد پس از تمیز کردن گوش، دچار التهاب در کانال گوش میشوند. این حالت باعث خارش و ناراحتی میگردد اما میتواند با قطرههای گوش بهبود یابد. شستشوی گوش بهندرت ممکن است باعث آسیب به گوش یا پرده گوش شود. بنابراین، در صورت مشاهده موارد زیر پس از شستشوی گوش، به پزشک مراجعه کنید:
ایجاد هرگونه درد گوش
ایجاد خارش آزاردهنده در گوش
ایجاد ترشح از گوش
تورم بافت اطراف کانال گوش (که ممکن است نشاندهنده عفونت باشد).
محدودیتها و عوارض جانبی
شستشوی گوش بهطورکلی ایمنتر از سرنگ کردن در گوش میباشد. جرم گوش باید از طرق نرم کردن آن با قطرههای گوش برای چند روز تا یک هفته (گاهی اوقات طولانیتر) قبل از شستشو، آمادهسازی شود. در طول این دوره دور از انتظار نیست که قطره گوش باعث گسترش جرم گوش و افزایش انسداد گوش شود و سایر علائم مربوطه را تشدید کند. گاهی اوقات قطرههای گوش میتوانند باعث ایجاد عفونت گوش و تحریک آن شوند. همچنين هیچیک از درمانهای رفع جرم گوش بهطور کامل بیخطر نيستند. برخی از عوارض جانبی و خطرات شناختهشده تمیز کردن گوش عبارتاند از:
با پمپ کردن آب درون گوش، جرم گوش بیشتر به کانال گوش میچسبد.
آسیب و ضربه به کانال گوش و پرده گوش (ازجمله سوراخ شدن)
شستشو و جرمگیری گوش برای چه کسانی مناسب نیست؟
اگر مشکلات خاص گوش دارید، شستشوی گوش توصیه نمیشود. بهویژه، اگر:
درگذشته پس از انجام این فرآیند، عوارضی را تجربه کردهاید.
در حال حاضر گرومت دارید ( گرومتها لولههای کوچک پلاستیکی هستند که در هنگام عمل، در پرده گوش قرار داده میشوند).
درگذشته عمل جراحی گوش انجام دادهاید. (بهغیراز گرومت که لازم است حداقل 18 ماه قبل بیرون آمده باشد و از بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان مرخص شده باشید)
دچار شکاف کام بودهاید. (حتی اگر ترمیمشده است)
عفونت گوش دارید یا در طی شش هفته گذشته دچار عفونت گوش بودهاید.
عفونتهای مکرر کانال گوش دارید (اوتیت اکسترن مکرر)
پرده گوشتان سوراخ است یا قبلاً سوراخ شده است.
اگر شستشوی گوش مفید واقع نگردد یا توصیه نشود، ممکن است به یک متخصص گوش برای رفع جرم آزاردهنده ارجاع داده شوید.
پیشگیری
برای جلوگیری از ایجاد جرم گوش و شکلگیری تجمعی از آن، بعضی از پزشکان استفاده از قطرههای گوش مثلاً قطره روغنزیتون را بهطور منظم توصیه میکنند. اگرچه، هیچ شواهد روشنی برای راهنمایی در مورد این موضوع وجود ندارد، بهعنوانمثال، مشخص نیست که چه میزان باید از قطرهها استفاده شود. پزشکان مختلف دستورات مختلفی از روزانه تا هر دو هفته یکبار را توصیه میکنند، همچنین مشخص نیست که آیا استفاده منظم از قطرههای گوش واقعاً از ایجاد جرم گوش جلوگیری میکند یا خیر. بااینحال، اگر مشکل ایجاد جرم مداوم در گوش را دارید، بهتر است بهصورت مرتب از قطرههای گوش استفاده کنید تا ببینید آیا از این مشکل جلوگیری میکند یا خیر.