آیا عمل دیگری، با نتیجه بهتر جایگزین اعمال لیزیك و لازیك شده است؟
خیر. اگرچه تاكنون اعمال جدیدتری از عمل لیزیك و لازیك ابدع شده است، ولی هیچ یك قادر نبوده است كه جایگزین این اعمال شود. لذا انجام این دو عمل كه هر دو نیز با «لیزر اگزایمر» انجام می‌شوند، در سطح دنیا بسیار مرسوم و شایع می‌باشد.
كنترا اندیكاسیون‌های انجام عمل لیزیك
1- اصولا چه در اعمال سطحی (PRK و لازیك) و چه در اعمال عمقی خصوصا در عمل لیزیك، فرد نباید به بیماری خاصی مبتلا باشد. با توجه به اینكه بیماری، كراتوكونوس و قوز قرنیه، بسیار شایع است، لذا باید ضمن انجام بررسی‌های دقیق، وجود این بیماری‌ها در قرنیه رد شود، امروزه تشخیص نوع مخفی این بیماری نیز از طریق انجام معاینات امكانپذیر است.
2- لازم است كه ضخامت قرنیه از استاندارد خاصی برخوردار باشد تا پس از عمل و اصلاح چشم و برداشتن لایه از سطح قرنیه، حداقل ضخامت استاندارد كه بیش از 300 میكرون است، حفظ شود. براین اساس ضخامت قرنیه، فاكتور مهمی در انتخاب بیمار است.
3- عامل «سن» چندان حائز اهمیت نیست. ولی باید ثباتی در شماره چشم ایجاد شده باشد. با توجه به اینكه در ضمن پدیده رشد، شماره چشم فرد تغییر می‌كند، معمولا انجام این عمل در سنین كمتر از 18 سال توصیه نمی‌شود. در سن بالای 18 سال، نیز در صورتی كه به مدت 6 تا 12 ماه شماره چشم ثابت شده باشد، این عمل قابل انجام است.
موارد استثنا: در كودكانی كه دید یك چشمی دارند و خطر ابتلا به تنبلی چشم وجود دارد، انجام عمل به صورت درمانی توصیه می‌شود. در سنین بالا نیز تا زمانی كه چشم سالم بوده و مبتلا به بیماری دیگری نباشد، این عمل قابل انجام است. (با افزایش سن و شروع بیماری‌هایی مانند آب مروارید، انجام این عمل توصیه نمی‌شود.)
شماره چشم و عمل لیزیك
در افراد نزدیك بین (معمولا از شماره 5/0 به بالا تا شماره 20) درخصوص انجام این عمل توسط دستگاه مشكلی وجود ندارد، اما درخصوص افرادی كه دارای شماره‌های پایین (معمولا كمتر از شماره یك) هستند، از آنجا كه در این گونه بیماران مشكل خاصی وجود ندارد، انجام عمل توصیه نمی‌شود.
در شماره‌های بالا هم، بستگی به ضخامت قرنیه و شرایط بیمار دارد؛ در صورتی كه تمامی شرایط مساعد باشد و امكان عمل وجود داشته باشد، معمولا در شماره‌های 12-8 با توجه به نظر بیمار، توصیه به عمل می‌كنیم. در واقع انجام عمل، در شماره كمتر از 8، هیچگونه محدودیتی ندارد.
البته به بیمار توصیه می‌شود كه از شماره 10 به بالا عمل را انجام ندهد زیرا در این حالت شانس برگشت چشم به حالت اولیه، بسیار بالا است. در افراد دوربین باید توجه داشت، در افراد دوربین تا شماره 10+، دستگاه قادر به اصلاح عیب چشم می‌باشد، ولی شماره‌های بالاتر از 5 را توصیه نمی‌كنیم، زیرا شانس برگشت چشم در این حالت بسیار بالا است. به علاوه كیفیت دید بیشتر دچار افت می‌شود.
راه‌حل مناسب، در افرادی كه قادر به انجام عمل لیزیك نیستند كدام است؟
در افرادی كه از نظر ضخامت قرنیه مشكل دارند و یا دارای محدودیت‌های مذكور در شماره چشم هستند، توصیه به عمل كاشت لنز (phakike) می‌شود. در این افراد، با تعبیه عدسی در چشم، كه عمدتا در قسمت عنبیه فیكس می‌شود، در جهت رفع عیب چشم اقدام می‌شود.
در حالت دیگر، لنز در قسمت خلفی چشم، كار گذاشته می‌شود. (قبلا لنز در قسمت قدامی چشم كاشته می‌شد كه به تدریج این عمل از رده خارج می‌شود.) ممكن است در برخی از بیماران، محدودیت شماره چشمی وجود نداشته باشد، ولی محدودیت عمق اتاق قدامی وجود داشته باشد، در این حالت راهی به جز استفاده از عینك وجود ندارد.
آیا رعایت رژیم غذایی، پس از انجام عمل لیزیك، در جلوگیری از برگشت چشم به حالت اولیه موثر است؟
تا به حال اثر تغذیه یا اثر رفتاری فرد در برگشت چشم به اثبات نرسیده است. تنها عامل موثر در این مورد، یكی شماره چشم و دیگری خصوصیت ژنتیكی فرد است. ممكن است برخی از رفتارهای شغلی، تاثیر مختصری داشته باشد ولی ثابت شده نیست. عمدتا پس از انجام عمل لیزیك، به بیمار توصیه می‌شود، چشم را فشار ندهد.
آیا استفاده از دستگاه‌های جدید، تاثیری بر نتیجه عمل دارد؟
خیر، متاسفانه گاه تبلیغاتی وجود دارد كه با كاربرد دستگاهی خاص نتیجه عمل بهتر خواهد بود. در صورتی كه تمامی دستگاه با لیزر اگزایمر كار می‌كند. براساس تجربه شخصی مشاهده می‌شود بین فردی كه 15 سال پیش با دستگاه‌های قدیمی‌تر عمل كرده با فردی كه اخیرا عمل شده تفاوتی در نتیجه عمل وجود نداشته و در هر دو حالت بیماران رضایت كامل دارند.
نوع لیزر از سال‌های گذشته تا به حال تغییری نداشته است. اصولا از لیزر نوع «آرگون فلوراید» استفاده می‌شود كه طول موجی معادل «293» نانومتر ایجاد می‌كند.
البته اخیرا بر روی جامدات كار شده تا بتوانند از لیزری كه از جامدات متصاعد می‌شود استفاده كنند، این مورد نیز وارد شده ولی نتایج حاصل از آن فعلا نیاز به تحقیق و بررسی‌های بیشتری دارد. ولی استفاده از دستگاه‌های جدید فقط جهت سهولت كار جراح، كاربرد بیشتری دارد.
برای خواندن بخش اول- اصلاح عیوب انكساری چشم با عمل لیزیك- اینجا کلیک کنید.
