کرونا مهمترین موضوع بحثهای روزانه مان شده است و شاید بیشترین کلمهای است که به کار میبریم. هر روز توصیههای جدید و متفاوت برای پیشگیری و درمان مطرح میشود که گاهی همه ما را گیج میکند. در این میان حرفهای غیرکارشناسی گاهی مشکلات را بیشتر میکند و زمانهای طلایی درمان کرونا را از بین میبرد.
به گزارش روزنامه اطلاعات، بهتر است بدانیم چه زمانی باید برای درمان و مراقبتهای کرونا اقدام کنیم.
زمان طلایی تست کرونا
شاید اولین قدم درباره کرونا دادن تست باشد. اینکه بفهمیم به این بیماری مبتلا شدهایم یا نه. هرچند که این روزها گفته میشود جوابهای این تست خطای بسیاری دارند. آزمایش اولیه غربالگری خون، درست انجامدادن تست PCR و اسکن ریه در مجموع در کنار علائم ابتلا، میتواند نوع ابتلای بیمار به کدام سویه کرونا را مشخص کند. هرچند اکنون به توصیه متخصصان هر نوع علائمی را باید کرونا در نظر گرفت و زمان طلایی درمان را از دست نداد. متخصصان معتقدند بهترین زمان انجام تست کرونا یک تا سه روز بعد از شروع علائم و بهترین زمان انجام آزمایش PCR برای افراد بدون علامت کووید-۱۹ که در تماس با افراد مبتلا هستند، ۵ تا ۷ روز بعد از تماس با فرد مبتلا است.
اگر پس از قرار گرفتن در معرض ویروس، خیلی زود آزمایش شوید ممکن است که جواب آزمایش منفی کاذب شود و اگر دیر اقدام کنید ممکن است زمان طلایی آغاز درمان بیماری را از دست بدهید.
زمان طلایی آغاز درمان
پس از تشخیص بیماری باید درمان را به سرعت آغاز کنید حتی اگر ظاهرا علامتی نداشته باشید. شیوه درمان و داروهایی که باید مصرف کنید براساس تشخیص پزشک باشد. بسیاری از مبتلایان به کرونا متأسفانه در اوایل بیماری خوددرمانی میکنند و وقتی حال شان وخیم شد تازه به مراکز درمانی و پزشک مراجعه میکنند و به این شکل بهترین زمانهای درمان را از دست میدهند و شاید دچار مشکلات حدی و حتی مرگ شوند.
توصیههای غیر علمی و بیپایه و اساس و درمانهای سنتی نقش زیادی در این مسأله دارند. دکتر فرمهینی پزشک بیماریهای عفونی میگوید: «عمدتاً در فضای مجازی بیماران را به مصرف داروها یا روشهای تغذیه ویژهای برای درمان کرونا ترغیب میکنند یا پیشنهاد مصرف برخی داروهای سنتی یا میوهها یا روشهای خاص تغذیهای میدهند که هیچ پژوهش و دلیل علمی پشت آنها نیست. هیچ تحقیق علمی اثبات شدهای که یک درمان سنتی خاص یا یک داروی سنتی خاص را برای بهبود بیماران کرونایی تایید کند، وجود ندارد و متأسفانه این تبلیغات گاهی اوقات این توهم را در بیماران ایجاد میکند که در قبال عمل به این توصیهها، حتی میتوانند رعایت پروتکلهای بهداشتی را هم کنار بگذارند در حالی که نتیجه عمل به این توصیهها نه تنها ابتلای فرد یا عزیزان او به کرونا خواهد بود، که زمینه ماندگاری چرخه کرونا در جامعه را فراهم میکند.»
دکتر قیم پزشک عفونی بیمارستان بوعلی معتقد است که هفته اول ابتلا زمان طلایی درمان کروناست. او میگوید: «وقتی بیمار دیر مراجعه میکند، درگیری آن با ویروس بیشتر شده و در نتیجه احتمال بستری شدن آنها هم افزایش پیدا خواهد کرد. معمولا طی یک هفته تا ۱۰ روز اول در معرض این بیماری قرار گرفتن، ویروس در بدن انسان شروع به تکثیر کردن میکند و اگر ما بتوانیم در همان روزهای اول جلوی تکثیر یا شدت تکثیر ویروس را بگیریم بعد از این ۱۰ روز عوارض ناشی از تکثیر ویروس به مراتب کمتر خواهد بود. اگر بیمار در روزهای اولیه در معرض این ویروس قرار گرفتن، به پزشک مراجعه نکند و هیچ درمانی را دریافت نکرده باشد در هفته دوم بیماری خود با عارضه بسیار شدید قطعا مراجعه خواهد کرد که طبیعتا داروی ضد ویروس دیگر به درمان این فرد کمکی نمیکند زیرا در هفته دوم تکثیر ویروس دیگر ناچیز شده است و کرونا عوارض خودش را روی بدن فرد گذاشته و ما تنها مجبور هستیم بیماری او را مدیریت کنیم و تجویز داروهای ضد ویروس دیگر هیچ تاثیری ندارد.»
