نکات طلايی در مورد سلامت موها
موخوره و به دنبال آن ایجاد آسیب شدیدتر و ریزش مو، از بیشترین دلایل مراجعه بیماران زن و مرد به پزشکان است. بنابراین بهتر است علل آسیب دیدگی مو را بهتر بشناسیم تا بتوانیم از ایجاد آن پیشگیری کنیم. تعدادی از خصوصیاتی که درباره موهای خشک گفته شد، در مورد موهای آسیبدیده نیز صادق است و در واقع تا حدودی وجوه مشترک دارند؛ اما منظور ما در اینجا موهایی است که دچار آسیبهای شدیدتری شدهاند. اگر یکی از این موها را زیر میکروسکوپ نگاه کنید، میبینید که جدار آن دارای خلل و فرج زیادی است و سلولهای سطحی که باید حالتی شبیه آجرهای روی شیروانی داشته باشند، دارای نامنظمی شدید و در برخی قسمتها دچار شکستگی شدهاند. بنابراین علت آسیبدیدگی موها رفتاری است که ما با آنها انجام میدهیم و مهمترین علت آن است که ما موهای خود را نمیپذیریم و سعی در تغییر شکل و حالت آنها میکنیم.
علل آسیبدیدگی موها
برسزدن بیش از حد و غلط
برس زدن در حد معمول اشکالی ندارد و جهت زدودن آلودگی و گرد و غبار و همچنین پخش کردن چربی پوست در تمام سطح موها و نیز ایجاد ظاهری آراسته مفید است، اما در صورتی که بیش از حد برس زده شود و یا موهایی را که داخل هم فرو رفتهاند به شدت به وسیله برس جدا کنید و یا اینکه موها را برخلاف جهت به وسیله یک برس نوکتیز شانه بزنید، باعث آسیبدیدگی موها میشود.
تحت کشش قرار دادن موها
چنانچه موها را محکم ببندید، مثل مدل دم اسبی و یا مدل گوجهای و یا اینکه آنها را در حال کشش ببافید، این کار علاوه بر آسیب رساندن به ساقه مو میتواند باعث ریزش مو از ریشه آن شود که در صورت تکرار به طاسی دائمی آن ناحیه منجر میگردد.
فر زدن موهای صاف و یا صاف کردن موهای فر
این کار باعث شکستن پیوندهای گوگردی موها میشود و در نتیجه موها قدرت خود را از دست میدهند و به راحتی میشکنند. پس از انجام این کار قدرت موها قابل برگشت نیست و آسیب واردشده به آن قسمت از ساقه مو دائمی خواهد بود.
بیرنگ کردن مو و استفاده از رنگهای دائمی مو
برای اینکه بتوان موها را بیرنگ (دکلره) کرد و یا به رنگ جدیدی درآورد، مواد دکلره باید به جدار مو نفوذ کنند و عمل خود را انجام دهند. این کار معمولاً با استفاده ار مواد مخربی نظیر آب اکسیژنه صورت میگیرد؛ بنابراین پس از رنگ کردن دائمی موها نباید توقع داشته باشید که موها حالت و قوام قبلی را داشته باشند. چنین موهایی سست و شکننده میشوند و درخشش خود را از دست میدهند و الکتریسیته ساکن باعث حالت نگرفتن آنها میشود. در صورتی که چند عمل مختلف مثل دکلره کردن، رنگ کردن و فر زدن با هم انجام شود، مسلماً این آسیبها بسیار شدیدتر خواهد بود.
استفاده بیش از حد از وسایل گرمازا مثل سشوار و یا بیگودیهای داغ
برای خشک شدن موها بهترین راه، آن است که آن را به تدریج با یک حوله خشک کنید و استفاده از سشوار برای سرعت بخشیدن به روند خشک شدن مو و یا حالت دادن آن میتواند باعث آسیب موها شود و در صورت استفاده از سشوار بهتر است آن را با درجه کم و از فاصله دور به کار برید.
عوامل محیطی بهخصوص نور آفتاب
یکی از مهمترین علل فرسودگی موها تماس طولانیمدت با نور خورشید است. تابش اشعه خورشید باعث ایجاد رادیکالهای آزاد در ساقه مو میشود که شبکه پروتئینی را تغییر داده، باعث خرابی موها میگردند. برای جلوگیری از این مسأله باید هنگام کار در زیر آفتاب، از کلاه استفاده شود. همچنین فرآوردههای ضد آفتاب مخصوص مو نیز وجود دارد که استفاده از آن توصیه میگردد. شنا کردن در آبهای استخر که حاوی کلر زیادی هستند نیز میتواند به موها آسیب برساند و آنها را خشک و زبر کند.
