اعظم میرحاج؛ مسئول آموزش انجمن آلزایمر ایران
رمضان ماه مهمانی خداست. اما به جای نشستن بر سفره رنگین و پر كردن شكم از انواع غذا باید با چشمپوشی از خوردن و آشامیدن بیش از حد، درون خود را مالامال از معرفت الهی كنیم. روزهداری آدابی دارد كه با رعایت آن میتوان ضمن بهرهمندی از اثرات معنوی به سلامت جسمی نیز دست یافت.
در این ماه برنامه معمول غذایی تغییر كرده و در صورت عدم رعایت نكات و آداب غذایی سالم ممكن است مشكلاتی برای فرد بروز نماید. سالمندان در این خصوص آسیبپذیرترند و رعایت اصول غذایی مربوط به وعدههای سحر و افطار برای آنها بسیار اهمیت دارد.
سحر
زمان كافی برای خوردن سحری در نظر بگیرید و از عجله كردن بپرهیزید. بهتر است غذای سبكی را به عنوان سحری انتخاب كنید (به خصوص در اوایل ماه رمضان كه معده عادت به هضم و جذب غذا در این ساعت ندارد). به جای خوردن غذای چرب و سنگین، مصرف غذاهای ساده از قبیل شیر، خرما، پنیر، گردو، تخممرغ، سبزی و نان مفیدتر خواهد بود.
نوشیدنی مورد نظر را قبل از غذا میل كنید. بلافاصله بعد از خوردن سحری به رختخواب نروید؛ كمی قدم زدن بسیار مفید است. بهتر است بدانید خوردن غذا و نوشیدنی بیشتر تأثیری بر طول مدت سیری شما ندارد و احساس گرسنگی یا تشنگی در زمان خاصی (در اثر عملكرد دستگاههای مربوطه) پیش خواهد آمد.
خوردن بیش از حد در هنگام سحر منجر به اختلالات گوارشی در طول ماه خواهد شد. یك برنامه ریزی برای خوردن شام مفصل و سنگین آن هم در ساعات پایانی شب به بهانه حذف سحری اصلا به صلاح نیست.
حتی افراد چاق نیز ملزم به خوردن سحری هستند و حذف سحری به بهانه چاقی نه تنها اثری در كاهش وزن نخواهد داشت، بلكه اثرات سویی بر سلامتی آنان خواهد گذاشت. برای حفظ سلامتی در حین روزهداری به جای حذف یك وعده و خوردن بیش از حد در وعده دیگر، سعی كنید به اندازه و مفید بخورید.
افطار
روزه خود را با یك فنجان نوشیدنی گرم باز كنید. برای افطار غذای سبك (نان و حلوا، نان و پنیر و سبزی و . . .) و یا غذای مایع (فرنی، سوپ، شله زرد، آش و . . .) در نظر بگیرید و تا سرحد سیری غذا نخورید. فقط به قدری كه معده را برای غذای اصلی آماده كند. از خوردن افطار و غذای اصلی بلافاصله پشت سر هم جداً پرهیز كنید. بهتر است دستكم یك ساعت بین آنها فاصله بیندازید. بهتر است نوشیدن مایعات (چای، آب و . . .) را به بعد از خوردن افطاری موكول كنید.
برای افطار و شام زمان كافی در نظر بگیرید. از تند خوردن اجتناب ورزید. از خوردن بیش از حد مواد قندی از قبیل زولبیا و بامیه جداً بپرهیزید. یكی دو ساعت بعد از شام حتماً میوه میل كنید. با وجود گرسنگی و تشنگی شدید از خوردن و نوشیدن فراوان خودداری كنید.
خوردن و نوشیدن بیش از حد در فاصله زمانی افطار تا خواب جز افزایش وزن و چاقی هیچ تأثیری بر قوای شما برای روز آتی نخواهد داشت. مصرف ماست، سالاد و سبزی و نیز تنقلاتی از قبیل كشمش، انجیر خشك و برگه زردآلو در این فاصله زمانی بسیار مفید و ضروری است.
نكات زیر برای همه لازم به خصوص در مورد «سالمندان»
یكی از مسائل مهم این گروه سنی، وضعیت تغذیه آنهاست. معمولاً با افزایش سن، نیاز آنها به انرژی كاهش یافته و تمایل به مصرف غذا كمتر میشود. در این حال اگر به دلیل روزهداری انتخاب و دریافت غذا درست صورت نگیرد، مواد مغذی ضروری كمتر از حد مطلوب دریافت میشود و ممكن است سالمند را ضعیف و بیمار نماید...
برای خواندن بخش دوم- سالمندان و روزهداری- اینجا کلیک کنید.