خواندنی های پزشكی
بیان خشن، خردكنندهتر از سنگ و چوب
چوبها یا سنگها ممكن است بتوانند استخوانهای شما را نشكنند، اما كلمات هم میتوانند از این جنبه به شما آسیب برسانند و باعث بروز بیماری آرتریت در انسان شوند. طرد شدن اجتماعی و شنیدن كلمات تند و خشن و بیرحمانه میتواند سبب بروز بیماریهای مرتبط با بروز التهاب شود. جورج اسلاویچ، محقق دانشگاه كالیفرنیا در لسآنجلس و دستیاران وی از 124 داوطلب درخواست كردند كه سخنرانی كرده و رفتارهای محرك روانی را در مقابل هیاتی از ناظران بیتفاوت نشان دهند. تحلیل بزاق این افراد نشان داد، میزان دو نشانگر التهابی در ناظران افزایش پیدا میكند. سپس یك چهارم از داوطلبان بازیهای رایانهای را انجام میدادند كه در آن به دیگر داوطلبان اجازه بازی كردن داده نشد. اسكنهای MRI نشان داد با این اقدام فعالیت دو منطقه مغزی مرتبط با طرد شدن افزایش مییابد. شركتكنندگانی كه فعالیت مغزی آنها در این دو منطقه بیشتر بود، واكنشهای التهابی بالاتری داشتند. محققان میگویند: درك نقش مغز در حالات مرتبط با التهاب مثل آسم، آرتریت، افسردگی و بیماریهای قلبی و عروقی به تولید داروهای جدید برای درمان آنها كمك میكند.
نوزادی با خون صورتی
پزشکان بیمارستانی در چین اعلام کردند که نوزادی در این بیمارستان متولد شده است که خون آن به رنگ صورتی است. خون این نوزاد دختر که در بیمارستان کودکان «هوبی» تحت مراقبت است به جای رنگ قرمز به رنگ صورتی است.پزشکان پس از انجام اولین آزمایش در هفتمین روز زندگی این نوزاد اعلام کردند که باوجود برخورداری از خون صورتی کاملا سالم است اما پس از گذشت 20 روز از تولد، علایم بیماری جسمی در این نوزاد بروز یافت. این علایم شامل افزایش چربی خون و هموگلوبین بود.پس از انتقال به بیمارستان «هوبی» در این نوزاد دختر بیماریهای «هایپرلیپیدمیا» با علایم بیماری «هپاتوسپلنومگالی»، عفونت ریوی و کمخونی تشخیص داده شد.این نوزاد چینی درحال حاضر 40 روز از زندگی خود را پشت سر گذاشته است.
امیدی تازه برای بیماران قطع نخاعی
محققان دانشگاه هاروارد و دانشگاه کالیفرنیا برای اولین بار موفق شدند با موفقیت اتصالات عصبی آسیب دیده در موشهایی قطع نخاعی را بازگردانند. با ترمیم اتصالات عصبی، این موشها توانستند حرکت عادی بدن خود را از سر گیرند.در این آزمایش از یک آنزیم بازدارنده به نام Pten (نوعی آنزیم فوسفاتاز) استفاده شد. این آنزیم مکانیزمهای مولکولی کلیدی در تنظیم رشد سلولی را کنترل میکند.در این آزمایش دانشمندان برای رشد سلولها، Pten فعال را و با کمک آن سلولهای عصبی آسیبدیده را ترمیم کردند.پروفسور شیگانگهی سرپرست این تیم تحقیقاتی در سال 2008 تحقیقات مشابهی را بر روی موشهای با آسیبهای عصب بینایی انجام داد و موفق شد اتصالات عصبی میان چشم و مغز را از نو برقرار کند.
اکنون تیم این دانشمند توانست ارتباط میان مغز و مغز نخاع را دوباره ایجاد کند. این اتصالات میتوانند اطلاعات لازم برای حرکت اندامهای بدن را از طریق مغز نخاع به مغز ارسال کنند. این درمان میتواند امید جدیدی برای بازگرداندن حرکت به بیماران قطع نخاعی است.
کشف ژل جدیدی برای رشد و ترمیم دندانهای پوسیده
محققان فرانسوی موفق به كشف و تولید یك ژل شدند كه میتواند باعث رشد و ترمیم مجدد دندانهای پوسیده تنها در چند هفته شود و در اصل جایگزین مناسبی برای پر كردن دندانها به شمار میرود. این ژل خاص از سلولهای تحریككننده تشكیل شده كه باعث تكثیر و رشد مجدد دندان آسیبدیده و كرم خورده میشود. این سلولها بافت دندان جدید را به صورت پیوسته جایگزین دندانهای كرمخورده میكنند. گفتنی است، این ژل حاوی هورمون تحریككننده ملانوسیت (MSH) است. كارشناسان و محققان بر این عقیدهاند كه سلولهای دندانی جدید بسیار قویتر بوده و این یك راهكار دایم است. تیم تحقیقاتی فرانسوی MSH را با اسید پولی ال. گلوتامیك مخلوط كرده تا اثربخشی آن بیشتر شود. این مخلوط بعدا به صورت یك ژل درآمده و بر روی سلولها را میپوشاند. محققان به این نتیجه دست یافتند كه این ژل رشد سلولهای جدید را در پی دارد و باعث انسجام آنها هم میشود. پروسهای كه سلولهای جدید دندانی را به یكدیگر قفل میكند. در یك تجربه كارشناسی، دانشمندان این ژل را بر روی دندان موشها آزمایش كرده و در طی تنها یك ماه،مشاهده كردند كه پوسیدگی و آسیب وارده بر دندان موشها از بین رفته است. البته این ژل هنوز تحت آزمایش و بررسی است اما احتمال میرود برای سه تا پنج سال آینده مورد استفاده عمومی در مطبهای دندانپزشكی قرار بگیرد.
