تحریریه دنیای سلامت
بوی بد دهان میتواند ارتباط فردی و اجتماعی شخص را دچار اختلال كند. میدانیم كه مصرف برخی غذاها از قبیل سیر و پیاز باعث بد بو شدن دهان میشود، زیرا این موادغذایی پس از جذب وارد جریان خون شده و در تمامی بدن جاری میگردند؛ در نتیجه به ششها رفته و هنگام بازدم بوی بدی ایجاد میكنند. البته این حالت موقتی است و با عدم مصرف این موادغذایی خود به خود از بین میرود.
علل شایع بوی بد دهان
بوی بد دهان در بیشتر مواقع به علت ذرات باقیمانده حاصل از موادغذایی در لای دندانها و دهان است. متاسفانه موادغذایی باقیمانده در دهان بستر مناسبی برای رشد باكتریها فراهم میكنند كه این امر خود باعث بد بو شدن دهان میشود. سایر علل به عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، مانند خوب مسواك نزدن، بیماریهای لثه، مصرف سیگار و سایر مواد دخانی برمیگردد.
بوی بد دهان همچنین میتواند نشانهای از یك بیماری مهم در ناحیه معده، ریهها، و یا سیستم گردش خون باشد. یكی دیگر از عوامل، خشكی دهان است. در این حالت ترشح بزاق دهان كاهش یافته و در نتیجه دهان خوب تمیز نمیشود. بزاق دهان در واقع خود یك دهانشویه طبیعی و دارای تركیباتی است كه سبب كاهش باكتری در ناحیه دهان میگردد.
مصرف الكل، مصرف برخی داروها، نفس كشیدن از طریق دهان به جای بینی و یا اختلال در ترشح غدد بزاقی میتوانند موجب خشكی دهان شوند.
ابتلا به بیماری دیابت میتواند سبب بدبو شدن دهان شود. در این حالت بدن برای تامین انرژی به جای سوزاندن گلوكز، مجبور به سوزاندن چربی است و در نتیجه با آزاد شدن كتون (Ketone) نفس فرد بدبو میشود. بنابراین برای درمان بیماری خود حتما با یك پزشك متخصص مشورت كنید.
اگر بدن قادر به تجزیه یك تركیب شیمیایی به نام trimethylamine نباشد، این ماده با بزاق دهان تركیب شده و دهان بدبو میگردد. این ماده همچنین میتواند از طریق عرق بدن آزاد شود و در نتیجه بدن هم بد بو شود.افرادی كه مبتلا به یبوست هستند نیز ممكن است دهانی بدبو داشته باشند. یبوست دلایل متعددی دارد؛ از جمله نوع رژیم غذایی یا عوامل هورمونی و یا عوارض جانبی حاصل از مصرف برخی داروها.
با درمان یبوست از طریق خوردن موادغذایی فیبردار، و همچنین موادغذایی ملین، میتوان بوی بد دهان را از بین برد. عفونتهای سینوسی نیز میتوانند باعث ایجاد بوی بد دهان شوند كه با درمان آن بوی بد دهان از بین میرود.اگر شما در حال رژیم گرفتن هستید و از رژیمهای غذایی كم كربوهیدرات پیروی میكنید، ممكن است دهانتان بدبو شود؛ زیرا زمانی كه بدن برای تامین انرژی خود شروع به سوزاندن چربی میكند، در اثر آن «كتون» آزاد میگردد و این امر موجب بدبو شدن دهان میشود.
با مصرف میوههایی مانند موز یا سیب كه دارای كربوهیدرات میباشد، تا حدی میتوانید این امر را تعدیل نمایید.
راههای مقابله با بدبویی دهان
پس از هر وعده غذایی دندانهای خود را مسواك زده و دهان خود را بشویید تا تمامی ذرات باقیمانده از مواد غذایی از داخل دهان شما پاك شود.هنگامی كه دندانهای خود را مسواك میزنید، زبان خود را نیز مسواك كنید، زیرا زبان پوشیده از هزاران پرز و محل مناسبی برای رشد باكتریهاست.
برای اطمینان از سلامت دهان و دندان خود هر چند وقت یكبار حتما به دندانپزشك مراجعه نمایید تا هرگونه بیماری لثه، شكستگی دندان یا فساد دندانها برطرف شود؛ زیرا هر یك از این موارد میتواند سبب باقیماندن ذرات غذا در میان دندانها و ایجاد بوی بد دهان گردند.برای افزایش ترشح بزاق دهان و جلوگیری از خشك شدن آن، آدامس بجوید (بهتر است از آدامسها و یا آبنباتهای بدون شكر استفاده كنید).
اگر دهان شما خشك است، آب زیاد بنوشید. سعی كنید آب را به مدت 20 ثانیه داخل دهان خود بچرخانید تا اگر ذرات مواد غذایی در لابهلای دندانها قرار گرفته است، جدا شود.از مصرف دهانشویههای حاوی الكل خودداری كنید، زیرا وضعیت را بدتر میكنند. آنها به طور موقت بوی بد دهان را از بین میبرند، اما سبب خشكی دهان نیز میشوند كه محیط را برای رشد و نمو باكتریها فراهم میكند.مصرف سبزیجات خام مانند هویج و كرفس نیز میتواند از تشكیل جرم دندان جلوگیری كند.
اگر قصد دارید به یك مهمانی و یا جلسه مهم بروید از خوردن مواد غذایی كه سبب بدبو شدن دهان میشوند، مانند سیر و پیاز، اجتناب كنید.از مصرف موادغذایی كافئیندار خودداری كنید؛ زیرا سبب خشكی دهان میشوند.سیگار نكشید، زیرا نیكوتین موجود در سیگار بر روی زبان و دندانها اثر منفی گذاشته و همچنین سبب خشكی دهان و كاهش ترشح غدد بزاقی و در نهایت بدبو شدن دهان میگردد.
كلروفیل یك ماده طبیعی برای خوشبو كردن دهان و نفس میباشد كه در سبزیجات دارای برگهای سبز مانند جعفری وجود دارد. میتوانید با جویدن چند برگ جعفری دهان خود را خوشبو كنید.چند قطره عصاره نعنا و یا روغن درخت چای میتواند باعث خوشبو شدن دهان شود.
هر چند وقت یكبار دندانهای خود را با جوش شیرین مسواك بزنید تا دهانی خوشبو داشته باشید.تركیبی از 50 درصد هیدروژن پراكسید و50 درصد آب میتواند به عنوان یك محلول دهانشویه مورد استفاده قرار گیرد. این تركیب بسیاری از باكتریهای دهان را كه موجب ایجاد بوی بد دهان میشوند، از بین میبرد.