تحریریه زندگی آنلاین : مقدار دارويي که بيمار بايد مصرف کند توسط پزشک محاسبه و در نسخه قيد می‌شود. تنها کاري که بيمار بايد انجام دهد اين است که دقيقاً مطابق توصيه پزشک و داروساز، دارو را مصرف کند، يعني اولاً در هر بار مصرف، مقدار داروي تجويز شده را بطور کامل مصرف نمايد و ثانياً طول درمان توصيه شده را به پايان برساند. این مقاله در مورد اطلاعات ضروری و مفید در خصوص مصرف داروها و نحوه نگهداری آنهاست.
نگهداري از دارو
راهكارهاي نگهداري صحيح از داروها عبارتند از:
دور از دسترس كودكان باشند.
داروها را در بسته‌بندي مخصوص خودشان نگه‌دارید.
از نور و حرارت مستقيم دور باشند.
كپسول‌ها و قرص‌ها را در مكان‌هاي مرطوب مانند حمام و كنار سينك دستشويي نگهداري نكنيد.
از فريز كردن شربت‌ها خودداري كنيد.
داروها را در يخچال نگذاريد مگر در موارد خاص و با دستور‌العمل خود دارو.
داروي خود را مدت طولاني در اتومبيل نگذاريد.
از نگهداري داروهاي تاريخ مصرف گذشته در خانه خودداري كنيد.
قبل از مصرف از دارو
بیشتربخوانید:
مصرف این قرص مُسَکِن خطر مرگ دارد
قبل از مصرف هر دارويي در صورتي كه هريك از موارد زير را داشتيد با پزشك خود مشورت كنيد:
سابقه آلرژي يا علائم غير طبيعي بعد از مصرف داروها، غذاها و...
داشتن رژيم غذايي كم نمك، بدون قند و يا هر رژيم غذايي ديگر
بعضي از داروها منجر به بروز اختلالاتي در جنين و نوزاد مي‌شوند. استفاده از هر دارويي در دوران بارداري بايد تحت نظر پزشك باشد.
بعضي از داروها مي‌توانند از طريق شير وارد بدن كودك شوند و باعث عوارض ناخواسته‌اي شوند.
درصورتی‌که دارو يا داروهاي ديگري هم مصرف مي‌كنيد.
درصورتی‌که مبتلا به بيماري زمينه‌اي ديگري هستيد.
درصورتی‌که طرز مصرف و ميزان دارو را فراموش كرده‌ايد.
بیشتربخوانید:
بهترین قرص های مسکن برای دندان درد
داروهاي استنشاقي
قبل از مصرف حتماً مقدار تجويز شده و بروشور دارو را بخوانيد اگر نتوانستيد ميزان مصرف دارو را متوجه شويد با پزشك خود تماس بگيريد. چون داروهاي استنشاقي روش‌هاي مصرف متنوعي ممكن است داشته باشند حتماً روش مصرف آنها را كنترل كنيد.
مصرف صحيح دارو
دارو را طبق دستور، در زمان تعيين شده و به همان مدت زماني كه پزشكتان توصيه كرده است مصرف كنيد. اگر از داروهاي بدون نسخه استفاده مي‌كنيد طبق دستور مصرفي كه در بروشور دارو نوشته شده از آن استفاده كنيد. در غير این صورت با پزشك خود مشورت كنيد. به‌جز داروهايي كه توسط دكتر داروساز باهم مخلوط مي‌شوند و اصطلاحاً داروهاي تركيبي ناميده مي‌شوند شما نبايد هيچ دارويي را با هم مخلوط كنيد.
براي جلوگيري از اشتباه هيچ‌وقت در تاريكي دارو مصرف نكنيد. هميشه برچسب دارو را قبل از مصرف بخوانيد بخصوص تاريخ مصرف و مقدار تجويز شده.