عادت به بازی کردن با موها
این مسأله یک وضعیت روانی خاص است که در بعضی موارد منجر به طاسی یک قسمت از سر میگردد و نشانه آن هم، شکستن موها در اندازههای مختلف است که به دلیل بازی کردن و کندن مکرر موها میباشد. درمان این حالت به خصوص در افراد بزرگسال و خانمهای جوان مشکل است و نیاز به مشاوره با روانپزشک دارد.
شكستگی موها
وقتی که مویی آسیب دید و جدار آن شکست، دیگر نمیتوان آن را ترمیم کرد. به عبارت دیگر نمیتوان شکستگیهای ایجاد شده را به هم چسبانید؛ بنابراین باید با آن ساخت و به ملایمت رفتار کرد تا آسیب شدیدتر نشده و مو به طور کامل کنده نشود. همچنین باید صبر کرد تا موهای جدید درآید و جانشین موهای آسیبدیده شود.پس تنها راه، آن است که نگذاریم موها خراب شوند؛ وگرنه در صورت خراب شدن باید منتظر باشیم تا موهای جدید رشد کرده جای آنها را بگیرند. بنابراین هدف ما در برخورد با موهای آسیبدیده آن است که اولاً نگذاریم آسیبدیدگی بیشتر شود و ثانیاً همین موها را به بهترین نحو نگه داریم تا دچار ریزش نشوند.برای این کار در ابتدا باید علل آسیبدیدگی موها را برطرف نمود. همچنین از شامپوهای ملایم جهت شستوشوی موها استفاده کرد، دفعات شستوشو را تا حد امکان کاهش داد، پس از شامپوزدن از مواد نرمکننده مو استفاده کرد و به طور معمولی از لوسیونها و روغنهای چربکننده مو بهره برد. برای این کار بهترین مواد نرمکننده، آنهایی هستند که حاوی پروتئینهای تجزیهشده یعنی اسیدهای آمینه میباشند. برای خشککردن این گونه موها نباید از سشوار استفاده کرد؛ مگر اینکه با درجه کم و با فاصله زیاد از مو این کار انجام شود. موی آسیبدیده را نباید ماساژ داد و یا زیاد برس کشید. برای شانه کردن نیز نباید از شانههای پلاستیکی که دارای جدار برنده هستند و یا از برسهای فلزی نوکتیز که باعث خراش موها میشوند، استفاده کرد. موها را نباید در حالی که خیس هستند، شانه زد. باید از بستن موها و یا بافتن آنها در حالی که محکم کشیده شدهاند، خوداری نمود.
موخوره
موخوره یعنی دو یا چندشاخه شدن انتهای موها. این وضعیت که بسیار هم شایع است، بیشتر در خانمهایی که موهای بلند دارند ایجاد میشود. موخوره در واقع نوعی شکستگی ساقه موست که در اثر دستکاری زیاد موها ایجاد میشود. از علل مهم موخوره برس یا شانهکشیدن شدید و محکم موهایی است که در هم فرو رفتهاند که حتماً باید از این کار اجتناب کرد.موخوره وقتی که ایجاد شد، چارهای برای ترمیم دوباره آن وجود ندارد. در واقع نوک موها را که چند رشته شده است، نمیتوان مجدداً به هم چسباند. هرچند برخی از حالتدهندههای حاوی پروتئینهای هیدرولیزه ممکن است به طور موقت تا حدودی آن را ترمیم کند، اما پس از گذشت چند ساعت و یا بعد از شستن موها دوباره اثر آنها از بین میرود. بنابراین تنها راه درمان موخوره کوتاهکردن موها از بالای قسمتی است که دچار موخوره شده است. این کار باعث میشود که شکاف ایجادشده در نوک مو به سمت ریشه مو حرکت نکند و از بدتر شدن وضعیت پیشگیری میکند. از سوی دیگر بلندبودن موها در ایجاد موخوره نقش دارد و بنابراین افرادی که زیاد دچار موخوره میشوند، بهتر است موهای خود را به طور مرتب کوتاه کنند.