مه جبین محمدی
سولاریوم دستگاهی برای برنزه کردن پوست است که چند سالی است وارد کشور ما شده و در همین مدت کم، طرفداران پر و پا قرصی را پیدا کرده و روز به روز بر تعداد این دستگاهها در سالنهای زیبایی و استخرها افزوده میشود و با وجود اینکه بسیاری از صاحبان این مراکز به آسیبهای پوستی این دستگاه اشراف دارند.
نزدیک به یک دهه است که برنزه کردن، به یکی از ملاکهای زیبایی بین افراد جامعه، به خصوص بانوان، تبدیل شده است و افراد برای دستیابی به آن، حتی سلامت خود را هم قربانی میکنند بدون آنکه اطلاع دقیقی از عوارض این کار داشته باشند…
با وجود ممنوع اعلام شدن استفاده از سولاریوم، هنوز مراکزی در تهران و شهرهای دیگر وجود دارند که از این دستگاه استفاده میکنند.
آفتاب گرفتن در سواحل شمال و جنوب کشور و استخرهای روباز هم به امری طبیعی بدل شده است.
اتاق خطرناك
سولاریومیك محفظهای است كه در آن لامپهای فلورسنت خاص به وسیله فسفر، اشعه فرابنفش را تولید میكنند.
در واقع عوارض استفاده از دستگاههای سولاریوم به خاطر اشعههای ماوراء بنفشی است كه از دستگاه پخش میشود.
سرطانزا بودن، ایجاد لكه، نقطهای و پوست، شلی پوست، افتادگی، پیری پوست، از بین رفتن طراوت و شادابی پوست از دستگاههای سولاریوم توسط كارشناسان و پزشكان متخصص پوست و مو تأیید شده است.
حتی عوارض پوستی ممكن است یك یا دو ماه بعد از استفاده از سولاریوم نشان داده نشود ولی بعد از گذشت چند ماه عوارض بدخیم خود را به صورت تدریجی بروز میدهد.
هر چه میزان دفعات استفاده از سولاریوم بیشتر باشد عوارض آن به مراتب بیشتر سلامتی افراد را مورد تهدید قرار میدهد و صدمه جبرانناپذیری به سلامتی آنها وارد میكند حتی زیادهروی بیش از حد از دستگاههای سولاریوم منجر به آسیبرسانی به كلیه و كبد هم میشود.
جالب اینجاست خیلی از جوانان برای داشتن پوست تیرهتر و زودتر رنگ گرفتن و چهرهنما شدن در منظر بستگان و دوستان خود از كرمهای سولار استفاده میكنند و بدون نظر پزشك متخصص و مجوز وزارت بهداشت برای خودشان این كرمها را تجویز میكنند كه خود این كرمها سلامتی و بهداشت پوست را تهدید و به مخاطره میاندازد.
تمام عوارض پوستی ناشی از استفاده دستگاههای سولاریوم تصویر و سیمایی نازیبا و ناخوشایند از پوست افراد استفاده كننده رقم میزند و آن چهره زیبا و سالم خدادادی از پوست آنان رخت بر میبندد.
علاقه جوانان به سولاریوم
ندا 25 ساله و مجرد درخصوص تغییر رنگ پوستش میگوید: از زمانی که با دستگاه سولاریوم آشنا شدم پوست خود را با آن تیره کردم و از این کار بسیار لذت بردم، میدانم ممکن است عوارض جانبی برای پوستم ایجاد کنم اما رنگ تیره پوستم بسیار جذاب است و دوست دارم.
ضمن اینکه همسالان من این کار را انجام میدهند و نباید از آنها چیزی کم بیاورم.
اشکان 32 ساله یکی از مشتریان پروپاقرص سولاریوم است. با خنده میگوید: سولاریوم و تغییر رنگ پوست ایده جدید و خوبی بود من و دوستانم خیلی از آن استقبال کردیم. ما جوانان دلخوشی جز این کارها نداریم. باید با مدهای غربی همراه باشیم.
درخصوص این گزارش از جنبه سلامت جسم و روح با متخصص پوست و مو و روانشناس گفتگویی انجام دادهایم که در ادامه میخوانید؛
دکتر آرمان مردمی، روانشناس و روانکاو، از دیدگاه روانشناسی در خصوص علاقه جوانان به سولاریوم گفت: احساس حقارت پایههای زندگی انسان را شکل میدهد.
انسانها معمولا در رابطه با احساس حقارتی که در کودکی برای آنها ایجاد میشود زندگی شان را شکل میدهند. احساس حقارت احساسی است مبنی بر عدم دوست داشته شدن.
وی در ادامه افزود: انسان با عبور از دوران کودکی و ورود به دوران نوجوانی، هنگامی که احساس حقارت را تجربه کرد، در جست و جوی علل ناشی از باور دوست داشتنی نبودن است که یکی از مهم ترین عوامل تقویت کننده این باور ناکامیهای او است.
دکتر مردمی یادآور شد: جوانانی که احساس دوست داشتنی نبودن را تجربه میکنند، تصور میکنند ظاهرشان مناسب نیست و اگر ظاهرشان غیر از آنچه دیگران هستند باشد، ناپسند است و مورد دوست داشتن دیگران قرار نخواهند گرفت، آنها هم چنین از مورد پذیرش قرار نگرفتن هراس دارند، همین باعث میشود گرایشی به مُدپرستی داشته باشند.
