زونا
زونا با سوزش، خارش و تحریكات شدید پوستی شروع شده و بهتدریج نقاط ریز قرمز تبدیل به تاولهای دردناك میشوند كه تا دو هفته هم روی پوست میمانند. زونا معمولاً روی كپلها و قسمت بالاتنه به وجود میآید، اما فقط محدود به این دو قسمت نیست و میتواند در بخشهای دیگر نیز بروز كند. اثرات آن نیز (درد و بیحسی و خارش) گاهی تا ماهها روی پوست میماند. درمان زونا از طریق داروهای ضدویروس، استـــروئـیــدها و داروهـای ضدافسردگی انجام میشود. زونا شكلی از بیماری آبله مرغان است كه در بزرگسالی بروز میكند. در واقع ویروس خفته آبله مرغان است كه در رشته عصبی نخاعی بعد از سالها بیدار میشود.
كهیر
كهیر نوعی واكنش حساسیتی شبیه تاول است كه اغلب با خارش و سوزش پوست همراه میباشد و اندازههای مختلفی هم دارد. (گاهی چند ضایعه با متصل شدن به هم، بزرگتر میشوند). این عارضه میتواند در هر جای بدن ظاهر شود و معمولاً پس از چند دقیقه تا چند روز برطرف میشود. كهیر یك بیماری كوتاهمدت است كه در اثر خوردن موادی مثل آجیل، شیر، گوجهفرنگی و برخی داروها (مثلاً پنیسیلین، خوابآورها و ویتامینها) ایجاد میشود. تراوش مایع پلاسمای خون به فضای میان بافتها باعث كهیر میشود كه در این حالت باید از عامل ایجادكننده آن دوری كرد. مصرف آنتیهیستامین نیز در درمان مفید است.
پسوریازیس
نـــوعـی جــــــوشهـای غیرمسری است كه با پــلاكهای فلسمانند خاكستری- نقرهای رنگ روی پوست ایجاد میشود. در این بیماری رشد و بلوغ سلولها به جای یك ماه در چند روز اتفاق میافتد و روند آن بسیار سریعتر از حالت معمول است؛ به این ترتیب سلولهای مرده روی خارجیترین لایه پوست جمع میشوند. پسوریازیس اغلب روی آرنج، زانو، ساعد، ساق و پوست سر بروز میكند. این جوشها درمان میشوند، اما ممكن است تا آخر عمر گاهی اوقات مجدداً بروز كنند. دلیل پسوریازیس ناشناخته است، ولی معمولاً آن را به نوعی اختلال خودایمنی ربط میدهند. به طور كلی بیماری قابل درمان نیست، اما میتوان علائم آن را كنترل كرد. با مصرف آنتیهیستامین میتوان خارش این جوشها را تسكین داد.
خالهای گوشتی سیاه
این خالها اغلب سیاه یا قهوهای رنگ هستند و در هر نقطه از پوست به صورت تكتك یا گروهی ممكن است ظاهر شوند. خالهای گوشتی معمولاً قبل از بیست سالگی روی پوست ایجاد میشوند و در طول سالها برخی از آنها كمی تغییر میكنند؛ مثلاً كمی بزرگتر میشوند و یا روی آنها مو رشد میكند و یا رنگش تغییر میكند. این خالها میتوانند خطرناك بوده و نشانه بیماری سرطان باشند؛ بنابراین باید توسط متخصص پوست معاینه شوند و ماهیتشان مشخص گردد. گاهی اوقات خالها تغییر رنگ میدهند، دچار خارش میشوند و خونریزی میكنند. در صورت تغییر علائم ظاهری خالها و پدیدار شدن نشانههای فوق باید بلافاصله به پزشك مراجعه كرد.
دانههای گوشتی پوست
دانههای ریز گوشتی بافتی تیرهتر از پوست دارند و معمولاً روی گردن، سینه، كمر، زیربغل، زیر سینه و كشاله ران پدیدار میشوند. این دانه ها كه بیشتر در خانمها و افراد مسن دیده میشوند، كاملاً بیخطر هستند و اغلب هیچ دردی ندارند؛ مگر آنكه با یك ماده حساسیتزا و یا لباسی نامناسب تحریك شوند. پزشكان با روش فریز كردن، بریدن و سوزاندن، این دانههای گوشتی را برمیدارند.
بیماری قارچی انگشتان
عفونت پوست قارچی باعث پوسته پوسته شدن، قرمزی، خارش، سوزش و حتی گاهی تاول زدن و زخم پوست ناحیه پا میشود. این بیماری مسری است و در اثر تماس مستقیم به افراد دیگر نیز سرایت میكند( به خصوص اگر از كفش بیمار استفاده شود). این قارچها معمولاً با لوسیونهای ضدقارچ مخصوص برطرف میشوند و گاهی در موارد شدیدتر باید داروهای خوراكی مصرف شود. جهت بهبود، همواره پوست پاها را بشویید و خشك كنید و داخل كفشها را نیز تمیز و خشك نگاه دارید.
زگیل
برجستگیهای كوچك روی پوست را كه عامل آن نوعی ویروس است، زگیل میگویند. هیچ دردی ندارد و رنگ آن معمولاً خاكستری است. بیشتر روی دستها، پاها و كنارههای ناخنها به وجود میآید و گاهی اوقات حتی تا سالها ثابت میماند. زگیل در اثر تهاجم ویروس پاپیلوما (papilloma) به لایه خارجی پوست ایجاد میشود و كمی هم مسری است. برای جلوگیری از افزایش زگیلها نباید آنها را خراش داده یا سطحشان را برش دهید. روشهای درمانی شامل فریز كردن (سرما درمانی) و اكترو درمانی (استفاده از گرما برای تخریب سلولها) است. گاهی هم پزشك برای درمان از اسیدسالیسیلیك استفاده میكند. ابتلا به این عارضه هیچ محدودیت سنی ندارد و میتواند در همه گروههای سنی بروز كند.
