زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

جراحی زیبایی  بینی و سال نو

به انتهای هرسال که می‌‌رسیم، همه دوست دارند در سال جدید چهره‌‌ای زیباتر داشته باشند و بسیاری از افراد برای جراحی زیبایی بینی مراجعه می‌‌کنند در صورتی که باید توجه داشت که برای بعضی از افراد  ممکن است جراحی زیبایی بینی انتخاب مناسبی نباشد. با توجه به بعضی از دیدگاههای نادرست در بین مردم، در ‌‌این بحث اشاره‌‌ای به نکات مهم سوال در مورد جراحی پلاستیک بینی خواهیم داشت.

تفاوت روش‌‌های قدیمی‌‌ و جدید

در گذشته اكثر عمل‌های جراحی برای كوچك كردن بینی انجام می‌شد در ‌‌این جراحی‌ها حجم زیادی از بافت‌ها را خارج می‌کردند، پره بینی را برش می‌دادند و سوراخ‌های بینی را کوچک می‌کردند. در‌‌این روش‌ها در درازمدت بافت‌ها دچار فروافتادگی می‌شدند چون ساپورت بینی کم می‌شد، در سنین بالا هم بینی حالتی چروکیده و افتاده پیدا می‌کرد و بیمار دچار مشکلات تنفسی می‌شد، از لحاظ زیبایی نیز تناسب بینی درصورت از دست می‌رفت اما  امروزه در جراحی‌ بینی باید حداقل تغییرات مورد لزوم انجام شود تا فرم طبیعی و عملكرد بینی حفظ شود. در جراحی‌های بینی سعی می‌شود نه تنها هیچ بافتی از بینی دور ریخته نشود بلکه از قسمت‌هایی که بافت اضافه وجود دارد به قسمت‌های بینی که کمبود ساپورت دارد منتقل شود به عبارت دیگر  در‌‌این روش‌ها ما بافت‌‌ها را تغییر شکل می‌دهیم نه‌‌این‌که آن‌ها را بدون حساب و کتاب خارج کنیم. در ‌‌این روش‌ها اسکلت بینی بازسازی و بافت‌های نرم تقویت می‌شوند. بنابراین در درازمدت بینی کمتر دچار افتادگی می‌شود البته مبنای کار همان آنالیز صحیح ابتدایی است.

مهمترین اصل در انتخاب الگوی بینی برای جراحی

مهم‌ترین اصل در زیبایی صورت وجود «تناسب» است. اجزای چهره باید با هم متناسب بوده و به‌صورت یک کل زیبا باشند. زیبایی در جراحی بینی اصلا به‌‌این معنی نیست که بینی کوچک شود زیرا گاهی حتی در جراحی‌های زیبایی ما مجبوریم بینی را بزرگ کنیم. پس نکته مهم «تناسب» است نه «سایز و اندازه». ما باید بین قسمت‌های مختلف بینی با اجزای صورت‌‌ هارمونی و تناسب‌‌ایجاد کنیم. در اینجا تاكید می‌كنم در جراحی بینی هیچ‌‌وقت دو مورد عمل نمی‌توانند شبیه هم باشند زیرا هر چهره‌ای خصوصیات منحصر به خود را دارد و پزشك باید براساس این خصوصیات جراحی كند و ‌‌این مستلزم تفکر خلاقانه در حین جراحی است. در مجموع آنالیز زیبایی‌شناسی صورت، نوع بافت و جنس پوست بینی، توجه عملكرد تنفسی فرد 3 فاكتور مهم در انتخاب الگو و فرم نهایی بینی است كه جراحان باید به آنها توجه می‌كنند.  در علم زیبایی‌شناسی در یک چهره زیبا در نگاه اول چشم‌ها جلب توجه ‌می‌‌کنند نه سایر اجزا مثل بینی، با ‌‌این حساب عملی موفق‌آمیز است که بعد از آن بینی آنقدر طبیعی باشد که اصلا کسی متوجه عمل شدن آن نشود. وقتی عمل باعث شود اولین چیزی که در صورت فرد توجه راجلب کند بینی‌اش باشد یعنی ‌‌این عمل از نظر زیبایی موفق نبوده است. به بیان دیگر در یک چهره زیبا نباید هیچ چیزی غیر طبیعی جلوه کند؛ زیبایی باید طبیعی باشد؛ تا جایی که هیچ‌کس متوجه عمل‌هایی که روی صورت انجام گرفته ‌است نشود.