زیرا باور دارند مُد نشان دهنده پذیرش آنها در جامعه است. در نتیجه هر چه ترس و احساس حقارت در فرد بیشتر باشد بیشتر به دنبال مطرح شدن و پذیرش گرفتن از اطرافیان خود است.
این روانشناس خاطر نشان ساخت: برنزه کردن پوست به وسیله سولاریوم هم یکی از عوامل بیشتر دیده شدن برخی جوانان است. با توجه به آگاهی داشتن از مضرات ناشی از آن پوست خود را در معرض اشعه قرار میدهند و حاضر به پذیرش ریسک بالای استفاده از اینگونه موارد برای رسیدن به اهداف خود هستند.
آگاهی دادن به جوانان
دکتر مردمی در خصوص آگاهی دادن به جوانان افزود: بزرگ ترین کمکی که هر انسان میتواند برای خودش انجام دهد خودشناسی بیشتر است.
متاسفانه یک باور عمومی در جامعه وجود دارد که افراد معنی عدم اعتماد به نفس را نمیدانند. افراد به دلیل عدم اعتماد به نفسی که دارند کارهایی را انجام میدهند که جالب نیست.
اعتماد به نفس برای انسانها برداشتهای اشتباهی را تداعی میکند. مثلا هر فردی نسبت به انجام هر کاری توانمند باشد، در حالیکه از دیدگاه اینجانب و از منظر روانشناسی اعتماد به نفس یعنی هر فردی نسبت به خود آگاه و واقف باشد.
به عبارتی اعتماد به نفس یعنی خودشناسی. افراد خود را به معنای واقعی با همه خوبیها و بدیها بشناسند. زمانی که این اتفاق رخ بدهد و افراد آنچه را که هستند بپذیرند بسیاری از موضوعات به طور خودکار برای آنها حل خواهد شد.
وی خاطر نشان ساخت: مهمترین عاملی که در مرحله اول میتواند به جوانان کمک کند در جهت مراجعه نکردن به مراکز سولاریوم این است که رسانهها آگاهیهای لازم را در اختیار افراد خصوصا جوانان قرار دهند.
مسئله بعدی همان شناخت افراد از جانب خودشان است. اگر والدین تلاش داشته باشند فرزندان شان را بشناسند لزومی ندارند تربیت فرزندشان را بر اساس اهداف اطرافیان (همسایه، فامیل، دوستان و آشنایان) پیش ببرند و تربیت کنند. به عنوان مثال مادری به دخترش میگوید؛ دختر همسایه ازدواج کرد و تو هنوز مجرد هستی، دختر زمانی که این حرف را از مادر میشنود این فکر را میکند که من اصلا دختر خوب، دوست داشتنی و زیبا نیستم.
بر اساس این موضوع دختر جوان به سراغ کارهایی میرود که زیبا، خوب و دوست داشتنی جلوه کند.
اما اگر مادر دختر با بیان دیگری ازدواج دختر همسایه را بیان کند دخترش دچار احساس حقارت نمیشود.
در نتیجه خودشناسی از طریق والدین، اجتماع و خود افراد ایجاد میشود. مهم ترین عامل بهتر شدن است و به افراد کمک میکند تا نتیجه خوبی به دست بیاورند و افراد به دنبال کارهایی که به ضررشان است نروند.
سولاریوم و رسیک ابتلا به سرطان پوست
دکتر امیر هوشنگ احسانی متخصص پوست و مو در خصوص مضرات سولاریوم گفت: سولاریوم استفاده از اشعه UV است برای اینکه پوست بدن برنزه شود.
این اشعه خطرات سرطانزایی و پیرشدن زودتر پوست را به همراه دارد. استفاده از اشعه UV در مدت زمان طولانی باعث بروز سرطان پوست میشود.
چون در سولاریوم از انرژیهای بالا UV استفاده میشود ریسک ابتلا به سرطان نیز در آن بسیار بالا است. در مدت کوتاهی نور زیادی از UV تابیده میشود که همین کار عامل ابتلا به سرطان پوست است.
وی افزود: سولاریوم علاوه بر اینکه خطر ابتلا به سرطان را بالا میبرد باعث سوختگی پوست هم میشود.
سوختگیهای ناشی از برنزه کردن از طریق سولاریوم ممکن است بعد از چند روز بهبود پیدا کند اما لکهای ایجاد شده بر روی پوست از بین نمیرود.
دکتر احسانی بیان داشت: اگر افراد یک بار هم به مراکز سولاریوم مراجعه کنند خطر ابتلا به سرطان پوست را به جان خود میخرند.
متاسفانه افرادی که سراغ سولاریوم میروند بیش از یک بار به این مراکز مراجعه میکنند و هر چه تعداد مراجعه بیشتر شود ریسک ابتلا به سرطان پوست نیز افزایش مییابد.
وی در پایان خاطر نشان ساخت: معمولا سرطان پوست در نواحی آفتاب خور مانند صورت و دستها بیشتر رخ میدهد اما پیش بینی میشود در آینده در نواحی غیر آفتاب خور مانند سینه، شکم و پاها بیشتر شود.
معمولا اثر تجمعی و تعداد دفعات انجام سولاریوم مهم است که با تکرار احتمال ابتلا به سرطان پوست افزایش مییابد.