كشف ابتداییترین فاكتور تشخیص آلزایمر در مایع مغزی نخاعی
یك پژوهش جدید نشان داد كه یك نشانگر بیماری آلزایمر كه به تازگی در مایع نخاعی كشف شده است میتواند ابتداییترین علایم این بیماری را در افراد سالم قبل از اینكه علایم آلزایمر در آنها بروز كند، آشكار سازد. تست نخاعی كه به منظور شناسایی این نشانگر انجام میشود در تشخیص بیمارانی كه در حال حاضر ابتلای آنها به آلزایمر مشخص شده است، 90 درصد بازده و تشخیص صحیح داشته است. اما در عین حال تست فوق در 72 درصد از افرادی كه به نوع خفیف ناتوانی ذهنی دچار بودند و همچنین در 36 درصد از افراد سالمی كه در ظاهر هیچ نشانهای از زوال عقل را نداشتند، تشخیص صحیح داشته است. این تست بر اساس سه نشانگر زیستی پروتئینی مرتبط با آلزایمر در مایع مغزی و نخاعی عمل میكند.
واکسن ضد استرس نیز وارد بازار شد
یک دانشمند آمریکایی پس از 30 سال تحقیقات موفق شد نخستین واکسن ضد استرس را که میتواند افراد را آرام کند توسعه دهد. رابرت ساپوسکی، استاد نوروساینس دانشگاه استنفورد در کالیفرنیا پس از 30 سال تحقیقات نشان داد که میتوان مواد شیمیایی مغز را با استفاده از یک واکسن برای ایجاد یک حالت «راحتی متمرکز» تغییر داد.این دانشمند هورمونهایی به نام «گلوکورتیکوئید» که بر روی بخشی از سیستم ایمنی بدن عمل کرده و به مبارزه با سرطان و التهابات کمک میکنند مورد مطالعه قرار داد.نتایج این بررسیها حاکی از آن بودند که تمام پستانداران این هورمونها را تولید میکنند در کنار آن کلید خاموشکننده آن را هم دارند. به طوری که پس از رفع تهدید استرسزا ترشح این هورمون در بدن آنی متوقف میشود. این درحالی است که انسان مدرن تنها پستانداری است به مقدار زیادی «گلکوکورتیکوئید» را در پاسخ به نگرانیهای روزانه تولید میکند اما کلید بعد از تهدید استرسزا را ندارد و بنابراین نمیتواند ترشح این هورمون را متوقف کند. این هورمون از نظر بیولوژیکی سلولهای مغزی را نابود کرده و سیستم ایمنی را ضعیف میكند.
اکنون این دانشمند آمریکایی از طریق تکنیکهای مهندسی ژنتیکی، ویروس تبخال را به عنوان یک «محافظتکننده نورونی» و با هدف خنثی کردن فعالیت بیش از حد هورمونهای استرس قبل از اینکه بتوانند به بدن آسیب برسانند دستکاری کرد.این ویروس دستکاریشده که به عنوان یک واکسن به موشهای که کلید خاموش کننده این هورمون در آنها از کار افتاده بود تزریق شد، توانست به خوبی عمل کرده و تولید این هورمون را پس از رفع تهدید استرسزا متوقف کند.
قلب هم میتواند خود را ترمیم کند
محققان آمریکایی برای اولین بار موفق به ساخت سلولهای ماهیچهای قلب از دیگر سلولهای این اندام حیاتی بدن موجودات زنده شدند. این روش میتواند به عضله معیوب قلب کمک کند تا از طریق تبدیل سلولهای ساختاری به نام «فیبروبلاست» به سلولهای ماهیچههای عروقی یا سلولهای عامل ایجاد تپش در قلب خود را ترمیم کنند.این محققان فیبروبلاستهای موش را در معرض سه دسته از پروتئینهای عامل رونویسی به نامهای Gata4, Mef2c و Tbx5 که ژنهای مورد نیاز برای شکلگیری بافت اولیه قلب را فعال میکنند، قرار دادند. این فیبروبلاستها طی چند روز شروع به تغییر کرده و پس از چند هفته به سلولهای ماهیچه ای قلب تبدیل شدند و با گذشت یک ماه تپیدن را آغاز کردند.محققان همچنین فیبروبلاستهای تغییر یافته را به قلب موش زنده پیوند شده و شاهد تغییر یافتن آنها به سلولهای ماهیچهای قلب بودند.قدم بعدی بررسی عملی بودن این شیوه بر روی فیبروبلاستهای انسانی است. محققان همچنین در جستوجوی شیوههایی خواهند بود تا بدون آلودهسازی فیبروبلاستها به ویروسها، شیوهای که برای انتقال پروتئینهای عامل رونویسی به فیبروبلاست موش مورد استفاده قرار میگیرد، آنها را تغییر دهند.
