زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

اگر از آكنه رنج می بريد بخوانيد

جوش های صورت مشكل بسیار شایعی است كه خیلی از افراد به خصوص جوانان با آن درگیر هستند و برای حل این مشكل به انواع و اقسام روش‌ها متوسل می‌‌شوند. همه افرادی كه آكنه دارند با پرسش‌های مشابهی درباره چگونگی ایجاد آكنه و راه‌های درمان آن و موضوعاتی از این قبیل رو به رو هستند. در اینجا تعدادی از پرسش‌های رایج درباره این مشكل پوستی را می‌خوانید كه متخصصان به آنها پاسخ گفته‌اند. به خاطر داشته باشید كه متخصص پوست شما بهترین منبع برای پاسخگویی به پرسش‌های بهداشت وسلامتی پوست شماست.

علت ایجاد آكنه چیست؟

علت ایجاد آكنه به تغییراتی برمی‌گردد كه هنگام بلوغ در بدن یك فرد روی می‌دهد. هورمون‌های مسبب رشد و بلوغ فیزیكی تولید چربی، غده‌های چربی پوست را بیشتر می‌كنند. مهم‌ترین هورمون مؤثر بر تولید چربی آندروژن (هورمون مردانه) است. این هورمون در بدن زنان هم وجود دارد؛ ولی، در بدن مردان به مراتب بیشتر است. در دوران بلوغ سلول‌های پوست شروع به پوسته‌ریزی می‌كنند و وقتی این پوسته‌ها با چربی اضافی پوست درآمیخته ‌شود، می‌تواند روزنه‌های فولیكول‌های صورت را ببندند. در همین حال، غده‌های چربی پوست كه همچنان چربی ترشح می‌كنند، فولیكول‌ها را متورم و قرمز می‌كنند. افزون بر این، یك نوع باكتری طبیعی پوست در فولیكول مسدود شده به سرعت تكثیر می‌یابد. در این فرآیند این باكتری موادی را ترشح می‌كند كه می‌تواند سوزش، خارش و التهاب را باعث شود. گاهی دیواره این فولیكول‌ها می تركد و التهاب به پوست اطراف هم سرایت كند.

من صورتم را چند بار در روز می‌شویم؛ ولی، باز هم صورتم آكنه دارد. علت این حالت چیست؟

بسیاری از افراد فكر می‌كنند كه پوست كثیف سبب بروز آكنه است؛ ولی، واقعیت این است كه شستن صورت به تنهایی آكنه را برطرف نمی‌كند. شستن كمك می‌كند كه سلول‌های مرده و چربی اضافی از روی صورت پاك شود. بسیاری از افراد از فرآورده‌هایی برای پاك كردن صورت‌شان استفاده می‌كنند كه حاوی الكل است و آن قدر صورت‌شان را با شدت می‌شویند كه ضایعات را تشدید می‌‌كند. شستن صورت دو بار در روز و هر بار با یك صابون ملایم كافی است. آكنه به خاطر تعدادی از عوامل بیولوژیك به وجود می‌آید كه فراتر از كنترل آنها با شستن است. برای درمان آكنه باید درمان‌های پزشكی خاص صورت گیرد.

آیا استرس آكنه را بدتر می‌كند؟

به طور كلی استرس را مسؤول بدتر شدن آكنه می‌دانند. استرس می‌تواند تغییرات بسیاری در بدن به وجود آورد، از جمله سطوح هورمون‌هایی كه از لحاظ تئوری سبب بروز آكنه هستند را تغییر دهد. در بسیاری از موارد هم، این ضایعات آكنه است كه استرس به وجود می‌آورد. اگر آكنه درست درمان شود، استرس در بیشتر افراد تأثیر چندانی بر شدت ضایعات آكنه نخواهد داشت.

من در دوران نوجوانی آكنه نداشتم؛ ولی، چرا در بزرگسالی به آن دچار شده‌ام؟

به طور معمول، آكنه در دوران نوجوانی شروع می‌شود و در اوایل دهه 20 زندگی هم از بین می‌رود. در بعضی افراد این بیماری تا دوران بزرگسالی هم ادامه می‌یابد. در این موارد آكنه شدیدتر است و غیر از صورت نقاط دیگر بدن را هم درگیر می‌كند. این حالت بیشتر در مردان اتفاق می‌افتد ودر زنان با دوران قاعدگی آنها ارتباط دارد.

درباره آكنه در زنان دلایل بسیاری وجود دارد. همان طور كه سن یك زن بیشتر می‌شود، تغییرات هورمونی به خودی خود می‌تواند وضعیت غده‌های چربی پوست را تغییر داده و خود این آكنه را به وجود آورد. كیست‌های تخمدانی و بارداری هم می‌تواند آكنه را سبب شود. بعضی از زنان هم با قطع مصرف قرص‌های ضد بارداری به آكنه دچار می‌شوند. استفاده از بعضی انواع لوازم آرایش هم می‌تواند جوش‌های آكنه را ظاهر كند.

