دکتر حمید رضا اکبری گیلانی؛ متخصص ارولوژی
تودههای کلیه به سه دسته کلی تقسیم میشوند:
دسته اول تودههای کیستیک یا پر از مایع هستند (کیستهای کلیه). دسته دوم تودههای توپر و جامد هستند. دسته سوم تودههای حاوی هر دو جزء مایع و جامد هستند (کیستهای حاوی اجزای جامد).
تشخیص کیست کلیه
بهترین راه تشخیص آن سونوگرافی از کلیهها است که کیستهای بالای یک سانتیمتر را به خوبی نشان میدهد. مزایای سونوگرافی، در دسترس بودن و نداشتن اشعه مضر برای بدن میباشد. در صورتیکه در گزارش سونوگرافی، کیست حاوی مایع و با جداری صاف و نازک و بدون رسوب کلسیم باشد به عنوان کیست ساده تلقی میشود و نیازبه هیچگونه درمانی ندارد.
تنها در صورتیکه بسیار بزرگ شده و قسمت زیادی از فضای شکمی را اشغال کنند، درمان جراحی برداشتن آنها و یا تخلیه آنها از راه پوست صورت میگیرد. در حالیکه اگر کیست حاوی اجزای دیگری بجز مایع باشد و یا رسوب کلسیم در جدار آن وجود داشته باشد، دیگر کیست ساده تلقی نمیشود و به بررسی بیشتر با سی تی اسکن برای تشخیص نوع آن و درمانهای بعدی نیاز دارد.
دسته دوم و سوم تودههای کلیه، یعنی تودههای توپر و مخلوط کیستیک و توپر، میتوانند بدخیم یا خوشخیم باشند. به دلیل اینکه روشهای تصویربرداری مثل سونوگرافی و سیتیاسکن و عکس رنگی(IVP) بجز در موردی که ذکر خواهد شد، قادر به تشخیص موارد خوش خیم از بدخیم نیستند، دراکثر موارد درمان جراحی درآوردن توده و آزمایش پاتولوژی آن انجام میگیرد.
در حقیقت آزمایش پاتولوژی توده بعد از عمل جراحی مشخص کننده خوشخیم یا بدخیم بودن آن میباشد. در صورتی که درگزارش سونوگرافی و یا سی تی اسکن، توده حاوی بافت چربی باشد، نشانه وجود تومور خوش خیم آنژیومیولیپوما است. این تومور خوشخیم نیاز به درمان جراحی در اندازههای کوچکتر از 4 الی 6 سانتیمتر ندارد. در اندازه بزرگتر به علت احتمال خونریزی خودبخودی، درمان جراحی انجام میشود.
دسته اول یا تودههای کیستیک کلیه
در بسیاری از موارد در سونوگرافی شکم، کیست کورتیکال ساده کلیه گزارش میشود که باعث نگرانی فرد و مراجعه به پزشک میگردد. در حالیکه این مورد شایع است و نیازی به نگرانی و حتی درمان ندارد. کیست ساده کلیه، تودهای خوشخیم با جداری بسیار نازک و حاوی مایع شفاف زرد کهربایی میباشد.
اغلب بدون علامت است و به شکل تصادفی و در بررسی سونوگرافی شکمی کشف میشود. با افزایش سن احتمال ایجاد آن بیشتر میشود به طوریکه در 50 درصد افراد بالای 50 سال کیست ساده کلیه وجود دارد. اندازه کیست میتواند از بسیار کوچک (در حد زیر یک سانتیمتر) و یا بسیار بزرگ (در حدی که نیمی از فضای شکمی را اشغال کند) متغیر باشد.
تومور بدخیم کلیه
گرچه تومورهای توپر کلیه شیوع کمتری از کیستهای خوش خیم دارند، اغلب این موارد توده توپر ماهیت بدخیم دارند. شایعترین نوع تومور بدخیم کلیه، آدنوکارسینوم نام دارد که به آن سرطان سلول کلیه نیز گفته میشود. احتمال ایجاد آن در مردان 2 برابر زنان است...
برای خواندن بخش دوم- از تومور کلیه چه میدانید- اینجا كلیك كنید.