تحریریه دنیای سلامت
دندان از اعضاء مهم بدن برای خوردن غذا و پوسیدگی شایعترین مشكل آن است. با خراب شدن دندان طبیعی، دندان مصنوعی جایگزین آن میشود تا به هنگام خوردن غذا و صحبت كردن به فرد كمك كنند. دندان مصنوعی همیشه در دهان ما عضوی بیگانه است و مدتی طول میكشد تا به آن عادت كنیم.
وقتی كه تمام دندانهای طبیعی از بین میروند از دندان مصنوعی كامل استفاده میشود و با از بین رفتن تعدادی از آنها، از دندانهایی كه به صورت پروتز، جایگزین دندانهای خراب میشوند استفاده میشود. خوشبختانه با افزایش سطح آگاهی مردم در مورد رعایت بهداشت دهان و دندان، این روزها دندانهای مصنوعی كامل، كاربرد كمتری دارند ولی متأسفانه هنوز هم عدهای از پوسیدگی دندانها رنج میبرند و یا اینكه در اثر حادثهای دندانهای خود را از دست میدهند و از دندانهای مصنوعی استفاده میكنند.
انواع دندانهای مصنوعی: دندانهای مصنوعی كامل به هیچچیز وصل نیستند و به بافتهای دهان گیر میكنند. افرادی كه از دندانهای مصنوعی كامل استفاده میكنند، گاهی اوقات بر اثر تحلیل رفتن و باریكتر شدن لثه، قدرت نگهداری دندان مصنوعی خود را از دست میدهند و مشكلاتشان شروع میشود.
دندان مصنوعی به هنگام خوردن غذا جابجا میشود و فرد نمیتواند غذایش را بجود حتی گاهی اوقات در حین حرف زدن دندان از دهان خارج میشود. در چنین مواقعی فرد نمیتواند از یك سری دندان مصنوعی كامل دیگر استفاده كند و آنها را جایگزین دندانهای قبلی نماید. این مشكل را میتوان با ایمپلنتهای دندانی به شكل باثباتتری برطرف كرد. به این صورت كه در هر فك از چند ایمپلنت استفاده میكنند و پروتز به آنها متصل میشود و بیمار با خیالی آسودهتر از دندانهای مصنوعیاش استفاده میكند.
پروتزها را میتوان به راحتی از دهان خارج كرد، آنها را تیز نمود و دوباره سر جای قبلیشان گذاشت. ایمپلنتها، پیچهایی از جنس تیتانیوم هستند و در داخل استخوان فك با عمل جراحی كاشته میشوند و به اندازه دندانهای طبیعی استحكام دارند. جنس دندان مصنوعی، از اكریلیك زرین است كه كمی تركیبات فلزی به آن افزوده شده است. برخی افراد به مواد سازنده دندانهای مصنوعی حساسیت دارند و دچار التهابات مزمن در لثه میشوند این مشكلات باید جدی گرفته شوند و حتماً به پزشك مراجعه كرد.
استفاده از دندانهای مصنوعی قدمت چندصد ساله دارد. مردمان كشورهای باستانی (قسمتهای غرب ایتالیا) با مهارت بسیار دندانهای مصنوعی را از عاج فیل و استخوان میساختند و با طلا آنها را به سایر دندانها پل میزدند. حدود 700 سال قبل از میلاد، آنها نخستین كسانی بودند كه این كار را انجام میدادند ولی متأسفانه ساخت و قرار دادن دندان مصنوعی به مدتی طولانی تا سال 1800میلادی انجام شد.
مثلاً ملكه الیزابت انگلستان (1603- 1533) برای پر كردن حفره میان دندانهایش از یك تكه پارچه استفاده میكرد. بعد از آن نخستین دندانهای مصنوعی دستساز را با كمك نخهای ابریشمی، در جایگاهشان سفت میكردند. در سال 1774 یك دندانپزشك فرانسوی، دندانی چینی را با استفاده از یك سوزن پلاتینی در دهان جاسازی كرد و این روش جایگزین روش قبلی (استفاده از دندانهای افراد مرده) شد.
در سال 1817، دندانهای چینی به آمریكا نیز رسیدند ولی كمكم دندانهای مصنوعی پلاستیكی- سرامیكی جایگزین دندانهای چینی شدند كه بسیار هم از نوع اول مناسبتر بودند. دندانهای مصنوعی از جنس پلاستیك و سرامیك بسیار طبیعیتر از دندانهای مصنوعی چینی هستند و هنوز هم از این شیوه برای ساخت دندانهای مصنوعی استفاده میشود.
استفاده از روكش
امروزه دیگر دلیلی وجود ندارد كه فاصله بین دندانها و یا دندانهای بدشكل و كج خود را تحمل كنید. با استفاده از دندان مصنوعی و روكش دندان تمام این عیبها برطرف میشوند. یك روكش دندان، ظاهر دندان شما را بهبود میبخشد. روكش دندان را میپوشاند و از دندانی كه قبلاً شكسته و ضعیف شده محافظت میكند. برای دندانهای بدرنگ و بدشكل نیز از روكش استفاده میشود.
علاوه بر آن برای پوشاندن ایمپلنت دندانی، نیز از روكش استفاده میشود همچنین از روكش برای: دندانهایی كه تاج آنها شكسته است. دندانهایی كه نیاز به معالجه عصب و پوسیدگی وسیع دارند. زیباتر كردن دندانهای بدشكل برای برطرف كردن تركهای دندانها استفاده میشود.
استفاده از بریج (یا همان پُل)
وقتی كه همه دندانهای شما دچار پوسیدگی نمیشوند و شما یك یا چند دندان را از دست میدهید، میتوانید از شیوه بریج استفاده كنید. بریج نمای زیبایی به دندانهای شما میدهد و دندانهای ساخته شده را جایگزین دندانهای از دست رفته میكند. برای آنكه بریجها محكم شوند به دندانهای مجاورشان باند و یا به روكش روی آنها متصل میشوند.
این كار برای بریجهای ثابت است ولی بریجهای متحرك را میتوان از دهان بیرون آورد، تمیز كرد و دوباره سرجایشان گذاشت. در بریج، ایمپلنت دندان ساخته شده را به طور مستقیم به استخوان فك متصل میكنند. این كار (استفاده از بریج) زمانی توصیه میشود كه دندانهای كناری دندانهای از دست رفته قادر به تحمل فشار باشند...