رژیم غذایی چه ارتباطی با آكنه دارد؟

غذاها عامل ایجاد آكنه نیستند. پیروی از یك رژیم سفت و سخت آكنه شما را درمان نخواهد كرد. بسیاری از افراد فكر می‌كنند، آكنه آنها با خوردن غذاهای خاصی چون شكلات، كولا، مغزهای شور و غذاهای چرب بدتر شده، در حالی كه هیچ مدرك علمی مشخصی این مطلب را تایید نمی‌كند. ولی، اگر می‌بینید كه غذاهای خاصی آكنه شما را بدتر می‌كند، آنها را نخورید و برای حفظ سلامتی خود یك رژیم غذایی سالم و كامل را داشته باشید. ولی، اگر آكنه درست درمان شود، غذاهای مختلف تأثیری بر شدت آن نخواهد داشت.

آیا نور خورشید به آكنه كمك می‌كند؟

برخی از بیماران فكر می‌كنند كه نور خورشید ضایعات آكنه آنها را بهتر می‌كند و برای همین می‌كوشند كاری كنند كه اشعه ماورای بنفش خورشید به پوست‌شان برسد. هیچ دلیل علمی این ادعا را ثابت نكرده است. در عوض نور خورشید ریسك ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد و پیری زودرس پوست را باعث می‌شود. قرار گرفتن در معرض نور ماورای بنفش برای درمان آكنه توصیه نمی‌شود. افزون بر این، بسیاری از درمان‌های آكنه باعث می‌شود كه پوست به نور خورشید حساس‌تر شود و بیشتر آسیب ببیند.

بهترین راه درمان آكنه چیست؟

درمان آكنه در افراد گوناگون با هم متفاوت است. اگر از چند محصول ضد‌آكنه استفاده كرده‌اید و نتیجه نگرفته‌اید به یك متخصص پوست مراجعه كنید. او تصمیم خواهد گرفت كه چه درمانی برای آكنه شما مناسب‌تر است.

كسی كه آكنه دارد از چه نوع لوازم آرایشی وپاك كننده می‌تواند استفاده كند؟

محصولاتی را بخرید كه روی بسته آنها نوشته شده noncomedogenic، این نوع مواد آرایشی و بهداشتی آكنه ایجاد نمی‌كنند. بعضی از درمان‌های آكنه می‌تواند خشكی و خارش پوست را باعث شود كه این عوارض به طور معمول در هفته‌های اول درمان روی می‌دهد وبرخی از مواد بهداشتی و آرایشی این حالت را بدتر می‌كند. باید برای انتخاب نوع مناسب فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی با متخصص پوست مشورت كنید. نباید روی پوستی كه آكنه دارد مواد زیرسازی غلیظ به كار ببرید. سایه‌های چشمی كه حالت پودری دارند، بهتر از پودرهای كرمی بوده و كمتر ایجاد حساسیت و آكنه می‌كنند.

آیا فشار دادن ضایعات مضر است؟

درحالت كلی بله و بیمار نباید به ضایعات دست بزند یا آنها را فشار دهد. به خصوص، ضایعات التهابی آكنه را به هیچ‌وجه نباید دست كاری كرد. فشار دادن، مواد عفونی را بیشتر درون پوست فرو می‌كند و التهاب را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود كه پس از خوب شدن جای جوش‌ها روی صورت باقی بماند و از خود اسكار به جا گذارند.

آیا می‌توان درباره جاهای باقی مانده از جوش‌ها كاری كرد؟

بهترین روش پیشگیری از بر جا ماندن جای جوش‌ها این است كه جوش‌ها هرچه زودتر درمان شوند. متخصصان پوست با استفاده از روش‌های مختلفی چون مواد شیمیایی لایه‌بردار لیزر یا درمابراسیون می‌توانند اثرات جوش‌ها را از بین ببرند. ولی، مهم این است كه پیش از به كارگیری این روش‌ها آكنه به خوبی درمان شده باشد.

چه قدر طول می‌كشد تا داروهای درمان آكنه اثر كند؟

این مدت بستگی به نوع فرآورده دارویی دارد؛ ولی، در بیشتر موارد چنه هفته تا چند ماه طول می‌كشد تا دارو اثرش را نشان دهد. بیشتر متخصصان پوست استفاده همزمان از چند دارو را روزانه توصیه می‌كنند و 4 تا 8 هفته طول می‌كشد تا آنها درمان را تغییر دهند. دانستن این مطلب خیلی مهم است تا بیماران پس از گذشت چند روز یا یك هفته پس از شروع درمان دلسرد نشوند و درمان را قطع نكنند. اگر پس از گذشت مدت زیادی پیشرفتی حاصل نشد، با پزشك خود مشورت كنید تا در صورت لزوم دارو را تغییر دهد.

