تحریریه پزشك امروز
ایدز مخفف نام كامل سندرم نارسایی اكتسابی ایمنی برای اولین بار در سال 1981 در ایالات متحده گزارش شد و از آن زمان تا كنون اپیدمی اصلی جهانی محسوب می‌شود. عامل مولد ایدز ویروس نارسایی ایمنی انسانی یا همان ویروس آچ آی وی است این ویروس با كشتن یا آسیب رساندن به سلول‌های سیستم ایمنی بدن به طور فزاینده‌ای توانایی بدن را برای مبارزه با عفونتها و سرطانهای خاص تضعیف كرده و مختل می‌كند افراد مبتلا به ایدز ممكن است به بیماریهای تهدید كننده موسوم به عفونت‌های فرصت طلب دچار شوند كه این عفونتها از طریق میكروب‌ها شامل ویروسها و باكتری‌هایی كه اغلب افراد سالم را نمی‌توانند بیمار كنند ایجاد می‌شوند از سال 1981 بیش از 830 هزار مورد ابتلا به این بیماری تنها در ایالات متحده گزارش شد.
ویروس ایدز اغلب و به طور شایع از راه تماس جنسی مراقبت نشده و از طریق یك شریك جنسی آلوده منتقل می‌شود. این ویروس می‌تواند در هنگام تماس جنسی از راه اعضایی چون مهبل، دهان و اندام‌های تناسلی منتقل شود. این ویروس همچنین از طریق تماس با خون آلوده منتقل می‌شود. پیش از اینكه مسوولان بهداشتی خون اهدایی را نسبت به وجود این عفونت بررسی و آزمایش كرده و از فناوری‌های گرما درمانی برای تخریب آن در خون آلوده استفاده كنند این ویروس به میزان قابل توجهی از طریق خون و اجزای خونی آلوده منتقل می‌شد اما در حال حاضر به خاطر توجه به این تكنیك‌ها این انتقال به حد چشمگیری كاهش یافته است.
این ویروس اغلب در میان تزریق كنندگان مواد مخدر به دلیل استفاده از سوزن ها و سرنگ‌های مشتركی كه حتی به مقادیر اندكی خون بیمار آلوده هستند گسترش پیدا می‌كند. اما این انتقال در بیمارستانها و مراكز بهداشتی یعنی انتقال از راه سرنگ آلوده بسیار به ندرت اتفاق می‌افتد. زنان نیز در حین بارداری می‌توانند این ویروس را به نوزادان خود منتقل كنند.
تقریبا یك چهارم تا یك سوم از كل مادران باردار درمان نشده این عفونت را به نوزادان خود منتقل می‌كنند این بیماری همچنین از طریق شیردهی از سوی مادر بیمار به نوزاد منتقل می‌شود. چنانچه مادر در طول بارداری از داروی AZT استفاده كند به میزان چشمگیری احتمال انتقال بیماری به نوزاد را كاهش می‌دهد و در صورتی كه علاوه بر مصرف دارو مراقبان بهداشتی نوزاد را با عمل سزارین متولد كنند احتمال ابتلای كودك به ایدز تا یك درصد كاهش می‌یابد. مطالعات نشان می‌دهد اگرچه این ویروس در بزاق افراد مبتلا وجود دارد اما از راه بزاق قابل انتقال نیست.
ایدز می‌تواند هر فردی را كه در رفتارهای پرخطر شركت می‌كند مبتلا سازد. این رفتارها شامل استفاده از سوزن و سرنگ مشترك، داشتن تماس جنسی با فرد بیمار بدون استفاده از كاندوم و تماس جنسی با فردی كه بیمار بودن وی مشخص نیست می‌باشد. به علاوه ابتلا به بیماری‌هایی كه از راه تماس جنسی منتقل می‌شوند مانند سیفلیس، عفونت قارچی كلامیدیا، سوزاك و غیره افراد را مستعد ابتلا به ایدز در طول تماس جنسی با شریك بیمار می‌كند. در مورد علائم نشان دهنده عفونت ایدز باید گفت كه بسیاری افراد وقتی برای اولین بار به این بیماری مبتلا می‌شوند هیچ علامتی ندارند.
اما در برخی دیگری علائمی چون علائم سرماخوردگی در ظرف یك یا دو ماه پس از قرارگرفتن در معرض ویروس بروز می‌كند. این علائم شامل تب، سردرد، خستگی و بزرگ شدن غدد لنفاوی است. این علائم اغلب ظرف یك هفته تا یك ماه ناپدید شده و اغلب با سایر عفونت‌های ویروسی اشتباه گرفته می‌شود. در طول این دوره افراد بسیار عفونت پذیر هستند و ویروس ایدز در مقادیر زیادی در مایعات اندام‌های تناسلی وجود دارد.
علائم شدیدتر معمولا تا 10 سال یا بیشتر در بزرگسالان و یا ظرف 2 سال در كودكان كه در ابتدای تولد مبتلا به این بیماری بوده‌اند بروز می‌كند. زمانی كه این بیماری برای اولین بار در امریكا مشاهده شد هیچ شیوه درمانی و دارویی برای معالجه آن وجود نداشت اما به تدریج محققان داروهای مختلفی را برای مقابله با آن تولید كردند از آنجا كه این ویروس می‌تواند در برابر هر دارویی مقاوم شود پزشكان و متخصصان باید از روش‌های درمانی تركیبی برای معالجه موثر آن استفاده كنند.
