زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

پرسش های رایج در مورد مو

آیا تا به حال اندیشیده‌اید كه چقدر از موهایتان كه نعمت‌های خداوندی برای زیباتر به نظر رسیدن شما می‌باشند مراقبت می‌نمایید؟ گاهی آنقدر درگیر زندگی و كار روزمره می‌شویم كه فراموش می‌كنیم موها نیز نیاز به رسیدگی دارند. خاطرنشان می‌سازد خوانندگان زیادی از روش‌های مختلفی سوالاتی را در خصوص مو به مجله ارسال نموده‌اند كه بخشی از این پرسش‌ها دسته‌بندی و جهت پاسخ‌گویی به آقای دكتر محمدعلی نیلفروش‌زاده متخصص پوست و مو ارجاع گردید و ایشان  هم با دقت نظر سوالات را پاسخ داده‌اند كه توضیحات ارائه شده جهت اطلاع خوانندگان عزیز درج می‌گردد.

آیا سفیدی موی سر درمان قطعی دارد؟

 سفید شدن مو، هیچ ربطی به نوع ملانین موجود در بدن ما یا به عبارتی تیره و روشن بودن موهای‌مان ندارد. سلول‌های رنگدانه‌ای مو برای ساخت ملانین به آنزیم‌های خاصی نیاز دارند و بر اساس تفاوت آنزیم‌های شرکت‌کننده، دو نوع ملانین را تولید می‌کنند: یوملانین که مسؤول رنگ قهوه‌ای روشن تا سیاه تیره و فائوملانین مسؤول رنگ زرد بلوند تا قرمز تیره است. سفیدشدن مو برای همه اتفاق می‌افتد. این پدیده در مردان حدود 30سالگی و در زنان در35 سالگی رخ می‌دهد. ملانوسیت‌ها هر10 سال، 10 تا 20 درصد از ظرفیت تولید رنگ خود را از دست می‌دهند. اگرچه چگونگی از دست دادن این رنگدانه‌ها دقیقاً مشخص نیست، اما می‌دانیم در نخستین مراحل خاکستری شدن مو، ملانوسیت‌ها هنوز به صورت غیرفعال وجود دارند.

وقتی ملانوسیت کاملاً فاقد رنگدانه شود، مو سفید و اگر تعداد ملانین یک تار مو کمتر از حالت عادی شود آن مو خاکستری و نقره‌ای می‌شود. فقط پیری مو را سفید نمی‌کند. باید گفت که سفیدشدن موها یکی از آشکارترین نشانه‌های بالا رفتن سن است، اما همیشه به علت سپری شدن روزهای زندگی نیست و عواملی همچون کمبود ویتامین B12، بیماری تیروئید، نوعی بیماری سیستم ایمنی، سیگارکشیدن (سرعت سفید شدن مو درسیگاری‌ها، چهار برابر افراد غیرسیگاری است)، کم‌خونی، رژیم‌های سخت و طولانی‌مدت، عوامل ارثی، بیماری‌ها و افزایش گلبول‌های سفید خون نیز باعث سفیدی زودهنگام و بیش ازحد موها می‌شود.

سفیدشدن موی انسان سفیدپوست زودتر از بیست‌سالگی و سفید شدن موی افراد سیاهپوست زودتر از سی‌سالگی را، سفید شدن زودرس مو می‌گویند. البته نسبت به عوامل تغذیه‌ای و ژنتیکی، حدود سنی ذکر شده تغییر می‌کند. از طرفی در برخی افراد موها بسیار زود شروع به سفید شدن می‌کند که باید گفت شروع این اتفاق بستگی به ژنی دارد که از والدین خود به ارث می‌بریم. برخی افراد تصور می‌کنند یک استرس ناگهانی باعث می‌شود موها یکشبه سفید شود، اما دیدگاه‌های علمی با این ادعا سازگار نیستند. جالب است بدانید که کندن موی سفید باعث سفید شدن موهای سیاه نمی‌شود، بلکه فقط همان یک تار موی سفید مجدداً رشد می‌کند و بقیه موها شرایط خاص خود را دارند.

امروزه ترکیبات جدیدی به بازار آمده است که در اشکال مختلف شامپو، کرم یا ژل قادر است با مصرف مکرر موهای سفید را تیره‌تر کند. با وجودی که این تغییر رنگ کاملاً تیره نیست و بیشتر، مو را به رنگ خاکستری تیره تا قهوه‌ای در می‌آورد، برای اغلب افراد قابل قبول می‌باشد.

آیا تراشیدن موی سر باعث رشد آن می‌شود؟

با تراشیدن موها مرحله رویش موها تغییر نمی‌کند. موهای جدید ساختمان قبلی خود را حفظ می‌کنند، ولی موهای کوتاه‌تر نسبت به موهای بلندتر انعطاف‌پذیری کمتری دارند. زمانی‌که انتهای موی در حال رشد از پوست خارج می‌شود، به علت ضخیم بودن انتهای آن نسبت به قبل این تصور اشتباه ایجاد می‌شود که موی جدید ضخیم‌تر از قبل است.

