دکتر لادن گیاهی؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابنسینا
از آنجایی که امروزه مصرف انواع مکملها در بین افراد بسیار رایج شده است، اطلاعرسانی در زمینه نحوه مصرف و لزوم یا عدم مصرف آنها ضروری بهنظر میرسد.
از این رو در این مقاله سعی نمودهایم بهطور خلاصه به این موارد بپردازیم.
چه زمانی مکمل را مصرف کنیم؟
از آنجایی كه نیاز افراد به مواد مغذی در طی روز افزایش مییابد، لذا بهتر است كه مكملها را به هنگام صبح مصرف نمود.
البته كلسیم از این موضوع مستثنی است.
در واقع كلسیم بعد ازظهرها در استخوانها جایگزین میشود از این رو، دریافت مكمل كلسیم در این زمان مفید ترخواهد بود و به نظر می آید مصرف آن در این هنگام به خواب نیز کمک می کند.
ضمنأ به علت اینكه جذب مكملها همراه غذا بهتر صورت میگیرد، لذا توصیه میشود كه مكملها همراه غذا مصرف شوند.
از طرف دیگر، اثر بخشی برخی مكملها زمانی که همراه با سایر مکملها مصرف شوند افزایش مییابد.
آهن: بهترین اثر بخشی این مكمل زمانی است كه همراه با ویتامین C مصرف شود؛ زیرا ویتامینC جذب آهن از دیواره روده را افزایش میدهد.
ویتامین B: این مكملها هنگامی كه به صورت B كمپلكس (B complex) مصرف شوند بهترین اثر بخشی را دارند.
ویتامین C: بهترین اثر بخشی آن هنگامی است که همراه با بیوفلاونوئیدها مصرف شود، از این رو بهتر است كه از مكملهایی كه دارای هر دو ماده مغذی فوق هستند استفاده نمود.
ویتامینE: بهترین اثربخشی این ویتامین هنگامی است که همراه با ویتامین C مصرف شود.
مكملهای غیر رژیمی
طیف وسیعی از مكملهای غذایی در فروشگاهها و داروخانهها وجود دارند.
توصیه می شود همیشه از انواع برتر این محصولات كه از عصارههای استاندارد تهیه می شوند و تاثیر آنها بر روی انسان توسط آزمایشگاههای معتبر تایید گردیدهاند استفاده شود.
چهزمانی نباید مكملها را مصرف نمود؟
برخی مكملهای غذایی ممکن است با داروهای تجویز شده برای بیماران تداخل داشته باشند.
ضمنا، اثر بخشی برخی مکملها همراه با موادی چون قهوه کاهش مییابد.
از این رو باید قبل از دریافت هر نوع مكمل نسبت به مناسب بودن مصرف آن با شرایط فردی با پزشك مشورت نمود.
كلسیم: با آنتیبیوتیكهای تترا سایكلین تداخل دارد. لذا مكمل كلسیم نباید همزمان با این داروها مصرف شود.
مصرف همزمان لبنیات یا غذاهای حاوی كلسیم به علت ایجاد تركیب پیچیده نامحلول با تتراسایكلین باعث كاهش جذب این دارو میشوند.
از این رو توصیه می شود مکمل كلسیم و منابع كلسیم به فاصله 1 تا 3 ساعت بعد از خوردن تتراسایكلین مصرف شود.
روغن ماهی: ممكن است اثر داروی وارفارین را مختل كند. وارفارین داروی ضد انعقادی است كه برای مبتلایان به مشكلات انعقادی تجویز میشود.
همچنین مصرف مقادیر زیاد غذاهای غنی از ویتامین K میتواند اثرات ضد انعقادی وارفارین را مهار كند.
اسید فولیك: غلظت اسید فولیك در خون به هنگام مصرف فنیتوئین (داروهای ضد صرع) و هیدرو كورتیزون كه باعث افزایش تجزیه فولات در بدن میشوند كاهش مییابد.
از اینرو افرادی كه فنی توئین دریافت میكنند به اسید فولیك بیشتری نیاز دارند.
مكمل ویتامین A: مصرف دوز بالای این ویتامین در زنان باردار باعث بروز نقایص مادر زادی میشود.
مكمل ویتامینB: چای وقهوه اثرات نامطلوبی بر مكمل ویتامین B دارند، لذا باید از مصرف همزمان آنها خودداری كرد.
بیشتر بخوانید:
مکملهای کلاژن از واقعیت تا رویا
اهمیت و جایگاه مکملهای غذایی در ورزش
مکملهای ورزشی را بیشتر بشناسیم