دکتر نادر توکلی ـ معاون درمان ستاد کرونای تهران به کنترل مدام بیماران مبتلا به کرونا تاکید میکند و میگوید: «در صورت عدم نیاز به بستری، حداکثر هر ۴۸ ساعت یکبار وضعیت خود را از طریق پزشک معالج پیگیری کنند، به عبارت دیگر ارزیابی روزانه وضعیت بیمار در این بیماری اهمیت بالایی دارد و در صورت بروز هرگونه تغییر در وضعیت بالینی باید مجددا به پزشک مراجعه شود. به عبارت دیگر پزشک معالج بر اساس شرایط بیمار در خصوص انجام تست، سی تی اسکن ریه، تجویز دارو و یا نیاز به بستری و یا ادامه درمان در منزل تصمیم میگیرد.»
برای درمان کرونا داروهای مختلفی تجویز میشود که اکنون رمدسیویر و فاویپیراویر مشهورترین آنها هستند. به خصوص وقتی ریه درگیر میشود. با مراجعه به موقع به پزشک متوجه میشوید چه زمانی باید این داروها را مصرف کنید تا مشکلات کمتری پیدا کنید.
زمان طلایی سیتی اسکن
یکی از راههای تشخیص درگیری ریه در بیماری کرونا و میزان آن انجام سی تی اسکن ریه است. کرونا قسمت تحتانی دستگاه تنفسی را درگیر میکند و منجر به پنومونی یا ذاتالریه میشود. ایجاد پنومونی تبعاتی برای سلامتی بدن دارد. پنومونیهای ویروسی معمولاً تمایل دارند ارگانهای خارج از دستگاه تنفسی را نیز گرفتار کنند و ممکن است موجب ایجاد التهاب عروقی شوند.
افرادی که علائم متوسط و بالای بیماری کرونا را دارند و علائم بیماری در آنها به نحوی است که به نظر میرسد قسمت تحتانی ریه درگیر شده، حتماً باید سی تی اسکن ریه را با نظر پزشک انجام دهند. اگر فرد علائم کووید-۱۹ (علائم تنفسی) را داشت، اما جواب آزمایش PCR او منفی بود باز هم نیاز است که برای بیمار سی تی اسکن انجام شود، چون تنها راه اثبات ابتلای فرد به کووید- ۱۹ انجام سی تی اسکن است. انجام سی تی اسکن در سالمندان بسیار حائز اهمیت است زیرا احتمال دارد سالمندان تنگی نفس را حس نکنند، اما با کمبود اکسیژن مواجه باشند بنابراین اگر فرد در این رده سنی اختلال سطح هوشیاری یا حالت گیجی و منگی داشت و پزشک به ابتلای او به کووید-۱۹ شک پیدا کرد، انجام سی تی اسکن برای این فرد الزامی است. حتی بسیاری از سالمندان مبتلا به کرونا ممکن است با علائم عروقی یا مغزی به بیمارستان مراجعه کنند که در این حالت نیز باید سی تی اسکن برای آنها انجام شود.
برخی بیماران دارای علائم کمبود اکسیژن بدون علامت هستند که در این حالت فرد احساس تنگی نفس ندارد، اما سطح اکسیژن او پایین است. در این حالت حتماً باید سطح اکسیژن اندازهگیری شود، زیرا ممکن است اشباع اکسیژن بیمار بسیار پایین باشد اما او علامتی نداشته باشد؛ در این صورت کمبود اکسیژن خطر مرگ را برای بیمار دارد. این خبر که کرونا به ناگهانی فردی را به کام مرگ میکشد، معمولاً درست نیست، زیرا کمبود اکسیژن وجود داشته اما بیمار آن را احساس نکرده است.