داروهاي خوراكي
بطور كلي بهتر است داروهاي خوراكي با يك ليوان پر آب مصرف شوند. اما با پزشك خود مشورت كنيد. بعضي از داروها بايد با غذا مصرف شوند در حاليكه بعضي ديگر با شكم خالي. وقتی‌که از داروهاي طولاني اثر مثل قرص نيتروگليسيرين ريتارد استفاده مي‌كنيد بايد كل قرص را يك‌جا مصرف كنيد و از نصف كردن يا جويدن آن خودداري كنيد. وقتی‌که از شربت‌ها استفاده مي‌كنيد ميزان و سايز قاشق مصرفي را از دكتر داروساز بپرسيد.
داروهاي خوراكي ممكن است دوز متنوع و متفاوتي داشته باشند. بهتر است از دوز مصرفي تجويز شده توسط پزشكتان تبعيت كنيد. مثلاً قرص پروپرانولول انواع 10 و 40 ميلي‌گرمي دارد.
قطره‌های چشمي
براي جلوگيري از عفونت از تماس نوك قطره با سطوح ديگر حتي پلك‌ها جلوگيري كنيد و هميشه درب آن را محكم ببنديد.
قطره ممكن است كاملاً پر نباشد. اين براي كنترل بهتر هنگام ريختن قطره در چشم است.
روش مصرف: ابتدا دست‌ها را بشوييد. سر خود را عقب ببريد و با انگشت نشانه پلك تحتاني را پايين بكشيد قطره را زير پلك تحتاني بچكانيد و آرام چشم را ببنديد. پلك نزنيد. 1 تا 2 دقيقه چشم را باز نكنيد. اگر داروي موردنظر براي درمان آب سياه يا التهاب چشم است علاوه بر اقدامات بالا بايد انگشت مياني خود را هم روي گوشه داخلي چشم به مدت 1 تا 2 دقيقه فشار دهيد تا دارو جذب بدن نشده و عوارض ايجاد نكند.
بیشتربخوانید:
پایین آوردن تب با چند درمان خانگی
قطره‌هاي بيني
روش مصرف: ابتدا به آرامي فين كنيد. سر خود را در حالت نشسته يا ايستاده عقب ببريد قطره را داخل بيني بريزيد و سر را چند دقيقه كوتاه عقب نگه داريد تا دارو به ميزان كافي در بيني پخش شود.
نوك قطره را با آب داغ شسته و با پارچه تميز خشك كنيد. براي جلوگيري از عفونت از هر قطره فقط يك نفر بايد استفاده كند.
قطره‌هاي گوشي
براي جلوگيري از عفونت از تماس قطره با سطوح ديگر خودداري كنيد. قطره ممكن است كاملاً پر نباشد. اين براي كنترل بهتر هنگام مصرف است.
روش مصرف: به پهلو بخوابيد طوري كه گوش مورد نظر بالا قرار بگيرد. در بزرگسالان لاله گوش به آرامي به بالا و عقب و در بچه‌ها به پايين و عقب كشيده شده و دارو به داخل كانال گوش چكانده مي‌شود. به مدت 5 دقيقه در همان حالت بمانيد تا دارو كاملاً در مجراي گوش پخش شود. (در بچه‌ها و كساني كه نمي‌توانند زياد در اين وضعيت بمانند 1 تا 2 دقيقه صبر كنيد).
قطره را بعد از مصرف نشوييد: نوك قطره را با پارچه تميز پاك كنيد و درب آنرا محكم ببنديد.
پمادهاي چشمي
براي جلوگيري از عفونت، از تماس نوك پماد با سطوح ديگر حتي پلك‌ها جلوگيري كنيد و هميشه درب آنرا محكم ببنديد.
روش مصرف: ابتدا دست‌ها را بشوييد. پلك تحتاني را به سمت بيرون بكشيد و يك نوار باريك از پماد را زير پلك قرار دهيد. حدود يك سانتي‌متر پماد معمولاً كافي است. چشم‌ها را آرام بسته و 1 تا 2 دقيقه باز نكنيد.بعد از استعمال پماد چشمي براي پاك كردن كامل دارو دست‌ها را بشوييد.
