دکتر حمید محقق؛ پزشك داخلی
تودههای کبدی به دو نوع خوشخیم و بدخیم تقسیم می‌شوند. نوع خوشخیم در بافت کبد منشا می‌گیرند، اما نوع بدخیم یا همان سرطان‌های کبدی می‌توانند منشاهای مختلفی داشته باشند.تودههای خوشخیم، گاهی اوقات به قدری رشد می‌کنند و بزرگ می‌شوند که مشکل ایجاد می‌کنند.
ولی در اکثر موارد آنها به بافت‌های مجاور گسترش نمی‌یابند و در اعضای دور دست منتشر نمی‌شوند. در صورت نیاز به درمان، اکثراً با برداشت جراحی بهبود می‌یابند. لازم به توضیح است تومور به معنی هر نوع برآمدگی بدن می‌باشد. تومور در میان مردم به اشتباه برابر با سرطان دانسته می‌شود در حالیکه سرطان همیشه بدخیم است ولی تومور می‌تواند ماهیت خوشخیم و یا بدخیم داشته باشد.
همانژیوم
اصطلاح همانژیوما به وجود کلافه عروقی که در آن عروق کوچک و بزرگ بصورت پیچ در پیچ درهم تنیده شده و به شکل تودههای نا منظم کوچک و بزرگ در آمده‌اند اطلاق می‌شود. عروق اعم از شریان و ورید‌ها در سراسر بدن وجود دارند لذا از نظر تئوری امکان بروز همانژیوم درسراسربدن وجود داشته و در صورتی که این کلاف تومورال عروقی در کبد ایجاد شود بنام همانژیومای کبدی نامیده می‌شود.
همانژیومای کبدی شایع‌ترین ضایعه فضا گیر خوش خیم کبد بوده و در تمام گروه‌های سنی و هر دو جنس مشاهده می‌شود. از نظر علائم بالینی با توجه به اینکه کبد یک عضو توپر و بزرگ بدن بوده و قابلیت جبرانی زیادی داشته و تا زمانی که بیش از 80 درصد حجم آن گرفتار نشود علائم بالینی ایجاد نمی‌شود لذا همانژیوما‌های کبدی معمولا بی‌سر و صدا بوده و غیر از درد خفیف و احساس سنگینی در ربع راست و فوقانی شکم علامتی ندارد.
به ندرت زمانی که همانژیومای کبدی خیلی بزرگ بوده و یا به تعداد بیش از سه عدد در سراسر لب‌های کبد منتشر شده باشد باعث بروز علائم فشاری و اختلال کار کرد کبد می‌شود که این حالت بنام همانژیوماتوزیس کبدی نامیده می‌شود. ذکر این نکته لازم است که همانژیوما کبدی از هر نوع که باشد خوشخیم بوده و به سرطان تبدیل نمی‌شود.
در بیشتر موارد، تومورهای همانژیوم هیچ علامتی در کبد ایجاد نمی‌کنند و به همین دلیل نیاز به درمان نیز ندارند. به ندرت ممکن است این تومورها خونریزی كنند که در این صورت برای خارج نمودن آنها نیاز به جراحی است.
آدنوم‌های کبدی
نوعی دیگر از تومورهای خوشخیم هستند که از سلول‌های هپاتوسیت (نوع اصلی سلول کبد) منشا می‌گیرند و اکثرا بدون علامت هستند و نیازی به درمان ندارند. در صورت ایجاد توده، یا درد شکمی و یا به ندرت کم‌خونی ممکن است برای خارج کردن آن نیاز به جراحی باشد.
مصرف قرص‌های ضد بارداری، خطر ابتلا به این تومور را افزایش می‌دهد. قطع مصرف این قرص‌ها می‌تواند باعث کوچک شدن و یا کاهش تعداد تومورها شود.
هیپرپلازی کانونی ندولر
تومور خوشخیم دیگری در کبد است که از چندین نوع سلول، شامل سلول‌های کبدی، سلول‌های مجرای صفرا و بافت پیوندی تشکیل می‌شود. با وجود خوشخیم بودن، افتراق آنها از انواع واقعی سرطان کبد دشوار است. در صورت وجود علائم، این تومور را می‌توان از طریق جراحی خارج نمود.
درمان
تودههای خوشخیم معمولا نیازی به درمان ندارند، مگر اینکه علائم این بیماری را داشته باشند که در این صورت، برداشتن جراحی توده موجب بهبودی علایم می‌شود.