آیا مصرف دارو بیش از مقدار تجویز شده، روند درمان را تسریع می‌كند؟

به هیچ وجه این كار را نكنید و دارو را مطابق دستور پزشك مصرف كنید. مصرف بیش از مقدار توصیه شده دارو می‌‌تواند به آسیب وخارش بیشتر پوست منجر شود كه روند درمان را كند می‌كند. اگر داروهای خوراكی را بیش از مقدار لازم مصرف كنید، تنها ریسك بروز عوارض جانبی را بیشتر كرده‌اید.

صورتم دیگر جوش ندارد. می‌توانم داروهایم را قطع كنم؟

اگر متخصص پوست به شما گفته كه می‌توانید دارو‌ها را قطع كنید، می‌توانید از مصرف دارو دست بكشید. در هر حال ادامه دادن یا قطع دارو مسأله‌ای است كه فقط پزشك متخصص می‌تواند تشخیص دهد. اگر خودتان دارو را قطع كنید، امكان دارد چند هفته بعد جوش‌ها با شدت بیشتری دوباره ظاهر شوند واین بار درمان‌شان می‌تواند مشكل‌تر باشد. اگر چند دارو را با هم مصرف می‌كنید، بهتر است همه آنها را با هم قطع نكنید بلكه ابتدا یكی را قطع كنید و آنگاه پزشك وضعیت آكنه‌های‌تان را بررسی كند تا پیش از قطع كامل همه داروها با احتیاط جلو روید.

آیا زمان خوردن داروها اهمیت دارد؟

این مطلب را از پزشك یا مسؤول داروخانه بپرسید. اگر یك نوع آنتی بیوتیك مصرف می‌كنید و صبح، شب یا ظهر آن را می‌خورید، لازم است كه هر زمانی كه دارو را برای اولین بار شروع كردید، همیشه سر همان موقع آن را بخورید. اگر داروها را چند بار در روز می‌خورید، بكوشید طوری ساعات را تنظیم كنید كه بتوانید سر همان ساعت آنها را بخورید و به آن برنامه عمل كنید. برای مثال اگر زمان خوردن یك نوبت ساعت 2 نیمه شب باشد، احتمال این كه نتوانید آن را بخورید بسیار زیاد است. پس ساعاتی را انتخاب كنید كه یادتان بماند و بتوانید بیدار باشید و دارو را بخورید. بعضی دارو‌ها لازم است كه با معده خالی و بعضی باید حتماً با معده پر خورده شوند. برای این كه داروهای‌تان حداكثر اثر را داشته باشند، به دقت درباره روش مصرف داروها از پزشك بپرسید تا بیشترین بهره را از درمان ببرید. درباره داروهای موضعی هم همین طور است. برای مثال اگر دكتر به شما گفته كه بنزوئیل پروكساید را صبح‌ها به صورت‌تان بزنید و رتینوئید را شب‌ها حتماً به این دستورها را عمل كنید.

من گاهی فراموش می‌كنم كه وعده‌های دارو را بخورم. بهترین راه برای این كه خوردن آنها یادم نرود چیست؟

این مشكل بسیاری از بیماران است. داروها را درمحلی بگذارید كه جلوی چشم‌تان باشد و بكوشید كه زمان انجام آنها را زمان انجام كارهای رایج دیگری چون مسواك زدن یا آرایش كردن همراه كنید یا نزدیك به آن زمان باشد. در بسیاری اوقات اگر شما خوردن یك دز را فراموش كردید، نیازی به دوبرابر كردن دز بعدی نیست و باید در ساعت بعدی مانند همیشه دارو را مصرف كنید؛ ولی درباره بعضی داروها هم این طور نیست. برای آگاهی از این كه در این مواقع چه كار كنید، از پزشك‌تان راهنمایی بخواهید.

آیا درمان خاصی برای افرادی كه پوست‌های تیره و آكنه دارند وجود دارد؟آیا درمان‌هایی هست كه برای پوست‌های تیره مضر باشد؟

هیچ درمان خاصی برای درمان آكنه روی پوست‌های تیره وجود ندارد. درمان‌های آكنه همان طور كه برای پوست‌های روشن بی خطر است، برای پوست‌های تیره هم خطر ندارد. بعضی درمان‌هایی كه برای برداشتن جای جوش‌ها از روی پوست‌های تیره انجام می شود، می‌تواند به طور موقتی رنگ پوست را در آن منطقه كمی روشن كند.