اسپري‌هاي بيني
روش مصرف: ابتدا به اسپري‌هاي بيني
آرامي فين كنيد. در حاليكه سر خود را بالا گرفته‌ايد دارو را به داخل بيني اسپري كنيد و به دنبال آن از راه بيني نفس عميق بكشيد.نوك اسپري را بعد از مصرف با آب داغ بشوييد مراقب باشيد آب وارد اسپري نشود و بعد آنرا با پارچه تميز خشك كنيد. براي جلوگيري از عفونت از هر اسپري فقط يك نفر بايد استفاده كند.
شياف‌ها
روش استعمال: ابتدا دست‌ها را بشوييد. پوشش شياف را برداشته و آنرا با آب مرطوب كنيد. به پهلو بخوابيد. شياف را با فشار انگشت وارد مقعد كنيد. اگر شياف خيلي نرم است نيم ساعت قبل از مصرف آن را در يخچال بگذاريد يا اينكه قبل از باز كردن لفاف روي آن آب سرد بريزيد. بعد از استعمال دست‌ها را بشوييد.
توصيه‌هايي در مورد كرم‌ها و پمادهاي مقعدي
ناحيه را تميز بشوييد و خشك كنيد.
مقدار كمي از دارو را به محل بماليد.
بعد از استعمال دست‌ها را با آب و صابون بشوييد.
داروهاي واژينال
روش مصرف: ابتدا دست‌ها را بشوييد. از اپليكاتور مخصوص استفاده كنيد.
اگر باردار هستيد قبل از استفاده از اپليكاتور با پزشك خود مشورت كنيد. بعد از استعمال، دست‌ها و اپليكاتور را با آب گرم و صابون بشوييد.
هشدارهايي در مورد مصرف داروها
هیچ‌وقت داروي خود را به ديگري ندهيد. دارو براي بيماري و وضعيت باليني شخص شما تجويز شده است و ممكن است براي ديگري مضر و خطرناك باشد.بسياري از داروها نبايد با ديگر داروها يا نوشيدني‌هاي الكلي مصرف شوند. در اين مورد با پزشك خود مشورت كنيد. قبل از انجام هر نوع عمل جراحي حتي اعمال دندانپزشكي يا درمان‌هاي اورژانسي پزشك خود را از داروهايي كه مصرف مي‌كنيد آگاه سازيد. اگر فكر مي‌كنيد دارويي را بيش از حد مجاز مصرف كرده‌ايد يا اينكه كودك‌تان از داروي شما خورده است حتماً به يك مركز مسموميت مراجعه نماييد.
عوارض جانبي داروها
هر دارويي همراه با اثرات قابل انتظار درماني ممكن است منجر به عوارض جانبي هم بشود. بعضي از اين عوارض احتياج به توجه ويژه دارند و بعضي ديگر نه. براي شما مهم اين است كه عوارض داروي مصرفي خود را بدانيد و اگر علائم آن ظاهر شد چه‌کاری انجام دهيد. در اين مورد بايد با پزشك خود مشورت كنيد.
اطلاعات تكميلي
براي شما مفيد است كه هم نام ژنريك و هم نام تجاري داروي مصرفي خود را بدانيد. گاهي اوقات تا زماني كه دكتر داروساز با پزشكتان مشورت نكند داروي هميشگي شما را تجديد نمي‌كند. لذا براي اينكه مدتي بدون دارو نباشيد هميشه قبل از تمام شدن دارو در اين مورد اقدام كنيد. اينكار در مورد داروهايي كه بايد هر روز مصرف كنيد مثل داروهاي قلبي يا داروهاي ديابت ضروري است.
دارو هنگام مسافرت
بهتر است دارو پيش خودتان باشد نه داخل چمدان. مقدار كافي از دارو را براي تمام مدت سفر همراه داشته باشيد. بهتر است يك كپي از نسخه پزشكتان را با خود ببريد. در صورتي كه به اطلاعات بيشتري در مورد مصرف داروها نياز داريد با پزشكتان مشورت كنيد. مي‌توانيد كليه سؤال‌هاي خود را نوشته و در ويزيت بعدي از دكترتان بپرسيد.