خالهای كبدی
این خالهای ریز قهوه ای و خاكستری رنگ همیشه با افزایش سن و پیری بروز نمیكنند و تقریباً در تمام سنین ممكن است دیده شوند. خالهای كبدی در اثر آسیبهای ناشی از نورخورشید روی صورت، دستها و بازوها پدیدار میشوند و با كرم های سفیدكننده و كرمهای لایهبردار میتوان آنها را محو و كمرنگتر كرد.
آكنه
آكنه به علت مسدود شدن روزنهها و منافذ پوست در اثر چربیها و سلولهای مرده پوست ایجاد میشود. آكنههای سرباز را سر سیاه و سربسته را سر سفید مینامند. آكنه معمولاً روی پوست صورت قفسه سینه، چانه و كمر پدیدار میشود. برای كنترل آنها باید نواحی چرب پوست را به طور مرتب تمیز كرد و به هیچوجه جوشها را نتركاند؛ زیرا ممكن است عفونت كنند و تبدیل به زخم شوند.
جوشهای ریز اصلاح
برآمدگیهای بسیار ریز و سوزش داری هستند كه معمولاً بعد از اصلاح پدیدار میشوند؛ به خصوص در افرادی كه موهای مجعد و فر دارند. موهای تازه اصلاح شده كه نوك تیزی دارند پیچیده شده و مجدداً به سمت پوست برمیگردند و در آنجا رشد و ایجاد حساسیت و جوش میكنند. برای كاهش این برآمدگیها بهتر است قبل از اصلاح یك دوش آب گرم بگیرید. همچنین باید موها را در جهت رشد آنها اصلاح كنید و نیز به هنگام اصلاح، تیغ را روی سطح پوست در جهتهای مختلف حركت ندهید و با دست پوستتان را نكشید. بعد از اصلاح، پوست را با آب سرد بشویید و سپس از مرطوب كننده استفاده كنید.
اگزما
نوعی بیماری پوستی حساسیتی و مزمن است كه با التهاب، قرمزی، خشكی و خارش پوست همراه میباشد. استرس، مواد حساسیتزا و شرایط خاص آب و هوایی میتوانند علائم آن را تشدید كنند؛ اما از عوامل ایجاد اگزما به شمار نمیآیند. دلیل اصلی این عارضه پوستی هنوز ناشناخته است. اگزما در بزرگسالان در آرنج، دستها و زانو پدیدار میشود. برای درمان میتوان از داروهایی كورتیزونی استفاده كرد. همچنین در صورت بروز عفونت از آنتیبیوتیك و برای كاهش شدت خارشهای پوستی از آنتیهیستامین استفاده نمود.
شوره پوست
نوعی دانههای جوش بیضرر هستند كه با یك تكه فلس مانند بروز میكنند و كمكم بیشتر میشوند؛ بطوری كه چند روز یا چند هفته بعد جوش دانههای ریز و درشت روی دستها، پاها، كمر، سینه، شكم و گردن به شكل درخت كریسمس پخش میشوند شوره پوست میتواند مسری باشد و گاهی اوقات با خارش همراه است. اثر دانه های جوش بعد از 6- 8 هفته خود به خود و بدون نیاز به درمان كمكم از بین میرود. علت بروز این عارضه هنوز مشخص نیست، اما معمولاً در سنین 10- 35 سالگی ایجاد میشود.
تاول تبخالی
تاولهای ریز و دردناك در دهان و بینی هستند كه توسط ویروس تبخال ایجاد میشوند و حدود 10- 14 روز طول میكشد تا از بین بروند. این تاولها به شدت مسری هستند و در صورت شدت یافتن باید حتماً به پزشك مراجعه كرد. تب، نورخورشید، استرس و تغییرات هورمونی (مثل تغییرات هورمونی قاعدگی) از عوامل ایجاد آنهاست و برای رفع آن میتوان از قرصهای ضدویروسی و كرمهای مخصوص استفاده نمود. تاولهای خطرناك با چرك شدید و تب همراه هستند؛ چشمها نیز دچار سوزش میشوند.
مِلاسما
لكهای قهوهای و برنز روی پوست در نواحی گونه ها، بینی، پیشانی و چانه را ملاسما میگویند. نام دیگر آن ماسك حاملگی است؛ اما این عارضه فقط مخصوص خانمها نیست و آقایان نیز ممكن است به آن مبتلا شوند. تقریباً پنجاه درصد از خانمها در طول دوران بارداری خود دچار ملاسما میشوند. این لكها بعد از بارداری از بین میروند و در صورت از بین نرفتن میتوان با برخی كرمها آنها را محو كرد. به محض خروج از خانه در روزهای آفتابی، حتماً از كرم ضدآفتاب استفاده كنید؛ به خصوص اگر ملاسما دارید؛ زیرا نورخورشید آن را تشدید میكند.
گلگون
سرخی و قرمزی پوست در ناحیه بینی، چانه، گونهها، پیشانی و حتی چشمها را گلگون شدن مینامند؛ به طوری كه رگهای خونی كاملاً روی پوست نمودار میشوند. برای درمان آن میتوان از لیزر درمانی، درمابراسیون و الكترو كاتری، استفاده كرد.