خوراكهای رژيمی آشپزی ويژه برای رفع ريزش مو
تقریبا اکثر موارد از دست دادن دائمی موی سر تحت تاثیر شرایط وراثتی است و هیچ ماده غذایی خاصی در این موارد موثر نیست، اما ریزش موقت مو میتواند ناشی از دلایل متعددی از جمله استرس، تغییرات هورمونی در دوره بارداری، یائسگی، استفاده از قرصهای ضد بارداری و همچنین کمبود مواد مغذی باشد. ریزش موقت مو را اکثر افرادی که اقدام به گرفتن رژیمهای غذایی افراطی نمودهاند یا برای مدتی تک خوری کرده اند و بسیاری از مواد غذایی را از برنامه خود حذف نمودهاند و یا افرادی كه از مسهلها به منظور کاهش وزن استفاده کردهاند، بعد از چند ماه تجربه میکنند. به طور کلی ویتامینهای A، C، اسیدفولیک، B12، B6، و مواد معدنی نظیر روی، مس، منیزیم، آهن و همچنین اسیدهای آمینه (مواد تشکیل دهنده پروتئینها) و آب کافی، برای رشد و سلامت مو لازمند.
فهرست مواد غذایی مفید به تفکیک گروه غذایی:
نان و غلات - مغزدانهها - چربیها - میوهها- سبزیجات - گوشت و حبوبات
نكات مهم:
- بطور کلی کمبود پروتئین باعث ریزش مو و یا رفتن مو در فاز استراحت میشود.
- دختران نوجوان و خانمهایی که دچار ریزش مو میشوند، باید نسبت به عدم وجود آنمی فقر آهن که یکی از شایعترین دلایل نازک شدن و ریزش مو است، اطمینان حاصل کنند. در صورت وجود کم خونی، اصلاح کم خونی با استفاده از قرص آهن در کنار استفاده از گوشت، جگر، تخم مرغ، کشمش، خرما، سبزیجات برگی سبز تیره، میوههای خشک، آب آلبالو و غلات سبوسدار بسیار موثر است.
- سیلیس عنصر دیگری است که به همراه ویتامین A و روی به تقویت فولیکول مو و درخشندگی مو کمک میکند. این عنصر در جو دوسر، فلفل سبز و قرمز، خیار، جوانه لوبیا و پوست سیب زمینی وجود دارد، بنابراین این مواد غذایی نیز انتخابهای مناسبی هستند.
- اسیدهای چرب غیر اشباع موجود در مغز دانهها و روغن زیتون خالص به رشد مو و تقویت فولیکول مو کمک میکنند.
- توصیه میشود کافئین که باعث کاهش مواد مغذی مورد نیاز برای سلامت مو (نظیر روی، ویتامین B، ویتامین C و فولیک اسید) میشود بطور متعادل مصرف گردد.
- کافئین، نیکوتین و شکر نه تنها باعث تهی شدن بدن از مواد مغذی ذکر شده برای سلامت مو میشوند، بلکه با ایجاد تغییرات هورمونی در جهت افزایش سطح تستوسترون، در افزایش روند ریزش مو نیز میتوانند موثر باشند.
- استفاده طولانی مدت از دوزهای بسیار بالای ویتامینA
که معمولا در آکنههای مقاوم تجویز میگردد نیز باعث آسیب فولیکول مو میشود، گرچه مقدار کافی این ویتامین از عناصر کلیدی سلامت و حفظ فولیکول مو است.
دو توصیه به آقایان:
توصیه میشود مصرف فست فودها که غذاهای پر نمک و پرچرب هستند و باعث اسیدی شدن خون میشوند، بسیار محدود گردد. جالب است بدانید افزایش سطح تستوسترون در مردان با سرعت روند طاسی مرتبط است و غذاهای پرچرب باعث افزایش سطح تستوسترون میشوند!! بنابراین آقایانی که نسبت به حفظ موهای خود حساس هستند، باید مصرف چربی رژیم خود را جداً کنترل فرمایند و به یاد داشته باشند که چربی حیوانی و پروتئین حیوانی به جهت بالا بردن سطح تستوسترون ریزش مو را در آنها افزایش میدهد.
به آقایان بوِیژه توصیه میشود از افزودن نمک اضافه به غذا خودداری کنند. بعلاوه نمکی که برای پخت و پز در پایان غذا اضافه میشود نیز باید با ید غنی شده باشد، زیرا ید برای رشد مو لازم است.
اعظم گلزارمنش
سالاد مغذی بروكلی و جوانه گندم
مواد لازم برای 6 نفر:
گلهای كلم بروكلی تازه .................. 500 گرم .................. 160 كیلوكالری
جوانه گندم ................................... 100 گرم .................. 350 كیلوكالری
سینه مرغ پخته خردكرده.................. 200 گرم .................. 380 كیلوكالری
سیبزرد خردكرده ............................. 2 عدد.................. 85 كیلوكالری
زردآلوی خردكرده (یا قیسی) ............... 2 عدد ..................40 كیلوكالری
پیاز قرمز خردكرده ............................ 70 گرم ................ 15 كیلوكالری
تخمه آفتابگردان 75 گرم ................ 430 كیلوكالری
گردوی خردكرده 50 گرم .............. 340 كیلوكالری
مواد لازم برای تهیه سس:
ماست كمچرب.................. 250 گرم................................140كیلوكالری
سس خردل.......................1 قاشق سوپخوری..................30 كیلوكالری
عسل ............................60 میلی لیتر..........................180 كیلوكالری
روش تهیه:
ابتدا در ظرف مناسبی كلم بروكلی، جوانه گندم، مرغ، سیب، زردآلو و پیاز قرمز را بریزید و با هم مخلوط كنید.
برای تهیه سس، ماست، خردل و عسل را در كاسه كوچكی بریزید و خوب مخلوط نمایید. اكنون سس آماده شده را روی سالاد بریزید، تخمه آفتابگردان و گردو را نیز روی آن بپاشید.
سالاد را قبل از میل كردن، در یخچال خنك كنید.
دكتر صالحی سورمقی
دكترای تخصصی فارماكوگنوزی
و استاد دانشكده داروسازی دانشگاه تهران
چه گیاهان دارویی برای رفع ریزش مو مفید هستند؟
با توجه به اینكه مواد مختلفی از جمله ویتامینها، املاح، هورمونها و تركیبات دیگری در مسائل پوست و مو دارای اهمیت هستند، لذا تغذیه صحیح باید متنوع و حاوی همه نوع گیاه، سبزی و میوه خوراكی باشد تا بدن مواد ضروری متنوع را مورد استفاده قرار دهد. از بین ویتامینها، ویتامینهای گروه B و ویتامین E، و از بین املاح، روی از نظر پوست و مو دارای اهمیت بیشتری هستند كه باید منابع طبیعی آنها را بیشتر مورد استفاده قرار داد. منابع مهم طبیعی اینگونه مواد اكثرا گیاهان خوراكی میباشند، به همین دلیل باید مواد گیاهی به طور مرتب در رژیم غذایی روزانه قرار گیرند. از دیگر منابع مهم ویتامینها و املاح، خشكبار هستند كه مهمترین آنها شامل پسته، گردو، بادام، بادام زمینی و فندق میباشند. خشكبار علاوه بر داشتن ویتامینها و املاح ارزشمند، حاوی روغنهای سبك مفید نیز هستند كه علاوه بر تامین اسیدهای چرب ضروری بدن، باعث كاهش كلسترول و چربی خون میگردند.