تحریریه زندگی آنلاین : اخیراً یک داروی ضدالتهاب به نام دگزامتازون به‌عنوان راه‌حلی معرفی‌شده که می‌تواند در درمان مبتلایان به ویروس کرونا که در شرایط وخیمی قرار دارند مؤثر واقع شود. آزمایش این دارو نشان داده است که استفاده از آن می‌تواند باعث نجات جان بعضی از مبتلایان شود. این اولین داروی تائید شده در این زمینه در سطح بین‌المللی است و سازمان خدمات درمانی بریتانیا اجازه دارد فوراً آن را تجویز کند.
بیشتربخوانید:
بررسی تاثیر دگزامتازون بر مبتلایان کرونا
دگزامتازون چه دارویی است؟
این دارو نوعی استروئید یعنی ماده‌ای است که عملکرد هورمون‌های ضدالتهاب را تقلید می‌کند. بدن به‌طور طبیعی این هورمون‌ها را می‌سازد.
شیوه عمل آن چیست؟
این دارو کار آیی سیستم ایمنی بدن را کاهش می‌دهد. در مورد مبتلایان به ویروس کوید-۱۹ هم خود این ویروس و هم واکنش بدن برای مقابله با آن باعث التهاب می‌شود. در برخی موارد، سیستم دفاعی یا ایمنی بدن بیش‌ازاندازه فعال‌شده و همین واکنش نیز می‌تواند به مرگ بیمار منجر شود. به‌عبارت‌دیگر همان واکنشی که طبیعت برای حمله به عوامل عفونت‌زا طراحی کرده خود به سلول‌های بدن بیمار حمله و آن‌ها را نابود می‌کند. دگزامتازون باعث تخفیف این واکنش می‌شود. این دارو برای بیمارانی مناسب است که در بیمارستان بستری‌شده و به آن‌ها اکسیژن داده می‌شود یا به ونتیلاتور وصل هستند. یعنی بیماران بدحال. این دارو در مورد مبتلایان به شکل ملایم‌تر ویروس کرونا تأثیری ندارد و درواقع سرکوب سیستم ایمنی آن‌ها در چنین شرایطی مفید هم نیست.
کار آیی دارو چقدر است؟
به گفته پژوهشگرانی که در تحقیقات در مورد این دارو مشارکت داشته‌اند، استفاده از آن برای بیماران متصل به ونتیلاتور می‌تواند جان یک نفر را از هر سه نفر بیمار در شرف مرگ نجات دهد. در مورد بیمارانی که فقط از اکسیژن استفاده می‌کنند، کار آیی آن کمتر بوده و به جلوگیری از مرگ یک نفر در هر پنج نفر بیمار در شرف مرگ منجر می‌شود. در مورد بیمارانی که از دستگاه‌های تنفسی استفاده نمی‌کنند این دارو تأثیر چندانی نداشته است. در حال حاضر، این دارو فقط برای افراد بزرگ‌سال توصیه‌شده و برای زنان باردار یا مادران شیرده مورداستفاده قرار نمی‌گیرد.
بیشتربخوانید:
دگزامتازون درمان کروناست؟
دسترسی به این دارو در چه حدی است؟
دگزامتازون یک داروی نسبتاً ارزان‌قیمت است که پیش‌ازاین در بازار به میزان قابل‌توجه وجود داشته است. این دارو برای نخستین بار در سال ۱۹۵۷ ساخته شد. این دارو مدت‌ها قبل از این ساخته‌شده دارای امتیاز ثبت اختراع نیست و شرکت‌های مختلف داروسازی در نقاط مختلف جهان امکان ساخت و توزیع آن را داشته‌اند. خصوصیات اقتصادی این دارو به‌خصوص برای کشورهای کم‌درآمد جهان مهم است و سازمان بهداشت جهانی از نتیجه آزمایش انجام‌شده در کشورهای مختلف استقبال کرده است.
دگزامتازون برای چه امراض دیگری تجویز می‌شود؟
این دارو در بیماری‌های مختلفی که باعث التهاب یا ورم در بدن شود کاربرد دارد. مورداستفاده دیگر آن شرایطی است که سیستم ایمنی بدن بیش‌ازاندازه فعال می‌شود؛ مثلاً در موارد ابتلای شدید به آسم، ممکن است ریه‌ها و مجاری تنفسی به‌شدت ملتهب شود و آلرژی یا حساسیت شدید هم گاه التهاب و درد مفاصل را به همراه می‌آورد.دگزامتازون همچنین در درمان عوارض خود ایمنی (اتوایمیون) مانند آرتروز روماتیسمی و لوپوس به کار می‌رود. این عوارض زمانی بروز می‌کند که سیستم ایمنی بدن به‌اشتباه خود بدن را هدف قرار می‌دهد.
عوارض جانبی هم وجود دارد؟
عوارض جانبی این دارو در موارد استفاده جهت درمان سایر بیماری‌ها عبارت بوده است از مشکل در خوابیدن، افزایش وزن و احتباس مایعات بدن. عوارض جانبی نادرتر عبارت است از اشکالاتی در چشم شامل تار شدن دید و خونریزی.درعین‌حال مقدار تجویزشده برای بیماران مبتلابه ویروس کرونا کم است و درنتیجه، انتظار نمی‌رود این مقدار عوارضی در پی داشته باشد. تحقیقات نشان داده است که «استفاده از دگزامتازون در این میزان با هیچ نوع آسیبی در بیمار همراه نبوده است.»
بیشتر بخوانید:
داروهای ممنوعه برای کرونایی‌ها را بشناسید
