فاطمه مهدیپور
ماهیهای چرب
براساس یك پژوهش استرالیایی كه در سال 2008 انجام گرفت. امگا3 كه در ماهیهای چرب و همچنین گردو، روغن كلزا، سمنه خوراكی و … وجود دارند، تا 38 درصد احتمال ابتلا به بیماری «تخریب ماكولای شبكیه وابسته به سن» را كاهش میدهند. اسیدهای چرب امگا 3 سازنده اصلی غشاهای سلولی و سلولهای عصبی شبكیه چشم هستند و مصرف مداوم آنها از شبكیه محافظت میكند.
پس هفتهای دو تا سه بار ماهیهای چرب میل كنید. توجه داشته باشید داشتن یك تغذیه سرشار از امگا 6 (مثل برخی از غلات، گوشت و …) و چربیهای ترانس (مثل بیسكویت و سایر محصولات صنعتی) تأثیر كاملاً عكسی بر جای خواهد گذاشت.
تخم مرغ
نتایج یك پژوهش آمریكایی (سال 2006) نشان داده است كه مصرف مرتب تخممرغ، چشم را در مقابل ابتلا به بیماری «تخریب ماكولای شبكیه وابسته به سن» محافظت میكند. زرده تخممرغ در مقایسه با سبزیجاتی از قبیل اسفناج، حاوی مقدار كمی آنتیاكسیدانهای محافظتی (ویتامین A و رنگدانههای لوتئین) میباشد؛ با این وجود آنتیاكسیدانهای موجود در زرده تخممرغ بهتر از سبزیجات جذب بدن میشوند. بنابراین توصیه میشود دو الی سه بار در هفته تخممرغ میل كنید.
البته تخممرغ مرغهایی كه در هوای آزاد پرورش مییابند مقویتر و حاوی آنتیاكسیدانهای بیشتری است. لازم به ذكر است كلسترول موجود در تخممرغ، اگر در مصرف آن زیادهروی نشود، تأثیری در میزان كلسترول خون ندارد.
هویج
بدون شك شما نیز بارها جمله معروف «هویج برای چشمها مفید است» را بارها شنیدهاید. كاملاً درست است! چون هویج سرشار از بتاكاروتن میباشد و این آنتیاكسیدان پیشساز ویتامین A است با مراقبت از سلولهای شبكیه نقش مهمی در حفظ سلامت چشم ایفا میكند. كمبود ویتامین A ممكن است باعث كاهش قدرت بینایی، خشكی ملتحمه چشم (لایه خارجی و شفاف چشم) و ... شود.
از این گذشته، آب مروارید و «تخریب ماكولا» نیز از پیامدهای كمبود ویتامین A میباشند. برای پیشگیری از این قبیل مشكلات هفتهای دو الی سه بار هویج میل كنید. بهتر است هویج را با اندكی روغن پخته و مصرف نمایید؛ زیرا آنتیاكسیدانهای آن بهتر جذب بدن میشوند.
براكلی
براكلی یكی دیگر از سبزیجاتی است كه حاوی میزان قابل ملاحظهای لوتئین و Zeaxanthin و آنتیاكسیدانهای محافظ بینایی بوده و از ابتلا به «تخریب ماكولا» پیشگیری میكند. مراقبت از چشم در مقابل پرتوهای UV خورشید بر عهده رنگدانههای لوتئین و Zeaxanthin موجود در جلیدیه یا عدسی است و براكلی سرشار از این رنگدانههاست كه از ماكولا و جلیدیه محافظت میكنند. این گیاه همچنین حاوی مقدار زیادی ویتامین C میباشد كه با رادیكالهای آزاد مبارزه میكند. توصیه میشود یك الی دو بار در هفته از این سبزی میل كنید.
پرتقال و نارنگی
مركبات حاوی میزان قابل ملاحظهای ویتامین Cو آنتیاكسیدانها میباشند. ویتامین C، قرنیه و جلیدیه را از تاری دید ناشی از آب مروارید محافظت میكند. آب مروارید نوعی بیماری چشمی است كه بعد از 65 سالگی از هر پنج نفر، بیش از یك نفر به آن مبتلا میشود. ضعف بینایی و اختلال دید در نور شدید از مشخصات این بیماری است.
ویتامین C یك محافظ مطمئن و بسیاری قوی در برابر اكسیداسیون به شمار میآید كه جلیدیه و قرنیه چشم را از آسیب رادیكالهای آزاد مصون میدارد. بنابراین دو الی سه بار در هفته آب میوه (پرتقال، نارنگی) میل كنید.
اسفناج
براساس نتایج یك پژوهش آمریكایی (سال 2007)، مصرف مرتب اسفناج برای سلامتی مفید بوده و آنها را از هر نوع تخریب بینایی مصون میدارد. وظیفه محافظت چشم در برابر پرتوهای UV خورشید بر عهده دو رنگدانه موجود در شبكیه چشم به نامهای لوتئین و Zeaxanthin است؛ اما بدن نمیتواند این دو رنگدانه را سنتز كند و باید از طریق مواد غذایی تأمین شوند. این محافظت با گذشت زمان و كهولت سن كاهش مییابد و ممكن است به بیماری «تخریب ماكولای شبكیه وابسته به سن» منجر شود.
مصرف مواد غذایی سرشار از این رنگدانهها از زوال قدرت بینایی جلوگیری میكند. اسفناج یكی از مهمترین منابع سرشار از این رنگدانهها است كه توصیه میكنیم یك بار در هفته آن را به صورت پخته و یا در سالاد به همراه میوه و سبزیجات دیگر مصرف كنید.
مورد صحرایی
در طول سالهای جنگ جهانی دوم بود كه خلبانان «رویال ایرفرانس» دریافتند مورد صحرایی دید شبانه را تقویت میكند. براساس یك پژوهش فرانسوی (سال 2008) مواد اصلی تشكیل دهنده این میوه با كمك ویتامین C فراوان آن باعث تقویت بینایی و رفع خستگی چشم میشود. بنابراین سعی كنید هر از چند گاهی این میوه مفید را بخورید.
ذرت
متخصصان تغذیه بر این باورند كه ذرت حاوی مقدار زیادی لوتئین و Zeaxanthin میباشد. همانطور كه پیش از این نیز گفته شد، این رنگدانهها وظیفه حفظ سلامت چشمها و حفاظت در برابر پرتوهای UV را بر عهده دارند. بنابراین مصرف ذرت از ماكولا و شبكیه حفاظت میكند. توصیه میشود هفتهای یك الی دو بار، 150 گرم ذرت میل كنید. بهتر است ذرت را با اندكی روغن تفت دهید تا رنگدانهها به راحتی جذب بدن شوند.
جگر گوساله
جگر گوساله به خاطر داشتن مقدار زیادی ویتامین A برای تقویت قوه بینایی مفید است. ویتامین A از سلولهای شبكیه چشم محافظت میكند و همانطور كه پیش از این نیز گفته شد، كمبود آن میتواند به كاهش قدرت بینایی، خشكی ملتحمه چشم، آب مروارید و تخریب ماكولای شبكیه وابسته به سن منجر شود. بنابراین توصیه میشود یك بار در هفته جگر میل كنید.