تحریریه پزشك امروز
هر سال در آغاز فصل گرما و با افزایش میزان موارد گزارش بیماریهای عفونی، از جمله تب مالت، به طور معمول بر هشدارهای متولیان بهداشتی هم افزوده میشود. بروسلوز یا همان تب مالت یكی از بیماریهای مشترك بین انسان و دام است كه به صورت حاد یا مزمن عارض میشود.
این بیماری در حیوانات موجب مشكل در دستگاه تناسلی و ادراری و در انسان هم معمولا باعث تب، تعریق، ضعف و بیحالی و كاهش وزن میشود اگر چه .این بیماری در سراسر جهان وجود دارد ولی بیشتر در كشورهایی دیده میشود كه فاقد برنامهای موثر برای کنترل این بیماری در حیوانات هستند.
تب مالت یک بیماری بومی در ایران است که بطور پراکنده در اغلب نقاط ایران دیده میشود بیشترین موارد گزارش تب مالت در سال 1385 مربوط به استانهای خراسان، آذربایجان غربی و كردستان بوده است. موارد بروز این بیماری در کشور همهساله با آغاز فصل بهار که همزمان با افزایش زایش در دامهاست، روند صعودی یافته ولی به تدریج و با تغییر آب و هوا موارد بروز آن کاهش مییابد.
علائم بیماری
بروسلوز یا تب مالت عبارت است از یک عفونت باکتریایی مشترک بین انسان و دام که عامل آن باکتری از جنس بروسلاست. این بیماری معمولا در اثر انتقال یکی از انواع بروسلا ملی تنسیس از گوسفند و بزو بروسلا آبورتوس از گاو به انسان ایجاد میشود. این بیماری اولین بار در اواخر قرن نوزده میلادی از طحال سربازی که بر اثر این بیماری فوت کرده بود توسط فردی بنام بروس جدا شد.
این عفونت باكتریایی معمولا اعضای خونساز بدن، از جمله مغز استخوان، گرههای لنفاوی، كبد و طحال را تحت تاثیر قرار میدهد و در انسان دارای دو نوع حاد و تحت حاد یا مزمن است. نوع حاد این بیماری پس از یک دوره نهفتگی چند روزه تا چند هفتهای که گاهی اوقات ممکن است چند ماه نیز طول بکشد، بصورت ناگهانی ظاهر میشود که شامل علائمی از قبیل: تعریق شدید، سردرد شدید، درد ناحیه مفاصل و پشت که بصورت ناگهانی تظاهر یافته و شدت آن بتدریج افزایش مییابد، است.
حرارت بدن نیز در این مرحله بین 7/37 و 4/39 در نوسان بوده که در حالت اوج خود ممکن است به 41 درجه نیز برسد. البته همراه با این نشانیها کاهش اشتها، ضعف و خستگی مفرط و احساس افسردگی نیز مشاهده میشود.
شکل تحت حاد بیماری بروسلوز (تب مواج) ممکن است به دنبال فرم حاد آن ظاهر شود. در این مرحله خستگی مفرط یک علامت شایع است که به همراه درد ناحیه پشت مشاهده میشود. در این شكل از بیماری، بخصوص هنگام عفونت با بروسلا ملی تنسیس، ممکن است درد سیاتیک نیز بروز کند.
بطور کلی در شکل تحت حاد بیماری حرارت بدن نامنظم بوده و همراه با تحلیل قوای بدن است که ممکن است در برخی موارد به شکل حاد آن تبدیل شود. این مرحله از بیماری ممکن است 12 تا 16 ماه دوام یابد و حدود 20 درصد از بیماران ممکن است وارد این مرحله شوند.
همچنین نتایج یك تحقیق نشان میدهد بیشترین عارضهای كه در مبتلایان به تب مالت وجود دارد، عوارض گوارشی خفیف شامل تهوع، استفراغ، بیاشتهایی، یبوست، درد شكم و اسهال است كه در 70 درصد از بیماران مبتلا به تب مالت مشاهده شده است. در مورد علایم بیماری در حیوانات باید گفت که در اغلب موارد باکتری بروسلا باعث سقط جنین در حیوانات آلوده شده و از سوی دیگر سبب لاغر شدن حیوان و حذف تدریجی آن از گله و یا مرگ آن میشود.
راههای انتقال بیماری
میکروب بروسلا قادر است از طریق هر یک از بافتها وارد بدن انسان شود و چون در محل ورود خود آثار قابل رویتی بر جای نمیگذارد، نمیتوان بطور دقیق مشخص کرد که این میکروب به چه نسبتی از راه پوست یا بافتهای مخاطی دهان، چشم و دستگاه تناسلی وارد بدن شده است.
منبع طبیعی بروسلوز انسانی، حیوانات اهلی و بخصوص گاو، گوسفند و بز هستند. عفونت بروسلوز در انسان عمدتا از طریق خوردن بافتهای آلوده حیوانات و یا فرآوردههای لبنی و یا از طریق انتقال مستقیم از راه پوست صورت میگیرد...
برای خواندن بخش دوم- بروسلوز- اینجا كلیك كنید.