درمان شكستگی‌ها
خطوط شكستگی را می‌توان با یك unfilled رزین پر نمود. این كار از جذب رنگدانه‌های خارجی ناشی از غذا و نوشیدنی جلوگیری می‌كند. با این حال، امكان دارد unfilled رزین به مرور زمان تغییر رنگ دهد. اگر خطوط شكستگی به عاج نفوذ كنند، ممكن است دندان نسبت به اچینگ حساس شود.
شكستگی‌های مینا
دندان را مجددا طراحی كنید (recontour) و یا قسمت از دست رفته مینا را با كامپوزیت رزین باند ترمیم نمایید. گوشه انسیزال یا دیستال دندان را اغلب می‌توان بازسازی نمود؛ اما برای حفظ زیبایی دندان بهتر است قسمت انسیزال مزیال را نیز ترمیم كرد. recountouring اغلب با استفاده از دیسك‌های پرداخت كامپوزیت (Composite Finishing disc) و بدون نیاز به فرز انجام می‌پذیرد.
شكستگی‌های مینا – عاج
محافظت از عاج اكسپوز شده از همان ابتدا اهمیت زیادی دارد و لازم است از آثار مضر ناشی از مایعات دهانی، غذاهای خاص و باكتری‌ها جلوگیری شود. این كار را می‌توان با استفاده از كامپوزیت باندشونده رزینی یا كامپومر بانداژ انجام داد. سمت‌های گلاس – آینومر خواص فیزیكی لازم را برای عملكرد مطمئن در لبه قدامی ندارند. سیل كردن دقیق عاج آسیب‌دیده برای حفاظت از پالپ بسیار ضروری است.
اگر بیمار با بی‌حسی موضع موافق نباشد و دندان پیش از اچ كردن اسید و قرار دادن كامپوزیت رزینی بیش از حد برای شستن و خشك كردن حساس باشد، از Compomer به عنوان تنها راه باقیمانده درمان استفاده می‌شود. باندینگ ایجنت compomer به شستن طولانی‌مدت دندان نیازی ندارد و باند رستوریشن compomer به طور كلی برای مینا و عاج كفایت می‌كند.
در صورت كافی نبودن مینای موجود، می‌توان از سمنت‌های گلاس – آینومر به همراه یك حلقه ارتودنسی یا لبه انسیزال روكش 28 S.S.C برای تكنیك اسید etch استفاده كرد. این‌گونه ترمیم‌ها نگهدارنده‌های موقتی فضای دندان تا زمان رویش دندان بعدی هستند. ترمیم قطعی بسیاری از شكستگی‌های مینا – عاج در كودكان و بزرگسالان را می‌توان با روش‌های زیر انجام داد:
1- كامپوزیت باندشونده رزینی
- استفاده به تنهایی
- بكارگیری شكل‌دهنده تاج سلولوئیدی (celluloid crown Former) در نتیجه پیشرفت‌های اخیر در فناوری كامپوزیت، اكثر این ترمیم‌ها قطعی هستند. شكستگی‌های بزرگ‌تر به سطح مینای بیشتری برای باندینگ نیاز دارند و در موارد حاد لازم است از شكل‌دهنده تاج یا ماتریكس برای ساخت یك تاج كامپیوزیتی مستقیم استفاده شود. با بالا رفتن سن بیمار، این روكش كوچك‌تر می‌شود و كور (core) را برای پوشش كامل یا نسبی ترمیم غیرمستقیم شكل می‌دهد.
اگر شكستگی در 0/5 میلی‌متری پالپ باشد، سودمند بودن لاینرگلاس – آینومری مورد بحث است. چنانچه لاینر به شكل لایه‌ای با ضخامت كمتر از حد موثر به كار رود، تاثیر آن بسیار كم خواهد بود. بیشتر متخصصان معتقدند كه توتال اچ و باندینگ بهترین نتیجه ممكن را به دست می‌دهد. آماده‌سازی بول 2 میلی‌متری در مینای مجاوز؛ سطح باندینگ و گیر ترمیم را افزایش می‌دهد.
2- اتصال مجدد تكه عاج: این روش ترمیم با رشد روزافزون سیستم‌های باندینگ دندانی تهیه شده است. با این همه تعداد مطالعات اندكی بر روی این روش صورت گرفته و طول عمر این نوع ترمیم ناشناخته است. به علاوه، این احتمال وجود دارد كه تكه متصل شده كدر شود یا ترمیم بیشتری به شكل veneer یا Jacket crown نیاز داشته باشد. اگر خط شكستگی داخل عاج به پالپ خیلی نزدیك نباشد، می‌توان تكه را فورا متصل كرد.
اما اگر نزدیك به پالپ باشد، توصیه می‌شود كه از یك پوشش، كلسیم هیدروكسید محافظت شده، بر روی عاج اكسپوز برای حداقل یك ماه استفاده نمود تا به Deposition عاج ثانویه را در پالپ تقویت نماید.
خطر نكروز پالپی به دنبال شكستگی‌ها و ترك‌های مینائی در صورت درمان مناسب، بسیار كم است.
