به قلم : دکتر لادن ناظمی ؛ پوست، مو و زیبایی
تحریریه زندگی آنلاین : زینک اکساید یا زینک اکسید ماده سفید رنگی است که با اکسید کردن عنصر زینک یا روی تولید می‌شود. این ماده معمولاً به صورت پماد، کرم و یا در کنار ترکیبات دیگر در محصولات مختلف مراقبت از پوست و برای مشکلات پوستی خاصی کاربرد دارد. زینک اکساید امروزه ماده مؤثر بسیاری از کرم‌های سوختگی پای نوزادان، لوسیون‌های کالامین، ضد آفتاب‌های معدنی، مکمل‌های ویتامین و داروهای درمان آکنه است که به طور وسیعی توسط پزشکان تجویز شده و همچنین در داروخانه‌ها بدون نسخه به فروش می‌رسد. این ماده در سلول‌های پوستی به عنوان یک واحد ساختمانی برای ساخت پروتئین، تولید آنزیم و فرآیندهای سوخت و ساز بدن استفاده می‌شود.
زینک اکساید چیست؟
زینک اکساید یا زینک اکسید ماده سفید رنگی است که با اکسید کردن عنصر زینک یا روی تولید می‌شود. این ماده معمولا به صورت پماد، کرم و یا در کنار ترکیبات دیگر در محصولات مختلف مراقبت از پوست و برای مشکلات پوستی خاصی کاربرد دارد.
بیشتربخوانید:
بهترین پماد برای نیش حشرات ؛ با این روش‌ها از گزیدگی در طبیعت دور بمانید
فواید زینک اکساید
از جمله مصارف و فواید زینک اکساید می‌توان به این موارد اشاره کرد:
کمک به کاهش التهاب ناشی از بثورات پوستی، آلرژی یا تحریکات پوستی (از جمله ادرار سوختگی نوزادان)
پیشگیری از آفتاب سوختگی و محافظت از پوست در برابر پرتوهای آسیب‌رسان خورشید (به‌ویژه در پوست‌های حساس به نور)
محافظت از پوست در برابر تمام طیف مضر پرتوهای فرابنفش (می‌توان گفت زینک اکساید تنها ترکیبی است که در کرم ضد آفتاب طیف گسترده، علاوه بر پرتو UV-B، کل پرتوهای UV-A را نیز فیلتر می‌کند.)
محافظت در برابر سرطان پوست یا نئوپلازی (سرطان سلول‌های پایه‌ای پوست)
بهبود و ترمیم زخم و پیشگیری از عفونت‌های باکتریایی
کمک به بهبود و رفع سوختگی‌ها و بافت آسیب‌دیده و سوخته
کمک به درمان ضایعات آکنه پوستی
حفظ رطوبت در پوست خشک
کاهش شوره سر
کاهش آسیب‌های التهابی پوست (از جمله روزاسه که نوعی بیماری شایع پوستی است که باعث قرمزی یا برافروختگی پوست و قابل مشاهده شدن رگ‌های خونی در صورت می‌شود.)
درمان اختلالات رنگدانه‌ای
پیشگیری از روند پیری پوست
بهبود ساخت کلاژن پوست و تشکیل بافت هم‌بند جدید
نحوه عملکرد پماد زینک اکساید
زینک اکساید گونه‌های فعال اکسیژن را تولید کرده و باعث افزایش پراکسیداسیون لیپیدی غشایی می‌شود. در نتیجه نشت پروتئین‌ها و قندهای کاهنده بیشتر شده و عوامل محرک از بین می‌روند.
بیشتربخوانید:
آنچه در باره پماد پیروکسیکام باید بدانید
نحوه مصرف زینک اکساید
اکسید روی را می‌توان روزی چند مرتبه روی موضع و مناطق آسیب دیده مالید و منتظر نتایج مطلوب ماند. توصیه می‌شود این کرم روی پوست تاول زده یا دارای زخم عمیق مالیده نشود؛ چرا که ممکن است باعث تحریک زخم شود. یادتان باشد این دارو تنها برای استعمال خارجی است و نباید هیچگونه تماسی با دهان و چشم‌ها داشته باشد. قبل و بعد از استفاده از آن حتماً دست‌ها را بشویید. همیشه مقدار زیادی از آن را روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید. روی آن را نباید با بانداژ و پانسمان بپوشانید، مگر آنکه دستور پزشک متخصص باشد.
نکات مصرف پماد زینک اکساید
اگر می خواهید از این پماد استفاده کنید، به این موارد توجه داشته باشید:
این پماد هرگز نباید بر روی زخم باز زده شود.
این پماد هرگز نباید با چشم برخورد داشته باشد.
بیشتر از مقدار لازم از این پماد بر روی پوست استفاده نکنید.
اگر از این پماد برای رفع سوختگی پا در کودکان استفاده می کنید، بعد از هر بار تعویض پوشک باید این کرم را بر ناحیه آسیب زده بزنید.
اگر به این پماد یا محصولات مشابه حساسیت دارید، این موضوع را به پزشک بگویید.
اگر پوست شما دچار عفونت شده است، قبل از استفاده از این پماد با پزشک مشورت کنید.
هنوز مشخص نیست که این پماد می تواند بر شیردهی مادر اثر بگذارد یا خیر. به همین دلیل اگر در دوران بارداری و شیردهی هستید، قبل از استفاده از این دارو با پزشک مشورت کنید.
بیشتربخوانید:
بتامتازون برای چیست و چه عوارضی دارد؟
موارد منع مصرف زینک اکساید
اگر در شرایط زیر قرار گرفتید از پماد یا کرم زینک اکساید استفاده نکنید:
اگر واکنش آلرژیک به اکسید روی دارید.
اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید.
اگر به کودکتان شیر می‌دهید.
عوارض زینک اکساید
در برخی موارد ممکن است مصرف این پماد با واکنش‌های حساسیتی همراه باشد، البته این اتفاق به ندرت پیش می‌آید. با این وجود اگر متوجه علائم واکنش حساسیتی مانند راش پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو) شدید فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
