دكتر سید محمود اسحاق حسینی؛ فوق تخصص گوارش و كبد
بلعیدن اجسام خارجی از اورژانس‌‌های طب می‌باشد. بعضی اجسام خارجی می‌تواند حتی به مدیاستنیت و مرگ بیمار منجر شود بلعیدن اجسام خارجی گاهی اوقات سهوا مثل خیاطان كه سوزن را در گوشه لب گذاشته‌اند و یك باره سوزن به طور اتفاقی بلعیده می‌شود و یا تیغ ماهی یا مرغ در حین غذا خوردن و یا سكه‌ها و یا باطری قلمی بخصوص نوع آلكالین توسط كودكان خورده می‌شود.
اجسام خارجی كه سطح تیز و یا برنده دارند مثل سنجاق و یا تكه استخوان و یا سوزن سبب خراش می‌شود و یا جناغ سینه مرغ داخلی بافت مری گیر می‌كند پس از گذشت مدت 24 ساعت سبب ایجاد مدیاستنیت و نهایت سپتی سمی و مرگ می‌شود.
دستگاه گوارش تنگی‌های فیزیولوژیك دارد كه در این نقاط احتمال گیر كردن اجسام خارجی در قسمت میانی مری محل عبور قوس آئورت سبب تنگی می‌شود در این قسمت احتمال گیر كردن حتی لقمه بزرگ غذایی نیز وجود دارد در معده: كانال پیلوریك، اسفنكتر كاردیا و در روده: اسفنكتر ایلئوسكال از تنگی‌های فیزیولوژیك محسوب می‌شود.
باقی ماندن جسم خارجی مثل موی سر كه توسط بعضی دختران جوان دائما بلعیده می‌شود در معده جمع شده به شكل كلاف درآمده و اصطلاحا تریكوبزوآر گفته می‌شود و می‌تواند ماه‌ها یا سال‌ها در معده باقی بماند حتی اسیدمعده نیز قادر به حل این اجسام خارجی نمی‌باشد.
بروز این حالت سبب ایجاد بی‌اشتهایی و دل‌درد در بیماران می‌شود كه بایستی یا از طریق آندوسكوپی و یا استفاده از مواد شیمیایی این مواد را حل نمود.انسداد حاد مری توسط غذا یا جسم خارجی یك حادثه بالقوه خطرناك می‌باشد در صورت عدم درمان ممكن است بیماران دچار زخم مری و ایسكمی و سوراخ شدگی عضو شود.
علائم
اغلب بیماران مبتلا به انسداد پایدار مری دچار افزایش ترشح بزاق بوده و معمولا نمی‌توانند مایعات را ببلعند، معمولا استفاده از آندوسكپی مهمترین روش تشخیص در این بیماران است زیرا معمولا خارج ساختن ماده مسبب انسداد میسر نبوده و اغلب می‌توان تنگی زمینه‌ای را شناسایی نمود.
در صورتی كه بیمار دچار تب بوده و بیش از 24 ساعت از انسداد گذشته باشد یا یك جسم تیز نظیر استخوان ماهی بلعیده باشد رادیوگرافی قفسه سینه و گردن باید انجام گیرد رادیوگرافی ماده حاجب موجب اشكال در آندوسكپی‌های كبدی خواهد بود در اكثر بیماران مبتلا به تابلوی بالینی انسداد پایدار توصیه نمی‌شود.
درمان
گاه نیفیدیپین یا نیترات‌های زیرزبانی یا گلوكاكون داخل وریدی موجب برطرف شدن انسداد مری توسط غذا می‌شود.اما در اغلب بیماران یك حلقه یا تنگی وجود دارد در این حالت خارج شدن لقمه غذایی به كمك آندوسكوپ ضروری است اجسام خارجی درونی كه در رادیوگرافی اوپاك باشد به راحتی با رادیوگرافی نیمرخ و روبرو تشخیص داده می‌شوند ولی مسأله اصلی راجع به اجسام خارجی غیر حاجب است معمولا در سن كودكی اگر جسم خارجی و یا غذا در مری می‌ماند باید به فكر آنومالی مادرزادی مری باشیم.
بعضی اوقات اجسام خارجی غیراوپاك مری از نظر دور می‌مانند و به تدریج باعث ایجاد فشار روی تراشه شده و استریدوز برای بچه به وجود می‌آورد و گاهی حتی جدار مری را پاره كرده و یا به جدار مری متصل می‌شود و ثابت می‌ماند.
