دكتر محمدرضا نوروزی ودكتر وحید نجاران طوسی
عفونت‌های دستگاه ادراری (UTI)
یک پاسخ التهابی اروتلیوم به تهاجم باکتریایی بوده که معمولا با باکتریوری و پیوری همراه می‌باشد. UTI به عنوان شایعترین عفونت باکتریایی در نظر گرفته می‌شود. باکتریوری به 2 نوع علامتدار وبدون علامت تقسیم می‌شوند. پیوری به معنی وجود WBC در ادرار بوده و معمولا نشانه عفونت ادراری می‌باشد.
باکتریوری بدون پیوری معمولا نشانه کلونیزاسیون باکترایی بدون عفونت دستگاه ادراری بوده است. پیوری بدون باکتریوری نیازمند ارزیابی برای بیماری توبرکلوز، سنگ و کانسر دستگاه می‌باشد. سیستیت یک سندرم بالینی بوده که شامل دیزوری، فرکوئنسی فوریت ادراری( Urgency) و گاها درد سوپراپوبیک می‌باشد.
این علائم غیر تشخیصی بوده و ممکن است به علت عفونت مجرا، واژن یا بیماریهای غیر عفونی مثل : سیستیت بینا بینی باشد. پیلونفریت حاد یک سندرم بالینی بوده که شامل: تب، لرز، و درد فلانک بوده که همراه با باکتریوری و پیوری می‌باشد. در صورت عدم وجود درد فلانک (CVA Tenderness ) نباید تشخیص پیلونفریت حاد به کار رود.
پیلونفریت مزمن مطرح کننده یک کلیه با اسکار کوچک شده می‌باشد و تشخیص آن با شواهد رادیولوژیک مورفولوژیک یا فانکشنال بیماری کلیوی می‌باشد به طور کلی UTI به 2 گروه غیر کمپلیکه(uncomplicated) وکمپلیکه (complicated) تقسیم می‌شود. عفونت غیر کمپلیکه ادراری عفونت در افراد سالم (با دستگاه ادراری که از نظر فانکشنال و آناتومیک نرمال می‌باشد)را شامل می‌شود.
اکثر این افراد زنان با سیستیت باکتریال ایزوله یا مراجعه یا پیلونفریت حاد می‌باشد و معمولا به درمان دارویی آنتی بیوتیک به راحتی جواب می‌دهند. عفونت کمپلیکه همراه با فاکتورهایی بوده که شانس عفونت باکتریایی را بالا برده و همچنین اثرات دارویی را کاهش می‌دهند. دستگاه ادراری از نظر آناتومی یا فانکشنال غیر طبیعی بوده و یا باکتری ویرولانس بالاتر داشته و به درمان آنتی میکروبیال مقاوم است. اکثر این بیماران را مردان تشکیل می‌دهند.
اپیدیولوژی
همانطور که گفته شد UTIشایعترین عفونت باکترایی می‌باشد.
تقریبا 30 درصد زنان تا سن 24 سالگی به عفونت ادراری علامتدار که نیاز به درمان دارویی می‌باشد مبتلا می‌شوند شیوع باکتریوری در زنان جوان30 برابر مردان است. حداقل 20 درصد زنان و 10 درصد مردان بالاتر از 65 سال باکتریوری دارند.
در افرادی که باکتریوری راجعه دارند (recurrent bacteruria) در صورتی كه درمان نشوند یا تحت درمان آنتی بیوتیکی پروفیلاکتیک کوتاه مدت یا طولانی مدت قرار گیرند ریسک باکتریوری راجعه تغییری نمی‌کند، به طوری که درمان پروفیلاکسی عود مجدد را کاهش می‌دهد ولی استعداد زمینه‌ای فرد به عفونت راجعه را تغییر نمی‌دهد به عبارت دیگر با قطع آنتی بیوتیک پروفیلاکسی مجددا با همان انسیدانس قبلی عود خواهد کرد.
انسیدانس باکتریوری با بستری شدن و یا دستکاری سیستم ادراری (مثل سونداژ و...) افزایش می‌یابد. بیش از 80 درصد موارد UTI در بیماران بستری ثانویه به گذاشتن کاتتر مجرا می‌باشد.
همچنین انسیدانس UTI در دوران بارداری و بیماران با دیابت، MS و HIV افزایش می‌یابد.
پاتوژن ادراری
اکثر عفونت‌های ادراری به علت فلورهای روده‌ای بی هوازی می‌باشد.
شایعترین علت UTI ارگانیسم Ecoli بوده به طوری 85 درصد عفونت‌های خارج بیمارستانی و 50 درصد عفونت‌های بیمارستانی ناشی از آن می‌باشد. ارگانیسم‌های دیگر شامل پرتئوس، کلبسیلا و. ...... می‌باشند.
در سنین مختلف ارگانیسم‌های ایجاد کننده عفونت فرق می‌کند مثلا استاف ساپروفیتکویس در 10 درصد خانم‌ها ی جوان دیده شده ولی در مردان و افراد پیر این عفونت با این ارگانیسم نادر است. لازم به ذکر است در حالت طبیعی مکانیسم‌های متعددی برای جلوگیری از عفونت دستگاه ادراری می‌باشد ولی در یکسری شرایط این دفاع طبیعی تغییر کرده و باعث افزایش استعداد به عفونت می‌شود که شامل موارد ذیل می‌باشد:
1- انسداد سیستم ادراری
2- ریفلاکس ادراری
3- بیماریهای زمینه‌ای مثل: دیابت، نکروز پاپیلری کلیوی (به علت دیابت، سوء استفاده از داروهای مسكن و آنمی سیکل سل و...)
4- HIV
5- آسیب نخاعی با فشار مثانه بالا
6- بارداری...
برای خواندن بخش دوم- برخورد با عفونت‌های دستگاه ادراری- اینجا كلیك كنید.
برای خواندن بخش سوم- برخورد با عفونت‌های دستگاه ادراری- اینجا كلیك كنید.
