بررسی بیماری تالاسمی
تالاسمییك بیماری ارثی است كه در آن مغز استخوان قادر به ساختن هموگلوبین به مقدار كافی نیست. هموگلوبین نام مادهای در خون است كه سلول‌های قرمز خون به وسیله آن اکسیژن را به قسمت‌های مختلف بدن می‌رسانند.
تالاسمی به دو نوع تالاسمی مینور و ماژور بروز میکند، تالاسمی مینور در علم پزشكی به عنوان بیماری تلقی نشده و فرد مبتلا به آن به راحتی می‌تواند به زندگی شخصی خود ادامه دهد. مشكل این افراد زمانی بروز میکند كه با فردی ازدواج نمایند كه او هم تالاسمی مینور دارد. در این حالت 25 درصد احتمال دارد كه فرزند آنها با بیماری تالاسمی ماژور به دنیا آید.
در تالاسمی ماژور نیز فرد به دلیل اختلال در هموگلوبین، بدن به کمخونی شدید مبتلا میشود و به همین دلیل درگیر مشكلاتی چون پوکی استخوان، اختلال عملکرد غدد داخلی مانند لوزالمعده و بروز دیابت، مشکلات قلبی- عروقی، مشکلات گوارشی و... خواهد شد. براین اساس معمولاً طول عمر این افراد کوتاه‌تر از افراد معمولی است.
وقتی بدانید فراوانی ناقلین (بتا تالاسمی مینور) در جامعه ایران حداقل 1 نفر از هر 20 نفر است و اینکه هر سال بیش از 700 هزار داوطلب ازدواج از نظر تالاسمی با آزمایش خون غربال می‌شوند و از این تعداد 2500 زوج ناقل تالاسمی تشخیص داده می‌شوند، حتماً خواهید گفت چرا از سال 1376 برنامه ملی پیشگیری تالاسمی به طور رسمی در رأس برنامه‌های مراکز بهداشت سراسر کشور قرار گرفته است؟
در طرح غربالگری تالاسمی، هدف، شناسایی زوج ناقل صفت تالاسمی است که تصمیم دارند با یکدیگر ازدواج کنند. لذا اگر یکی از طرفین صفت تالاسمی را نداشته باشد مشکلی برای آینده زندگی مشترکشان پیش نخواهد آمد. بدین منظور در ابتدا نمونه آقا گرفته میشود و در صورت نیاز از خانم نمونه‌گیری میشود.
اگر مقادیر یکی یا هر دو اندکس در نمونه آقا کمتر از حد نرمال را نشان دهند به عنوان مشکوک در نظر گرفته می‌شوند تا اقدامات بعدی انجام شود.
اقدام بعدی فراخواندن خانم مورد نظر برای نمونه‌گیری خون و بررسی اندکسهای وی می‌باشد. در صورتی که خانم نرمال باشد، وضعیت آقا برای ازدواج از نظر صفت تالاسمی اهمیتی ندارد لذا بدون مشاوره ویژه، جواب آنها صادر میشود.
اگر هر دو نفر اندکسهای پایین داشته باشند (زوج مشکوک به تالاسمی)، توسط پزشک مشاوره تالاسمی تحت مشاوره ویژه قرار می‌گیرند. در اولین اقدام وضعیت آهن بدن آنها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، در صورت نیاز یک دوره درمان آهن تجویز میشود.پس از سپری شدن طول درمان، نمونه‌گیری انجام و نتیجه از نظر مقادیر اندکسها، مجدد ارزیابی میشود. در صورت عدم تصحیح اندکسهای مورد نظر، برای هر دو نفر اندازه‌گیری Hb A2 درخواست میشود.
نتایج حاصل از پیگیری‌های پزشک مشاور بر اساس معرفی‌نامه در اختیار زوجین قرار می‌گیرد تا با مراجعه به یکی از مراکز مشاوره ژنتیک مورد تأیید و معرفی شده از وزارت بهداشت، وضعیت صفت تالاسمی در آنها به طور قطعی مشخص شود.پس از انجام این آزمایش اگر زوجین ناقل تالاسمی باشند.
برای اجرای دستورالعمل شناسایی زوج ناقل تالاسمی تا رسیدن به یک نتیجه قطعی و مطمئن، گاهی 2 تا 3 ماه زمان نیاز است.
آزمایش
بعضی از آزمایشگاه‌ها در تهران با مکاتبه به محضرها و پیغام روی نوار تلفن گویای خود می‌کوشند مشکلات مراجعین خود را در این خصوص کمتر کنند.
این امر باعث میشود کسانی هزینه آزمایش جداسازی را پرداخت نمایند که واقعاً مجبورند داروها را مصرف کنند و لذا انتظار بیش از وظیفه، از آزمایشگاه نخواهند داشت .
نکات: مواد مخدر مثل هر چیز دیگر که وارد بدن میشود، به تدریج از بدن خارج میشود. بنابراین اگر کسی به خودش فرصت دهد و از مصرف مواد خودداری کند، نتیجه جوابش منفی خواهد شد. به عبارت دیگر جواب منفی فقط نشان‌دهنده وضعیت فرد در چند یا چندین روز اخیر است. لذا خانواده‌ها نباید با اتکا به این آزمایش مهر تأیید روی فردی بزنند و بررسی‌های رایج در عرف را رها کنند.
در اغلب داروهای شربت مانند که در عطاری‌ها موجود است و به عنوان ضد درد تجویز می‌شوند، ترکیبات تریاک به کار رفته است و از مصرف آنها باید پرهیز کرد.
بررسی بیماری‌های خونی مقاربتی؛ تضمین سلامت فرزندان در آینده:
بررسی بیماری‌های خونی مقاربتی نیز از دیگر اهداف این آزمایشات است. بیماری‌های مقاربتی به بیماری‌هایی گفته میشود که در زمان تماس جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند. به همین خاطر متخصصان معتقدند افراد باید قبل از ازدواج به وسیله برخی آزمایش‌های خاص از عدم وجود این بیماری‌ها در خود و فرد مقابل اطمینان حاصل کنند تا هم سلامت خودشان تأمین شود و هم نسبت به سلامت فرزندانشان در آینده اطمینان حاصل کنند.
سیفلیس یک بیماری مقاربتی عفونی است که عامل آن یک نوع باکتری به نام ترپونما پالیدوم می‌باشد.
این باکتری به طور طبیعی فقط انسان را آلوده میکند و از آنجایی که بسیار حساس و ظریف است برای ایجاد بیماری در بیشتر موارد تماس مستقیم با منبع آلودگی لازم است. ترپونم از طریق خراش جزئی در پوست یا غشای مخاطی اندام تناسلی یا دهان و غیره وارد بدن میشود.
برای خواندن بخش اول- با سلامت زندگی را شروع كنیم- اینجا كلیك كنید.
