زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

تحریریه پزشك امروز

سینوزیت، شامل التهاب و ادم مخاط سینوس‌ها (ماگزیلاری، اتموئید، فرونتال و اسفنوئید) است كه با ترشحات چركی و علائم سینوزیت حاد مشخص می‌شود. شایع‌ترین سینوس درگیر، سینوس ماگزیلاری می‌باشد. به علت ادم و التهاب سینوس‌ها خروج ترشحات كاهش یافته و باعث تجمع، تغلیظ و چركی شدن ترشحات گردیده و به علت كاهش فشار اكسیژن محیط مناسبی برای تكثیر باكتری‌ها خواهد شد.

سینوزیت حاد در تمام سنین دیده می‌شود. بسیاری از موارد سینوزیت حاد ویروسی بوده كه ممكن است عفونت باكتریایی بر روی آن سوار شود.

علائم بیماری به صورت تب، درد یا احساس فشار بر روی ناحیه صورت، سردرد، ترشحات چركی بینی یا ته حلق و سرفه بروز می‌كند.

حساس‌ترین متد تشخیص جهت سینوزیت، CT Scan می‌باشد.

از نظر علت‌شناسی، بیشتر از 50 درصد موارد سینوزیت باكتریایی به علت عفونت با استرپتوكوك پنومونیه و هموفیلوس آنفلوانزا ایجاد می‌شود. سایر میكروارگانیسم‌های دخیل در ایجاد سینوزیت حاد شامل موراكسلاكاتارهالیس و ویروس‌ها هستند.

سینوزیت راجعه ممكن است به علت آلرژی، بزرگی غدد لنفاوی آدنوئید در كودكان، انسداد آناتومیكی سینوس‌ها، پولیپ‌ها، آسم و یا رفلاكس معدی – مری باشد.

سینوزیت مزمن

عفونت سینوس‌های پارانازال به مدت 3 ماه یا بیشتر ممكن است در بیماران با نقص دائمی درناژ سینوس‌ها، ضعف سیستم ایمنی و عدم درمان كافی دوره‌های سینوزیت حاد قبلی، دیده شود و اكثر عفونت‌ها چند میكروبی می‌باشند.
پاتوژن‌های شایع در سینوزیت مزمن شامل میكروارگانیسم‌های بی‌هوازی (پپتواسترپتوكوك، فوزوباكتریوم،...) استافیلوكوك اورئوس، سودوموناس آئروژینوزا و استرپتوكوك پنومونیه می‌باشد.

درمان

درمان سینوزیت حاد باكتریال شامل درمان علامتی و انتخاب رژیم مناسب آنتی‌بیوتیكی است.
آنتی‌بیوتیك‌های انتخابی جهت سینوزیت حاد باكتریال شامل كوآموكسی‌كلاو، اریترومایسین، سولفی‌سوكسازول و سفوروكسیم می‌باشد. خط دوم درمان شامل آزیترومایسین، كلاریترومایسین، لوفلوكساسین و كلیندامایسین است.

نكات

1-‌ به علت كم بودن اثر اریترومایسین بر روی هموفیلوس آنفلوانزا، مصرف آن به تنهایی در سینوزیت‌های باكتریال توصیه نمی‌شود.

2-در سینوزیت‌های مزمن عفونت بی‌هوازی حتما باید پوشش داده شود (كوآموكسی‌كلاو، كلیندامایسین و...).

3- طول مدت درمان سینوزیت حاد 10 روز می‌باشد.

4- یكی از درمان‌های علامتی در سینوزیت، استفاده از ضداحتقان‌ها برای كاهش ادم و انسداد بینی می‌باشد. در این بیماران جهت جلوگیری از وازودیلاتاسیون برگشتی مصرف ضداحتقان‌های خوراكی بر موضعی ارجح می‌باشد.

5- استروئیدهای استنشاقی در سینوزیت توصیه نمی‌شوند، مگر اینكه بیمار سابقه و علائم آلرژی را داشته باشد.

6- در موارد سینوزیت راجعه، آسپیراسیون و شستشوی سینوس‌ها توصیه می‌شود.

7- درمان سینوزیت مزمن شامل كوآموكسی‌كلاو و یا درمان تركیبی یك سفالوسپورین به همراه كلیندامایسین یا مترونیدازول به مدت 6-4 هفته می‌باشد.

نكات

1- سفالوسپورین‌ها، یكی از دسته‌های دارویی مورد مصرف در درمان سینوزیت می‌باشند. انتخاب سفكسیم با توجه به قیمت بالای آن باید با در نظر گرفتن مسئله مقاومت و عدم پاسخ‌دهی به درمان‌های دیگر باشد.

2- مصرف سفكسیم 400 میلی‌گرم یك بار در روز (در ساعت معینی از روز) جهت درمان سینوزیت بزرگسالان كفایت می‌كند. عوارض گوارشی با مصرف دو بار در روز قرص 400 میلی‌گرمی شایع است.

3- با توجه به مسئله «احتقان برگشتی»، مصرف كوتاه مدت قطره فنیل افرین (5-3 روز) به بیمار توصیه می‌شود. در صورت نیاز می‌توان از ضداحتقان‌های خوراكی برای مدت بیشتری استفاده كرد.

4- در صورت سابقه آلرژی (رینیت آلرژیك، آسم و ...) استفاده از بكلومتازون استنشاقی در كاهش ریسك عفونت مكررسینوسی منطقی به نظر می‌رسد.

5- شستشوی حلق و بینی با سرم نرمال‌سالین (فیزیولوژی) در رقیق كردن و خروج ترشحات غلیظ، كمك‌كننده می‌باشد.

6- در صورت عدم پاسخ به درمان احتمال وجود میكروارگانیسم مقاوم و یا سینوزیت مزمن (عفونت بی‌هوازی) وجود دارد. این موارد باید به پزشك ارجاع داده شود.