با ‌‌این تعریف خیلی از افراد به هیچ عملی نیاز ندارند زیرا همه‌چیز در صورت آنها طبیعی و زیبا است. در نرم افزارهای طراحی چهره و در فتوشاپ می‌‌توان هر بینی را به هر شکلی در آورد اما در عمل موانع و فاکتورهای محدودکننده زیادی وجود دارند که اگر علم به آنها نداشته باشیم و صرفا براساس ‌‌ایده‌آل‌‌های ذهنی کار کنیم، نتیجه جراحی در جهت صدمه به زیبایی و سلامت بینی خواهد بود.

ادعای جراحی تضمینی، غیر واقعی است

شاید مهمترین قسمت در یک جراحی زیبایی بینی که به بیمار مربوط می‌شود «انتخاب صحیح جراح» است، زیرا اگر بیمار جراحی را انتخاب کند که تخصص و مهارت کافی در زمینه راینوپلاستی ندارد احتمال بروز عوارض و مشکلات جراحی افزایش می‌یابد به عنوان مثال متخصصانی که به جراحی زیبایی اقدام می‌کنند اگر آناتومی‌‌آن ناحیه را به طور دقیق نشناسند ممکن است عوارض جبران‌ناپذیری را برای بیمار به جا بگذارند. هیچ جراحی نمی‌تواند ادعا کند احتمال بروز عوارض جراحی او «صفر» است و قول تضمینی دهد این ادعا مردود و غیرعلمی است زیرا در علم پزشکی همیشه درصدی احتمال بروز عوارض وجود دارد هرچند برای یک جراح‌‌این احتمال كمتر و برای جراح دیگری بیشتر است. طبعا بیماران باید جراحی را انتخاب کنند که عوارض جراحی‌ آن حداقل باشد. انتخاب جراح مثل انتخاب یک هواپیما برای مسافرت است. همه مسافران به سراغ هواپیمایی می‌روند كه نقص فنی ندارد و قطعا كسی سراغ هواپیمایی نمی‌رود كه احتمال سقوط دارد.

قوز کاذب مشکل بینی خیلی از‌‌ایرانی‌ها 

آیا همه مشکلات بینی نیازمند جراحی است؟

متاسفانه فرهنگی در‌‌ایران به وجود آمده‌ که می‌خواهند همه مشکلات زیبایی را با جراحی بینی حل کنند؛ مثلا هستند کسانی که برای جراحی بینی اقدام می‌کنند در صورتی که بینی‌شان هیچ مشکلی ندارد و مشکل از دیگر اجزای صورت است که تناسب را به هم زده‌؛ برای مثال چانه آنها خیلی عقب است،‌‌این افراد را باید با توجه به آنالیز زیبایی صورت توجیه کرد که اشکال اصلی در چانه است نه بینی و ما با جلو آوردن چانه بدون دست زدن به  بینی،‌‌ هارمونی و زیبایی در صورت ‌‌ایجاد می‌‌کنیم زیرا عقب بودن چانه و جلوتر بودن بینی، باعث می‌شود فرد گمان کند که بینی بزرگی دارد.

در مجموع یکی از عمده‌ترین مشکلات در مورد بینی‌‌این است که بیمار فکر می‌کند بینی‌اش بزرگ است و چیزی اضافه دارد. ولی وقتی با دید دقیق‌تری نگاه کنیم متوجه می‌شویم ‌‌این بینی نه تنها چیزی زیاد ندارد بلکه کم هم دارد. ‌‌این است که در بسیاری موارد پهن بودن نوک بینی به دلیل کمبود بافت و ساپورت در پره وسط بینی است نه زیاد بودن بافت نوک آن. مانند مثلثی که وقتی ارتفاع آن کم شود، پهنای آن زیاد می‌‌شود.‌‌این مساله در‌‌ایرانی‌ها بسیار شایع است. حالا وقتی چنین مشکلی تشخیص داده نشود و با تصور بزرگ بودن، بافت‌‌های نوک بینی برداشته شود، حاصل کار فاجعه ‌بار خواهد بود. نمونه دوم قوز کاذب بینی خیلی از‌‌ایرانی‌ها است. بخش قابل ملاحظه‌‌ای از مراجعات مربوط به قوز بینی در واقع، همان افتادگی نوک بینی است که به سبب ضعف حمایت اسکلتی آن رخ داده و موجب بروز قوز کاذب می‌‌شود. آنالیز صورت گروه قابل ملاحظه‌‌ای از دختران و پسران‌‌ایرانی وجود‌‌این موضوع را نشان می‌دهد. به زبان ساده‌تر، علت قوز بینی در بسیاری از افراد، نه بلندی پشت بینی بلکه ضعف جلوآمدگی نوک بینی و عمیق بودن ریشه بینی است که در‌‌ایرانی‌‌ها و کشورهای خاورمیانه بسیار شایع است. در ‌‌این حالت باید قسمت پایینی یا همان پایه بینی، جلو آمده، ریشه بینی هم کمی ‌‌پر شود و همزمان از قوز بینی به‌طور متعادل کاسته شود. به بیان دیگر، باید نقاط ضعف بینی را تقویت کنیم تا صورت به مراتب زیباتر شود.

