به قلم : دکتر داریوش نیکبخت - متخصص و آسیبشناس گفتار و زبان و اناتومیست
تحریریه زندگی آنلاین : بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون بلع سختی دارند زیرا کنترل عضلات دهان و گلویشان را از دست میدهند. در نتیجه ، جویدن و خوردن غذاهای جامد میتواند برای آنها دشوار باشد. اگر به بیماری پارکینسون مبتلا هستید و بلعیدن برای شما دشوار است ، بیشتر احتمال آسپیراسیون (استنشاق مایعات یا محتوای معده در ریهها) و ذاتالریه برای شما وجود دارد. برای برخی افراد، تکنیکهای خاص بلعیدن برای رفع این مشکلات کافی است. در حالی که دیگران باید رژیم غذایی خود را تغییر دهند.
تشخیص
اگر به بیماری پارکینسون مبتلا هستید و در بلعیدن مشکل دارید ، با پزشک خود صحبت کنید. او شما را به یک آسیبشناس گفتار ارجاع میدهد که میتواند نحوه بلع شما را از نزدیک بررسی و احتمال مشکل آسپیراسیون را بررسی کند. ممکن است برای تست نحوه بلعیدن شما ، پزشکان در حین خوردن مواد غذایی و مایعات با قوام مختلف ، عمل بلع شما را با اشعه ایکس بررسی کنند.
بیشتربخوانید:
پارکینسون ؛ کابوس دوران سالمندی
چگونه میتوان جویدن و بلع را آسانتر کرد؟
نحوه نشستن ، غذاهایی که میخورید و نحوه خوردن میتواند بر توانایی بلعیدن شما تأثیر بگذارد. برای استفاده از حالت قرارگیری بدن جهت آسان کردن عمل جویدن و بلعیدن ، میتوانید:
به صورت قائم و با زاویه 90 درجه بنشینید.
سر خود را کمی به سمت جلو متمایل کنید.
بعد از خوردن یک وعده غذایی به مدت 15-20 دقیقه در حالت نشسته یا ایستاده بمانید.
هنگام غذا خوردن:
حواس پرتی کمتری داشته باشید.
روی خوردن و آشامیدن متمرکز باشید.
با غذا در دهان صحبت نکنید.
آرام غذا بخورید.
غذای خود را به قطعات کوچک برش دهید ، و آن را کاملاً بجوید.
سعی نکنید بیش از نصف قاشق چای خوری در یک نوبت بخورید.
به خاطر داشته باشید که ممکن است لازم باشد هر لقمه یا جرعه را دو یا سه بار قورت دهید.
اگر غذا یا مایعات در گلوی شما گیر کرد ، به آرامی سرفه کنید یا گلو را پاک کنید و قبل از اینکه نفس بکشید ، دوباره ببلعید. اگر لازم بود این کار را دوباره انجام دهید.
روی بلعیدن مرتب، تمرکز کنید.
بیشتربخوانید:
تشخیص بیماری پارکینسون از طریق تنفس
اگر بزاق کافی تولید نمیکنید:
به مقدار زیاد مایعات بنوشید.
هر چند وقت یک بار تکههای یخ ، یخ لیمو یا آب با طعم لیمو را بخورید تا بزاق شما بیشتر شود. این کار به شما کمک میکند تا بیشتر بتوانید قورت دهید.
اگر جویدن دشوار یا خسته کننده است:
خوردن غذاهایی که باید جویده شوند را کاهش داده یا متوقف کنید و چیزهای نرم بیشتری بخورید.
غذای خود را در مخلوط کن پوره کنید.
اگر مایعات رقیق باعث سرفه شما میشوند ، آنها را با یک ماده غلیظ کننده (آسیبشناس گفتار میتواند یک مورد را توصیه کند.) ، غلیظ کنید. همچنین میتوانید از مایعات غلیظ به جای مایعات رقیق ، مانند شهد به جای آبمیوه و سوپ خامه به جای سوپ های های ساده استفاده کنید.