چه زمانی باید موها را كوتاه كرد؟

کوتاه کردن مو نیز جزئی از نظافت شخصی مو محسوب می‌گردد. داشتن موهای مرتب و اصلاح‌شده، نشانه نظم و انضباط در زندگی است. مقید بودن به اصلاح مرتب موها به عنوان جزئی از برنامه حساب‌شده زندگی می‌تواند فرد را در انجام بقیه امور شغلی، اجتماعی و خانوادگی تابع نظم و قانون نماید. نکته دوم آنکه کوتاه کردن موها باعث کاهش آسیب‌های محیطی به ساقه مو می‌شود و به کاهش ریزش مو ناشی از کشش و یا شکستن ساقه مو کمک می‌کند. تعداد دفعات اصلاح موها بستگی به چند عامل دارد: یکی مدل مویی که انتخاب می‌شود؛ مثلاً بسته به اینکه مدل موهای بلند یا کوتاه انتخاب گردد. دیگر سرعت رشد موها، چرا که رشد موها در بعضی افراد کندتر و در برخی سریع‌تر است. عامل دیگر، وضعیت‌های خاصی که برای موها ایجاد می‌شود؛ مثلاً کسی که دچار موخوره می‌شود باید هرچه زودتر آن را از قسمت دوشاخه‌شده کوتاه نماید تا به سمت ابتدایی مو گسترش پیدا نکند و یا شخصی که دچار آسیب شدید موها شده، بهتر است آن را کوتاه کند تا شکستن موها کمتر شود.

شست‌وشوی صحیح موها بعد از استخر چگونه است؟

به طور کلی دفعات شست‌وشو بستگی به میزان چربی پوست سر، نوع شغل، آلودگی محیط، مدل انتخابی مو، استفاده از مواد آرایشی و وجود بیماری‌های خاص دارد. شست‌وشوی مکرر موها باعث ریزش موی دائمی نمی‌شود، ولی نباید بیش از حد ماساژ دهید و باعث آسیب‌دیدگی ساقه مو شوید، چرا که باعث شکسته‌شدن موها می‌شود. به طور معمولی دو تا سه بار در هفته جهت شست‌وشوی موها کافی است. تماس روزانه مو با آب‌هایی که حاوی موادی مانند كلر هستند، باعث خشك شدن موها و شكنندگی آنها می‌شود. شست‌وشوی مو با شامپوی مناسب پس از استخر الزامی است و به افرادی كه روزانه شنا می‌كنند، توصیه می‌شود موها را با شامپوهای نرم‌كننده و حالت‌دهنده شست‌وشو دهند؛ زیرا با این كار لایه‌ای بر روی مو ایجاد می‌شود كه از خشك‌شدن مو جلوگیری كرده و باعث سهولت در شانه‌شدن مو و شفافیت موها می‌شود.

خانم‌هایی كه شاغلند و دائم مقنعه سرشان است و با مشكلات ریزش مو مواجهند، باید برای تقویت موهای‌شان چه کنند؟

ریزش مو در خانم‌ها به پوشش سر آنها ارتباطی ندارد، ولی به طور کلی در مورد تقویت موها خیلی وقت‌ها گفته می‌شود که فلان ماده گیاهی و یا فلان فرآورده را روی سر بمالید تا باعث تغذیه و تقویت پوست سر و موها شود. البته شما چنین سخنی را از یک متخصص پوست نمی‌شنوید، بلکه این حرف را کسی می‌زند که از ساختمان مو و پوست اطلاعی ندارد.

در واقع هر چقدر شما مواد غذایی مختلف و انواع ویتامین‌ها را روی موها بمالید، تأثیری در افزایش رشد موها ندارد. بنابراین چیزی به نام «ویتامینه کردن موها» مبنای علمی ندارد و این مسأله تنها اسباب دست عده‌ای جهت خالی کردن جیب مردم شده است. به طور طبیعی تغذیه مو از طریق رگ‌هایی که به ناحیه پاپی مو می‌رسند، صورت می‌گیرد. از طریق این رگ‌ها مواد مورد نیاز وارد ریشه مو می‌شود و در اختیار سلول‌های سازنده مو قرار می‌گیرد و از سوی دیگر مواد زائد سلول‌ها از طریق رگ‌های همان ناحیه خارج می‌گردند. در صورتی که مواد مورد نیاز برای رشد سلول‌های سازنده مو کافی نباشد (خواه این مسأله به علت کمبود کلی آن ماده در بدن باشد، مثلاً به علت کمبودهای تغذیه‌ای و یا به خاطر نقصان در خونرسانی، به موها، مثلاً به علت اشکالات عروقی) باعث ریزش مو و یا رویش موهای غیر طبیعی می‌گردد. بنابراین لازمه داشتن موهایی سالم و باطراوت، برخورداری از تغذیه مناسب و کامل می‌باشد؛ همچنان که این قضیه در مورد تمامی اعضای بدن صادق است.

کمبودهای تغذیه‌ای علت شایعی برای ریزش مو نیست و نباید هر کسی که دچار ریزش مو شد علت را نوع تغذیه او بدانیم. در مواردی که ریزش و یا خرابی موها به علت کمبود تغذیه باشد، معمولاً علائم دیگری هم در فرد مبتلا وجود دارد و این طور نیست که شخصی در سلامت کامل و بدون هیچ شکایت دیگری فقط موهایش بریزد. بنابراین در یک فرد معمولی که تغذیه مناسبی (در حد معمول جامعه) دارد، نیازی به استفاده از داروهای تقویتی مثل انواع ویتامین‌ها، کلسیم و... جهت جلوگیری از ریزش مو نیست و تجویز آنها هم دردی را دوا نخواهد کرد. باید مسأله «ویتامین‌زدگی» و تصورات غلطی که در رابطه با مصرف این فرآورده‌ها در جامعه وجود دارد، مورد توجه قرار گیرد و در این رابطه با پزشک متخصص مشورت شود.