در روش‌های قدیمی‌‌بدون تقویت نوک و ریشه بینی، قوز بینی را برمی‌داشتند. این امر گاهی به بی قوارگی و حتی نازیباتر شدن چهره می‌انجامید، چرا که از زاویه بین بینی و صورت به شدت کاسته می‌شد. امروز در روش‌‌های نوین جراحی بینی، سعی میشود که پشت بینی، کامل باشد. ‌‌این اطلاعات با علم آنالیز صورت به دست می‌آید و برای این كار جراح باید علم آنالیز صورت و زیبایی را به‌طور دقیق بداند.

بینی گوشتی، بینی غضروفی

مردم تصور می‌کنند اگر یک بینی به نظر خودشان گوشتی است جراحی‌اش خوب از کار در نمی‌آید ولی بینی استخوانی هیچ مشکلی ندارد و جراحی‌اش حتما خوب می‌شود.این فکر اشتباه است چون غیر از گوشتی یا استخوانی (غضروفی) بودن فاکتورهای متعدد دیگری در نتیجه عمل تاثیرگذار هستند. چه بسا خیلی از بینی‌های گوشتی عالی از کار می‌آیند و برعکس یک بینی استخوانی بخاطر فرضاً نازک بودن بیش از حد پوست جراحی‌اش با مخاطراتی بیشتر از بینی گوشتی مواجه شود.

تعریف بینی گوشتی و غضروفی: برخلاف نظر مردم هر بینی که نوکش پهن بود بینی گوشتی نیست. پهن بودن نوک بینی ممکن است بخاطر رشد بیش از حد غضروف‌های بینی باشد در حالی که پوست بینی ممکن است بسیار نازک باشد به حدی که ما از روی پوست شکل و آناتومی‌‌غضروف‌ها را می‌بینیم. ‌‌این بینی دیگر گوشتی نیست بلکه غضروفی (استخوانی) است. در یک بینی گوشتی واقعی بافت غضروفی بسیار ناچیز و همه برجستگی ضخامت پوست است. نوک ‌‌این بینی‌‌ها خیلی نرم است انگار هیچ غضروفی زیر پوست آن نیست. ولی بینی غضروفی حالت ارتجاعی بسیار زیادی دارد. جراحی هر دوی ‌‌اینها سخت است ولی نوع عمل آنها با هم فرق دارد.

بینی گوشتی چیزی کم دارد: در بینی گوشتی برخلاف تصور مردم که فکر می‌‌کنند بینی بافت اضافی دارد و باید از آن برداشته شود، بینی بافت کم دارد و باید به آنها بافت غضروفی اضافه شود چون ساپورت غضروفی در بینی گوشتی کم است نوک بینی حالت افتاده و آویزان پیدا کرده است. سابق بر‌‌این بافت گوشتی زیر پوست را خالی می‌‌کردند که باعث می‌‌شد ناهمواری‌‌های عمیقی روی بینی ‌‌ایجاد شود. امروزه نه تنها بافت را کم نمی‌‌کنیم بلکه پیوندهای غضروفی در پایه بینی بکار می‌‌بریم. با‌‌ این کار مثلث هرم بینی که به دلیل ساپورت ناکافی روی صورت افتاده و پهن شده، باریک‌تر شده و نوک بینی هم جمع‌تر می‌‌شود. برای‌‌این کار غضروف از تیغه بینی برداشته شده و به قاعده بینی پیوند می‌‌شود. تقویت پایه بینی باعث کشش نوک بینی می‌‌شود بدون ‌‌اینکه نیاز به دستکاری دیگری باشد. وقتی پوست نازک است :اگر نوک بینی پهن، غضروف زیاد و پوست نازک باشد عمل بینی بسیار مشکل خواهد شد. ما نمی‌‌توانیم از یک حدی بیشتر نوک بینی را جمع کنیم چون اگر یک دفعه بخواهیم نوک بینی را خیلی جمع کنیم پوست اضافه آمده و در نتیجه حالت چروک خوردگی روی پوست‌‌ ایجاد می‌‌شود و بعد گودی و چاله روی بینی‌‌ایجاد می‌‌شود. در ‌‌این بینی‌‌ها وقتی کمی‌‌حجم غضروف کم شد باید زیر پوست لایه‌‌ای از بافت همبندی قرار دهیم که پوست تقویت شده و ناهمواریهای سطحی غضروفی که روی آن کار کرده‌‌ایم را استتار کند.