اگر ریزش آب دهان دارید.
هنگامی که کمتر قورت میدهید ، بزاق میتواند در دهان شما جمع میشود و باعث آبریزش دهان شما شود. اگر این حالت برای شما اتفاق میافتد ، با پزشک خود صحبت کنید. آنها میتوانند درمانها یا داروهایی را پیشنهاد دهند که به بهتر شدن اوضاع کمک کند.
بیشتربخوانید:
تغذیه درمانی در پارکینسون
وقتی دارو مصرف میکنید
در بیشتر موارد ، میتوانید قرصهای خود را خرد کرده و نوشیدنی یا پودینگ مخلوط کنید. اما خرد کردن برخی از داروها ، مانند Sinemet CR ، میتواند بر عملکرد داروها تأثیر بگذارد. برخی از داروها را هرگز نباید له کرد. از داروساز خود بپرسید کدام دارو را میتوانید خرد کرده و کدام یک را میتوانید به صورت مایع دریافت کنید.
ورزش و بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون بر توانایی شما در حرکت تأثیر میگذارد ، اما ورزش میتواند به تقویت عضلات و بهبود انعطافپذیری و تحرک شما کمک کند. ورزش مانع پیشرفت بیماری پارکینسون نمیشود. اما ، تعادل شما را بهبود میبخشد و میتواند از سفت شدن مفاصل جلوگیری کند.
قبل از شروع هر برنامه ورزشی باید با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما ممکن است در مورد موارد زیر توصیههایی ارائه دهد:
انواع ورزشهایی که مناسب شما هستند و مواردی که باید از آنها اجتناب کنید.
شدت تمرین (چقدر باید سخت کار کنید).
مدت زمان تمرین و هرگونه محدودیت فیزیکی.
ارجاع به متخصصان دیگر ، مانند یک فیزیوتراپیست که میتواند در ایجاد برنامه ورزشی شخصی به شما کمک کند.
نوع ورزشی که برای شما بهترین نتیجه را دارد به علائم ، سطح تناسب اندام و سلامت کلی شما بستگی دارد. به طور کلی ، تمریناتی که اندامها را در دامنه کامل حرکت کشش میدهد ، توصیه میشوند.
بیشتربخوانید:
با این تغییر رنگ چشم ها، نگران پارکینسون شوید
در اینجا چند نکته وجود دارد که باید هنگام ورزش به خاطر بسپارید.
همیشه قبل از شروع برنامه ورزشی خود را گرم کرده و در پایان نیز سرد کنید.
اگر قصد دارید 30 دقیقه تمرین کنید ، با جلسات 10 دقیقهای شروع کنید و کار خود را به صورت افزایشی ادامه دهید.
عضلات صورت ، فک و صوت خود را در صورت امکان ورزش دهید: آواز بخوانید یا با صدای بلند بخوانید ، در حرکات لب اغراق کنید. در آینه شکلک درآورید. غذا را محکم بجوید.
ورزشهای آبی مانند ایروبیک در آب یا شنا را امتحان کنید. این موارد اغلب برای مفاصل راحتتر هستند و به تعادل کمتری نیاز دارند.
در یک محیط امن تمرین کنید از زمینهای لغزنده ، نور ضعیف ، روفرشی و سایر خطرات احتمالی دوری کنید.
اگر در تعادل مشکل دارید ، در حین دسترسی به یک میله یا ریل ورزش کنید. اگر در ایستادن یا بلند شدن مشكل دارید ، سعی كنید در رختخواب ورزش كنید تا روی زمین یا تشك ورزشی.
اگر در هر زمان احساس خستگی و مریضی کردید یا شروع به آسیب دیدن کردید ، توقف کنید.
یک سرگرمی یا فعالیتی را که از آن لذت میبرید انتخاب کنید و به آن پایبند باشید. برخی از پیشنهادات عبارتاند از: پیادهروی؛ شنا کردن؛ ایروبیک در آب؛ یوگا ؛ تایچی.