در موارد شانت شریانی – وریدی، وزوز گوش ضرباندار و همزمان با ضربان قلب است و شایعترین علت آن تومور گلوموس جوگولار یا گلوموس تیمپانوم میباشد. با بزرگتر شدن تومور و تهاجم به گوش میانی، بیمار دچار كاهش شنوایی نیز میشود. تشخیص آن با سیتیاسكن بوده و اگر زود تشخیص داده شود با جراحی قابل رفع است. اما اگر تومورها دیر تشخیص داده شوند، ممكن است به اعصاب كرانیال دستاندازی كنند.
سوفل یا برویی شریانی و همهمه وریدی
برویی شریانی میتواند عامل وزوز گوش ضرباندار باشد. همهمه وریدی در بیماران مبتلا به افزایش فشارخون یا موقعیت غیرطبیعی بولب جوگولار نیز موجب وزوز گوش میشود. این نوع وزوز گوش ماهیت آرام و با فركانس پایین دارد كه ممكن است با تغییر موقعیت سر، فعالیت و یا فشار به ورید جوگولر تغییر كند.
گشادی شیپور استاش
وزوز گوش ناشی از گشادی شیپور استاش معمولا به صورت صدای مشابه با تلاطم امواج اقیانوس توصیف میشود. این صدا عموما همزمان با تنفس از بینی بوده و نشاندهنده باز بودن غیرطبیعی شیپور استاش است.
میوكلونوس نرم كام
در میوكلونوس نرم كام، عضلات نرم كام دچار انقباضات سریع و منظم (40 تا 200 بار در دقیقه) میشود. این مساله منجر به جدا شدن و چسبیدن متناوب مخاط پوشاننده مجرای شیپور استاش و تولید صدای تیك تیك منظم (با همان فركانس) در گوش میگردد. همچنین بیمار احساس پری گوش میكند و بعضی اختلالات شنوایی نیز به وجود میآید. علائم این بیماری هنگام استرس افزایش مییابد. تشخیص از راه مشاهده و گرفتن تاریخچه صورت میگیرد و تیمپانوگرام یا الكترومیوگرام نیز ممكن است جهت تشخیص به كار روند.
ارزیابی بالینی و پاراكلینیكی
1- بررسی تاریخچه قبلی و شرح حال فعلی بیماری توجه به سابقه ضربه مستقیم به گوش یا سر، شیرجه از ارتفاع، وزوز گوش پس از زایمان، یكطرفه یا دوطرفه بودن، كم و زیاد شونده یا ثابت یا ضربانی بودن و... از اهمیت زیادی برخوردار است. 2- معاینه كامل سر و گردن شامل معاینه اعصاب مغزی، بررسی ته چشم و سمع سر. گردن و گوشها (جهت تشخیص سوفل یا برویی) و اندازهگیری فشار خون. 3- معاینه اتولوژیك پرده تیمپان و گوش میانی، معاینات اودیومتری. 4- در كلیه كسانی كه وزوز گوش یكطرفه یا كاهش شنوایی قرینه همراه با معاینات عصبی نرمال دارند، باید MRI یا جهت رد موارد پاتولوژی در خلف حلزون به عمل آید. همچنین، در كسانی كه وزوز گوش یكطرفه ضربانی دارند باید از مغز و استخوان تمپورال و از كاروتید، سونوگرافی داپلر و در صورت عدم تشخیص، آنژیوگرافی از مغز انجام شود. 5- اندازهگیری CBC، هماتوكریت، ESR,BS، تستهای فعالیت تیروئید و كلسترول و تریگلیسرید.
نكات قابل توجه
وزوز گوش كم و زیادشونده همراه با كاهش شنوایی كم و زیادشونده علامت شایع هیدروپس مایع پری لنفاتیك (مانند منیر) است.
وزوز گوش یكطرفه همراه با كاهش شنوایی حسی – عصبی یكطرفه مهمترین علامت شایعه رتروكوكلئار (مانند نوروم آكوستیك) است.
وزوز گوش ضربانی معمولا منشاء عروقی دارد كه ممكن است همزمان با ضربان قلب و یا بدون ارتباط با آن باشد و بیش از هر چیز میتواند نشاندهنده عبور توربولانت خون از میان عروق بزرگ، كه از گوش میانی یا داخلی میگذرند، باشد.
وزوز گوش ضربانی ممكن است تنها علامت تومور گلوموس جوگولاریس باشد.
تدابیر درمانی
1- اطمینان بخشیدن به بیمار (از جمله از طریق انجام اقدامات تشخیصی) این اطمینانبخشی موجب میشود تقریبا 25 درصد بیماران بهبودی كامل و 5 درصد كاهش تدریجی علائم پیدا میكنند. 2- اجتناب از صدای بلند و در صورت لزوم استفاده از محافظ گوش (صدا خفه كن) 3- اجتناب از نوشیدن نوشابههای كافئیندار، قهوه، چای، كولا و شكلات قابل ذكر است كه نوشابههای بدون كافئین كاملا عاری از كافئین نبوده و فقط 50 درصد كافئینشان كم شده است. 4- ترك سیگار (بیش از 50 درصد بیماران مبتلا به وزوز خفیف گوش پس از قطع مصرف كافئین و نیكوتین به طور نسبی بهبود مییابند). 5- بررسی كلیه داروهای مصرفی بیمار حتیالمقدور حذف تمام داروهای تشدیدكننده وزوز گوش از برنامه دارویی او. 6- استفاده از داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب و رواندرمانی در صورت وجود افسردگی یا اضطراب. 7- تكنیك ماسكه كردن صدای وزوز گوش بیشترین روش درمانی مورد استفاده است كه در آن فقط صدای دیگری (موزیك) جانشین صدای وزوز میشود (وزوز را از بین نمیبرد). بیماران صدای اضافهشده خارجی را بهتر از صدای داخلی تحمل میكنند. از آنجا كه صدای وزوز گوش در زمان استراحت بیشتر حس شده و آزاردهنده میشود، بهتر است در این مواقع از دستگاه ماسكه كننده استفاده شود و در صورت عدم دسترسی میتوان از رادیو یا هر دستگاه صوتی دیگری استفاده كرد. 8- در موارد مقاوم به اقدامات فوق میتوان از مشاوره سایكولوژیكی جهت آموزش تكنیكهای آرامسازی و هیپنوتیزم كمك گرفت.
ب) درمان اختصاصی
درمان قطعی این بیماران شناخت عامل به وجود آورنده بیماری و درمان اختصاصی مربوطه است. سایر درمانها فقط كمكی هستند؛ از جمله لیدوكائین كه به علت عوارض و نقایص آن (تزریق داخل وریدی، نیمه عمر كوتاه نیاز به دور نزدیك به دوز بیهوشی و آریتمی قلبی) زیاد قابل استفاده نیست. در چند مطالعه اخیر فرم خوراكی لیدوكائین مورد بررسی قرار گرفته، ولی روی وزوز گوش چندان موثر نبوده است. داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب (كاربامازپین، پریمیدون، فنیتوئین و ...) تنها داروهایی هستند كه تجویزشان مناسب و موثرتر بوده است، اما در حال حاضر تنها دارویی كه براساس مطالعات اولیه تاثیر نسبتا خوبی بر روی وزوز گوش داشته (با عوارض جانبی كمتر)، الپرازولام (با نام تجاری «Xanax» با دوز 5/0 تا 5/1 میلیگرم در روز) بوده است، اما برای استفاده روتین نیاز به مطالعات كنترلی و وسیعتری دارد.
براي خواندن بخش اول- وزوز كردن گوش- اينجا كليك كنيد.