خط قرمز جراحی‌های زیبایی بینی

هیچ عمل جراحی نیست که بدون احتمال عوارض جانبی باشد و ضمن اینكه هر جراحی هم عوارض ویژه خود را دارد. این عوارض از درد و تورم و خونریزی می تواند باشد تا عوارض دیگر البته در صورت دقت و مهارت جراح و رعایت نکات و دستورات توسط بیمار، احتمال‌‌این عوارض به حداقل می‌رسد. شایع‌ترین عوارض و تبعات جراحی بینی چیست؟ این عوارض را به دو دسته عوارض در عملکرد و ظاهر بینی تقسیم می‌كند و می‌گوید: عوارض در عملکرد بینی مانند چسبندگی‌های داخل بینی یا تنگ شدن بیش از اندازه سوراخ‌های بینی که موجب بروز مشکل تنفسی می‌شود. عوارض در ظاهر بینی نیز عمدتا ناشی از برداشتن بیش از اندازه بافت‌های بینی است، مانند کوچک شدن بیش از حد بینی که با دیگر اجزای صورت نامتناسب می‌‌شود كه درمان و ترمیم این جراحی‌ها بسیار مشكل است.

بینی اولین عضو بدن از نظر عبور جریان هواست كه وظیفه تنظیم دمای هوا و رطوبت و تصفیه هوا را به عهده دارد. از این‌رو در جراحی بینی نباید تنها به جنبه زیبایی آن توجه شود بلكه باید كاركرد بینی كه مهمترین و حیاتی‌ترین آن «تنفس» است، به بهترین شكل حفظ شود و به عبارت دیگر خط قرمز در جراحی‌های زیبایی بینی حفظ كارایی و عملكرد این عضو است اگر فرد پس از عمل مشكل «تنفس» داشته باشد آن جراحی حتی اگر بینی زیبا هم شود، فاقد ارزش است و جراحی یك جراحی شكست خورده است. کم نیستند بیمارانی که پس از جراحی بینی دچار مشکلات تنفسی می‌‌شوند.‌‌این موضوع اهمیت توجه به مسایل داخل بینی را در حین جراحی بینی خاطر نشان می‌‌کند. ابعاد جراحی بینی بسیار فراتر از‌‌ایجاد تغییرات در ظاهر بینی است و توجه چند جانبه جراح به تمام‌‌این ابعاد، میزان بروز عوارض تنفسی را به حداقل می‌رساند.