تكثیر سلولهای سرطانی در محیط قندی
یك تیم تحقیقاتی از دانشگاه «لسآنجلس» كالیفرنیا موفق شدند؛ به این موضوع پی ببرند كه سلولهای تومورهای سرطان پانكراس از فروكتوز كه قند میوه است برای تقسیم و تكثیر استفاده میكنند. این محققان در گزارش تحقیقی خود به این نتیجه دست یافتند كه سلولهای سرطانی از گلوكز و فروكتوز كه دو نوع قند متفاوت هستند برای رشد خود استفاده میكنند. این تحقیق میتواند به كشف این مساله كمك كند كه رابط میان مصرف فروكتوز- قند میوه- با افزایش و گسترش بیماری در افراد مبتلا به سرطان پانكراس چگونه است. دكتر «آنتونی هینی» یكی از همكاران این پروژه در مركز سرطان جانسون دانشگاه لسآنجلس كالیفرنیا- معتقد است: این یافتهها نشان میدهد كه سلولهای سرطانی میتوانند متابولیسم فروكتوز را برای تكثیر خود مورد استفاده قرار بدهند. وی افزود: این تحقیق یك نشانه مهم و حائز اهمیت برای بیماران سرطانی است و میتوان با آن مصرف مواد غذایی دارای فروكتوز را برای آنها بهبود بخشید و تعدیل كرد. همچنین تلاش میكنیم تا برای كاهش گسترش فعالیت سلولهای سرطانی و ایجاد خلل در تكثیر از این روش كاهش فروكتوز بهره ببریم.
پروتئینی خاص كه به درمان كمخونی كمك میكند
محققان از كشف یك پروتئین خاص خبر دادند كه میتواند روش درمان كمخونی (آنمی) ارثی را بهبود بخشد. این پروتئین خونی موسوم به «KLF1 » در بسیاری از اعضای یك خانواده اهل كشور مالت فعالیت كمتری دارد اما خون آنها بیشتر میتواند اكسیژن را جذب كرده و منتقل كند. محققان مركز پزشكی اراسموس در هند به این نتایج دست یافتهاند.
دكتر سجاك معتقد است که اگر بیمارانی، پروتئین مشابه خانواده مالتی را داشته باشند، انتقال اكسیژن در آنها بهبود پیدا میكند. این یافته نشان داده است كه تولید هموگلوبین در خانواده مالتی شبیه به جنین در رحم ماده است. جنین اكسیژن را از خون مادر میگیرد و سپس نوعی از هموگلوبین را تولید میكند كه بهتر از هموگلوبینهای یك فرد بالغ با اكسیژن پیوند میخورند. فیلیپسن تصریح كرد: تحقیقات متعاقب ما را قادر خواهد ساخت، مشخص كنیم كه چطور میتوان با تغییر این پروتئین در بیماران، امكان دریافت و انتقال اكسیژن را بهبود بخشید.
كشف 95 ژن موثر در تنظیم میزان كلسترول خون
محققان در یك پژوهش جدید، 95 ژن را شناسایی كردهاند كه روی كلسترول خون تاثیرگذار هستند. محققان میگویند؛ اسكن كامل از تمام DNA انسانی 95 ژن را مشخص كردهاند كه روی كلسترول خون اثر دارند و كشف این ژنها روی داروهای اراِیه شده در بازار و یا روی اساس تولید داروهای جدید اثر میگذارد. این یافتهها نشان میدهد كه تنظیم میزان كلسترول خون حتی پیچیدهتر از آن است كه بسیاری از مردم تصور میكنند اما همچنین با كشف این ژنها میتوان به میانبرهایی برای جلوگیری از بروز بیماریهای قلبی دست پیدا كرد. محققان خاطرنشان كردند: این نسخههای مختلف ژنتیكی تازه كشف شده بین یكچهارم تا یكسوم از نسخههای موروثی و ژنتیكی در رابطه با میزان كلسترول و تری گلیسیرید را تشكیل میدهند. به علاوه رژیم غذایی و ورزش هم میتواند تاثیر زیادی روی میزان كلسترول داشته باشد. دكتر فرانسیس كولینز، رییس انستیتو ملی سلامت در آمریكا متذكر شد: این نتایج به اصلاح روشهای پیشگیری و درمان بیماریهای قلبی كمك میكند، بیماری كه امروزه میلیونها نفر در سراسر جهان با آن دست به گریبان هستند.