زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

این تست به تنهایی بسیار ارزان، آسان و با حساسیت 95-90 درصد بوده كه البته لازمه انجام این تست، انجام عمل پرهزینه آندوسكوپی است.

امروزه برای توسعه روش‌های سریع، غیرتهاجمی و ارزان جهت تشخیص هلیكوباكترپیلوری تلاش می‌شود تا به این وسیله بتوان سیر ریشه‌كنی عفونت را بهتر از قبل پیگیری كرد.

چگونگی انتخاب روش تشخیص

در انتخاب روش تشخیص هلیكوباكترپیلوری در فرد مشكوك به این عفونت، توجه به دقت تست، قیمت آن و نیز مصرف احتمالی آنتی‌بیوتیك یا داروهای مهاركننده پمپ پروتونی و یا تركیبات بیسموت توسط بیمار قبل از تشخیص بسیار ضروری است. همچنین بروز تظاهرات بالینی خاص نیز می‌تواند در نتیجه آزمایش تاثیر جدی بگذارد.

در بیماران درمان نشده‌ای كه دچار زخم دوازدهه بوده و جوان می‌باشند توصیه می‌شود پس از آزمایش سرولوژیك جهت تشخیص هلیكوباكترپیلوری، درمان آغاز گردد. بیمارانی كه سن آن‌ها بیش از 35 سال بوده و برای اولین بار دچار سوء هاضمه شده و نیز بیماران دیگر در هر گروه سنی كه علائم خطر و عفونت را نشان می‌دهند بهتر است آندوسكوپی بخش فوقانی دستگاه گوارش برای آنان صورت پذیرد (این علائم خطر عبارتند از كاهش وزن، كم خونی، تهوع، استفراغ مداوم پس از صرف غذا، خونریزی به صورت استفراغ خونی یا مدفوع سیاه و تب).

جهت تشخیص هر چه بهتر هلیكوباكترپیلوری لازم است تست اوره‌‌آز سریع به هنگام انجام آندوسكوپی انجام شود. به دلیل ویژگی (Specificity)  بسیار خوب تست اوره‌آز سریع، تست‌هایی كه جواب مثبت از آن‌ها گرفته می‌شود باید صحیح محسوب شده و نیازی به بررسی فراتر وجود ندارد ولی در مواقعی كه از تست اوره‌آز سریع جواب منفی گرفته می‌شود لازم است تا صحت جواب آزمایش از طریق تست‌های سرولوژیك تایید شود.

در بیمارانی كه آندوسكوپی غشاء مخاطی غیرعادی بوده و یا زخم معده وجود داشته، لازم است نمونه بافتی جهت بررسی پاتولوژیك ارسال گردد.

پس از طی دوره درمان برای اثبات ریشه‌كن شدن هلیكوباكترپیلوری لازم نیست عمل خاصی انجام گیرد و برای این كار هزینه شود (هر چند در بیمارانی كه سابقه عارضه زخم دوازدهه یا زخم معده داشته‌اند، این كار بایستی پس از دوره درمان انجام پذیرد). در این بیماری می‌توان عفونت بعد از درمان را هنگامی كه علائم واضح بالینی مجددا بروز پیدا كرده به وسیله تست تنفسی اوره آز (UBT) و یا آندوسكوپی مجدد آزمایش نمود.

در بیمارانی كه علائم زخم معده جدید از خود نشان می‌دهد سنجش تیتر آنتی‌بادی، انجام تست تنفسی اوره‌آز (UBT) و تست اوره‌آز سریع توصیه شده در حالی كه برای بیمارانی كه دچار زخم معده وخیم و باسابقه هستند باید گاستروسكوپی كامل همراه با تست پاتولوژیك و تست اوره‌آز سریع بر روی نمونه به دست آمده صورت پذیرد.

هنگامی كه پس از تشخیص زخم معده، درمان عفونت ناشی از هلیكوباكترپیلوری به سرعت آغاز گردد پس از آن بهتر است ردیابی وضعیت عفونت از طریق آندوسكوپی صورت پذیرد.

درمان

با توجه به اینكه چهارمین علت مرگ و میر در جهان غرب و دومین علت مرگ در كل جهان، سرطان معده می‌باشد، لذا این كشف كه آیا ناراحتی گوارشی ناشی از هلیكوباكتر است بسیار مهم به نظر می‌رسد. در بین روش‌های درمانی معرفی شده برای ریشه‌كنی هلیكوباكترپیلوری، چند رژیم دارویی پیشنهاد شده كه میزان اثر بخشی آن‌ها بالغ بر 90 درصد می‌رسد. یكی از عوامل نامطلوب، مقاومت به عوامل ضدمیكروبی است كه در موقع درمان به سرعت ظاهر می‌شود.

بدین لحاظ استفاده همزمان از چند عامل ضدمیكروبی به عنوان رژیم دارویی موثر در درمان اینگونه عفونت‌ها می‌باشد. برخی بیماران به علت پیچیدگی نوع رژیم دارویی، راه درمان را به خوبی طی نمی‌كنند و نشان داده شده كه این مسئله می‌تواند علت اصلی شكست در ریشه‌كنی این عفونت باشد.

مطالعات متعدد نشان می‌دهند كه انواع شایع هلیكوباكتر در ایران نسبت به طیف وسیعی از آنتی‌بیوتیك‌ها مقاوم بوده و میزان ریشه‌كن شدن آن‌ها كمتر و عود مجدد این عفونت‌ها به مراتب بیشتر از كشورهای غربی است.

در ایران بهترین رژیم تجویز شده برای این منظور تاكنون، تركیبات چهار دارویی به مدت دو هفته بوده، به طوری كه بیسموت و امپرازول تركیب اصلی است كه به آن مترونیدازول و آموكسی‌سیلین یا تتراسیكلین و یا در حالت دوم فورازولیدون و آموكسی‌سیلین یا تتراسیكلین و یا در وضعیت سوم كلاریترومایسین و آموكسی سیلین اضافه می‌كنند.

این رژیم درمانی موفقیت حدود 90-80 درصد داشته كه البته مشكل موجود در این میان، مسئله مقاومت به مترونیدازول و لزوم تجویز دوزهای بالاتر است كه این خود سبب عدم تحمل بیمار می‌شود. استفاده از كلاریترومایسین نیز باعث افزایش هزینه درمان می‌گردد.

برای خواندن بخش اول- مروری بر هلیكوباكترپیلوری- اینجا کلیک کنید.

برای خواندن بخش دوم- مروری بر هلیكوباكترپیلوری- اینجا کلیک کنید.