اختلال در عملکردهای حیاتی بینی، عواقب ناگواری را در سلامت افراد بر جای خواهد گذاشت. محرومیت از تنفس بینی باعث خشکی مجاری تنفسی و ضعف سیستم دفاعی آن می‌‌شود. تنفس‌‌ از راه دهان‌ سبب‌ تغییرصدا، خشکی‌، زخم ‌و درد در ناحیه دهان و حلق می‌شود. اكثر عوارض و مشكلات بینی پس از جراحی به خاطر كوچك شدن بیش از حد بینی است. تودماغی صحبت كردن، اختلال بویایی، احساس سرماخوردگی طولانی، خرخر کردن و مشکلات تنفسی حین خواب از علایم دیگر اختلال در عملکرد بینی است. در یک کلام كیفیت زندگی کسی که دچار مشکل تنفسی است کاهش پیدا می‌کند به عبارت دیگر عوارض یك جراحی ناموفق بینی نه تنها «سلامت»، بلکه روابط روحی اجتماعی و فردی افراد را هم تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. آیا جراحی ترمیمی‌‌دشوارتر از جراحی بینی اولیه است؟ یکی از مشکل‌ترین اعمال جراحی پلاستیک، تصحیح و ترمیم بینی‌هایی است که بیش از حد کوچک شده‌اند. در چنین مواردی ما مجبوریم بافت‌هایی که اضافه برداشته شده‌اند را بازسازی و جایگزین کنیم. در این جراحی‌ها مجبوریم از غضروف گوش یا دنده برداشته و بینی را ترمیم می‌‌کنیم که البته یک جراحی ترمیمی ‌‌از چند جراحی بار اول، دشوارتراست و برای بازسازی باید ساعت‌ها وقت صرف کنیم تا بلکه بتوانیم بخش کوچکی از مشکلات‌‌ ایجاد شده را برطرف کنیم. آیا «سن» در جراحی‌ بینی موثر است؟

برای بسیاری از افراد، حداقل و حداکثر سن برای عمل جراحی بینی،  مورد سوال می‌‌باشد. بهترین زمان جراحی برای اصلاح شکل ظاهر بینی، بعد از پایان دوران رشد است البته گاهی اوقات در صورت وجود نقص‌های داخلی در بینی که مشکلات جدی در تنفس فرد ‌‌ایجاد کرده باشد، درمان در سنین پایین‌تر انجام می‌شود. البته در بعضی از ‌‌این موارد، ممکن است بعد از بالغ شدن کودک، نیاز به جراحی مکمل وجود داشته باشد اما بطور کلی بهتر است برای انجام عمل جراحی بینی تا پایان زمان بلوغ منتظر بمانیم تا که رشد اسکلت بینی کامل شده باشد. البته افراد میانسال و حتی سالمند هم كه براثر سن دچار افتادگی بینی شده‌اند درصورت نداشتن بیماری زمینه‌ای می‌توانند برای زیبایی بینی و چهره نسبت به این كار اقدام كنند و منعی وجود ندارد.

چند توصیه برای مراقبت‌‌های بعد از عمل بینی

بسیاری از مردم در مورد مراقبت‌های بعد از عمل تصورات نادرستی دارند مثلا فکر می‌‌کنند بعد از عمل زدن چسب اهمیت دارد در حالی که اگر یک بینی بعد از جراحی دچار اشکال باشد علت تکنیک جراحی است نه چسب‌زدن یا نزدن بیمار. بعضی از بیماران ماه‌ها چسب می‌زنند که‌‌این کار غلط است. زدن چسب حداکثر برای یک هفته کافی است و بیش از آن، خودش باعث بروز مشکل و التهاب در پوست می‌شود. تنها نکته مهم بعد از عمل، پرهیز از ضربه‌خوردن به بینی است که اگر ضربه شدید باشد واقعا ممکن است به بینی صدمه وارد شود غیر از ‌‌این، مراقبت‌های بعد از عمل بیشتر برای کاهش تورم است و نقش آنچنانی در نتیجه جراحی ندارد.

برخی از توصیه‌ها برای مراقبت بعد از عمل بینی عبارت است از:

از اعمالی که باعث حرکت شدید عضلات صورت می‌‌شوند، مانند گریه کردن، خندیدن و صحبت کردن زیاد در هفته اول پرهیز نمایید. دندان‌ها را به آرامی ‌‌و با یک مسواک نرم، مسواک کنید. از دستکاری  لب بالا (برای جلوگیری از حرکت بینی) بپرهیزید. در هفته اول بعد از عمل، از لباس‌هایی که از عقب یا جلو باز می‌شوند، استفاده نمائید. داروهای تجویز شده را بطور کامل و دقیق استفاده نمایید. تا دو هفته پس از عمل فین نکنید، می‌توانید ترشحات را به کمک شستشوی بینی با محلول نمکی شستشو دهید. از فعالیت شدید بدنی پرهیزكنید و انجام ورزش‌های ‌‌ایروبیک، کاهش وزن، بلند کردن جسم سنگین و ورزش‌های کششی باید تا سه هفته بعد  از عمل به تاخیر انداخته شوند. بیمار ارتباط خود را با پزشك جراح خود قطع نكند و سالی یكبار برای معاینه بینی خود به جراح بینی خود مراجعه كند.