دكتر عباس تحصيلی؛ متخصص داخلی-اندوسكوپی
خانم 45 ساله‌ای پرسیده‌اند برای خارپاشنه، پا چه درمانی مناسب است. ایشان می‌گویند هیچ‌گونه سابقه بیماری ندارند وزنشان با قد 171 سانتیمتر هشتاد كیلو است.
جز برای زایمان در بیمارستان بستری نشده‌اند و علت درد پاشنه پا در مدت حدود یك سال از داروهای مختلف استفاده كرده‌اند كه بیشتر ضدالتهاب و مسكن بود و یا نتیجه نداشته، آیا عمل جراحی یا درمان‌های دیگر را صلاح می‌دانید؟
دکتر رضا قلم قاش - فیزیوتراپیست
خانم محترم خارپاشنه یك زائده استخوانی خار مانند در استخوان پاشنه است كه معمولاً در خانم‌ها و بخصوص كسانی كه راهپیمائی زیادی داشته‌اند دردناك می‌شود. البته گاهی هم درد در تمام كف پا انتشار دارد ولی چون وجود این خار استخوانی می‌تواند بدون درد هم باشد، پزشكان معتقدند بیشتر التهاب نسوج زخم در اطراف این خار موجب درد می‌شود.
درمان شامل قرار دادن یك كف نرم پلاستیكی در ناحیه پاشنه، استفاده از دروهای ضدالتهاب و سرانجام در مواردی كه این درمان‌ها مؤثر نباشد عمل جراحی است در این نظر یكی از همكاران فیزیوتراپیست كه تجربه زیادی در این مورد دارند نقل می‌شود امیدوارم برای شما مفید واقع شود ولی توصیه می‌كنم فعلاً با پزشك معالج خود مشورت نمائید و اگر این نوع معالجه را سودمند بدانند اقدام فرمائید.
پاها نقش مهمی در تحمل وزن بدن و حفظ تعادل و راه رفتن دارند. بروز یكسری مشكلات در پاها مشكلات عمده‌ای در سایر نقاط بدن پدید می‌آورد. یكی از این مشكلات خار پاشنه است. محققان معتقدند درد پاشنه اگر با التهاب و تورم همراه باشد به دلیل تغییر در شیوه راه رفتن و درد ناشی از آن به مشكلات حادتر در پا،زانو ،لگن و ستون فقرات منتهی می‌شود.
بیماران زیادی هستند كه به علت درد پاشنه از یك پزشك به یك پزشك دیگر مراجعه می‌كنند و اغلب هم ناراضی هستند و نتیجه مطلوبی از درمان نمی گیرند. به راستی علت این بیماری و راه‌های برخورد و پیشگیری آن چیست در بیماری خار پاشنه، واقعا همانطور كه اسم بیماری بر می‌آید خاری در پاشنه ایجاد شده است. خار پاشنه یك برجستگی كوچك و تیز استخوانی است.
خارپاشنه چگونه ایجاد می‌شود؟
خار پاشنه اگرچه به عنوان یكی از علل شایع درد زیر پاشنه پا در نظر گرفته می‌شود، ولی باید دانست خارپاشنه یك علت واقعی درد نیست بلكه با درد همراهی می‌كند و خود آن ناشی از یك حالت بیمار گونه در كف پاست و در حقیقت معلول است نه علت. برای فهم علت تشكیل آن باید ساختمان كف پا را در نظر گرفت.
كف پا یك قوس طولی از عقب به جلو دارد یعنی پاشنه پا و انگشتان روی زمین هستند و وسط كف پا بالاتر از سطح زمین است و یك قوس به سمت بالا تشكیل می‌دهد. دو سر این قوس یعنی پاشنه و انگشتان پا توسط یك بافت نواری شكل و سفت به نام فاشیای كف پا به هم وصل هستند.
وقتی راه می‌رویم و روی پا وزن می‌گذاریم قوس كف پا زیر وزن بدن تمایل به باز شدن و صاف شدن روی زمین پیدا می‌كند و بنابراین دو سر این قوس از هم دور می‌شوند و باند متصل كننده آنها یعنی فاشیای كف پا كشیده می‌شود.
در اثر وزن زیاد وزیاد راه رفتن یا شكل نامناسب كف پا به مرور و با بالا رفتن سن، فشارها بیشتر شده و در محل اتصال فاشیای كف پا به پاشنه، التهاب وتورم رخ می‌دهد كه بیماری التهاب فاشیای كف پا یا (فاشئیست پلانتر) نام دارد و به این خاطر درد زیر پاشنه ایجاد می‌شود.
كم كم به دنبال آن در محل چسبیدن فاشیای كف پا به زیرپاشنه استخوان‌سازی رخ می‌دهد و یك استخوان كوچك و تیز متصل به پاشنه به سمت این فاشیا ایجاد می‌شود و وقتی از پاشنه پا عكس می‌گیریم، آن را به صورت زائده در زیر پاشنه می‌بینیم كه به آن خار پاشنه می‌گوییم.
خارپاشنه و درد زیر پاشنه هر دو معلول یك فرایند هستند و معمولا هر دو با هم دیده می‌شوند. ولی خود خارپاشنه به تنهایی عامل درد نیست. البته باید ذكر كرد كه تمامی دردهای زیر پاشنه از این فرایند و همراه با خارپاشنه نیستند. ولی شایع‌ترین علت درد زیر پاشنه همین است كه ذكر شد. برای تشخیص دقیق علت درد پاشنه باید به پزشك مراجعه كرد.
نشانه وجود خارپاشنه چیست؟
علامت اصلی خار پاشنه درد بوده كه محل این درد زیر قسمت داخلی پاشنه پاست.
این درد چه زمان‌هایی از شبانه‌روز بیشتر پیش می‌آید؟
این درد هنگام شروع راه رفتن، پس از مدتی استراحت كردن و نیز هنگام صبح كه بیمار بیدار شده و راه می‌رود بیشتر احساس می‌شود. پس از مدت كوتاهی مقداری بهتر شده و در طول روز معمولا قابل تحمل است و سپس در انتهای روز بدتر می‌شود و با استراحت شبانه بهتر می‌شود.
هنگامی كه پزشك با شست دست خود قسمت داخلی زیر پاشنه را فشار می‌دهد، بیمار احساس درد می‌كند. معمولا وقتی بیماران به پزشك مراجعه می‌كنند هفته‌ها تا سال‌ها از بیماریشان می‌گذرد...
برای خواندن بخش دوم- خار پاشنه- اینجا کلیک کنید.
