سمیرا سرایلو
چه عواملی بر رشد تاثیر گذار است؟ با وجودی که کنترل همه عواملی که بر رشد تاثیر گذارند یا حتی مشارکت دارند ، کار غیر ممکنی است، اما با این وجود محققان به برخی از این عوامل اشاره می‌‌کنند. منجمله این موارد ژنتیک، تربیت والدین، تجارب، دوستان، خانواده ، تحصیل و روابط است. با درک نقشی که هر یک از این فاکتورها در زندگی ما ایفا می‌‌کنند، محققان بهتر قادرند که عوامل تاثیرگذارتر را مشخص کنند. تصور کنید که این عوامل همانند بلوک‌هایی هستند.
باوجودی که همه مردم نسبتا تمایل به داشتن بلوک‌های یکسانی دارند، اما این بلوک‌‌ها به بی‌نهایت روش می‌‌توانند کنار هم قرار بگیرند. شما چقدر شکل گرفته ژنتیک و پیشینه خانوادگی‌تان و چه میزان برگرفته از تجارب و زندگی‌تان هستید؟ این سوال پازلی است که صدها سال است که ذهن فلاسفه، روان شناسان و پزشکان را به خودش مشغول کرده است.
از ابتدایی ترین زمان حیات وراثت و محیط با هم در شکل‌گیری کودک و فردی که خواهد شد در تعاملند. ژنتیک و آنچه کودک از والدینش به ارث می‌‌برد همچون نقشه راهی است که مسیر رشد کودک را نشان می‌‌دهد. والدین و بچه‌‌ها، خصوصا نوجوانها اغلب نگران هستند که قدشان کوتاه تر از همسالان باشد. با وجودی که شرایط پزشکی بسیاری وجود دارد که می‌‌تواند باعث کوتاه قدی شود، اما کوتاه قدی کاملا طبیعی و نرمال است.
عوامل ژنتیکی بر استخوانها تاثیر می‌‌گذارند
این پژوهش نتیجه تحقیق بر روی ژنوم و قد بیش از 25000 نفر است، که تصویری روشن از میزان تاثیر ژنتیک بر بلندی قد و حتی اینکه کدام ژنها در این فرایند نقش برجسته‌ای را ایفا می‌‌کنند در اختیار گذاشته است. دانشمندان دریافتند که عوامل ژنتیکی بر استخوانها تاثیر می‌‌گذارند و در نتیجه بر بلندی قد هم تاثیرگذار هستند.
این عامل ژنتیک است که تعیین می‌‌کند استخوانی حتی در حد میلیمتر بزرگتر شود. قد تنها موردی نیست که ژنتیک بر آن تاثیرگذار است، بلکه ژنتیک بر BMI و کلسترول خون نیز تاثیر دارد. معمولا فرمول ساده‌ای وجود دارد که با آن می‌‌توان قد کودک را تقریبا تعیین کرد، طبق این فرمول معدل قد پدر و مادر به اضافه 6.35 سانتیمتر برای کودک پسر است و برای دختر همین عدد را از معدل قد والدین کم می‌‌کنیم.
روابط خانوادگی سالم
گذشته از عامل ژنتیک که تاثیر بسزایی در قد افراد دارد، محققان اذعان کرده‌اند تغذیه و روابط خانوادگی سالم و سرشار از عشق و محبت بین والدین و فرزندان نیز می‌‌تواند بر رشد سالم و صحیح آنها تاثیر گذار باشد. طبق پژوهشی اختلالات عاطفی و عدم برخورداری از محبت کافی خصوصا از جانب مادر می‌‌تواند در رشد قدی کودک تاثیر گذار باشد و باعث کوتاه قدی روانی در کودک گردد.
ژنتیک نقش بسیار مهمی در قد فرد بازی می‌‌کند
با این وجود بسیاری از بچه‌‌ها والدین شان را یا ژنهای‌شان را مقصر کوتاه قد بودن‌شان می‌‌دانند. اکثر بچه‌‌ها به این دلیل کوتاه‌اند که والدین شان کوتاه هستند. ژنتیک نقش بسیار مهمی در قد فرد بازی می‌‌کند. دانشمندان دریافتند در بدن ژنهایی وجود دارد که میزان قد فرد را تعیین می‌‌کند.
بلندی قد شما نتیجه تعداد بیشماری از متغیرهای کوچک در ژنتیک شما است. اگر شما جز افراد قد بلند هستید، شاید قدتان بیش از 190 سانتیمتر باشد، اما این شرایط قدی خوب به هیچ وجه صرفا به علت مصرف سبزیجات یا خوردن وعده های غذایی خوب و کامل نیست. بلکه این ژنتیک شما است که مشخص می‌‌کند آیا جز افراد بلند قد هستید یا جز دسته افراد کوتاه قد. طبق پژوهشی جدید محققان ثابت کرده‌اند که بیش از 697 عامل کوچک در ژنوم روی قد ما تاثیرگذار است.
