دكترعلیاصغر پیوندی؛ متخصص گوش؛ حلق و بینی
صدای انسان وقتی تولید میشود كه ستون پرفشاری از هوا، از میان فضای گلو، خارج شده چینهای صوتی را مرتعش سازد. عضلات حنجرهای چینهای صوتی را به یكدیگر نزدیك میكنند و نیروهای عضلانی بازدمی، سبب افزایش فشار زیر گلو میشوند. فشار زیرگلوتی سرانجام به سطحی میرسد كه سبب باز شدن گلوت میشود.
پس از خروج هوا فشار زیرگلوتی كاهش مییابد. هنگامی كه هوا از مجرای باریكی عبور میكند فشار مطابق قانون برنولی كاهش مییابد در نتیجه چینهای صوتی به طرف هم كشیده میشوند تا با شروع افزایش فشار زیر گلوتی چرخه جدیدی را آغاز كنند. تولید صدا با ارتعاش چینهای صوتی ایجاد میشود.
نظم و دوره ارتعاشات چینهای صوتی تعیینكننده كیفیت صداست. زیر و بم صدا به وسیله تعداد چرخههای ارتعاش چینهای صوتی در ثانیه تعیین میشود. بلندی كه معیار اندازهگیری آن دسیبل است با دامنه هر ارتعاش مشخص میشود. زیر و بم صدا و بلندی آن توسط كنترلهای حركتی ظریف طول و كشش چینهای صوتی و فشار جریان هوا تغییر میكنند.
تكلم به وسیله هماهنگی بین زبان، كام، دندانها و لپها ایجاد میشود. خشونت صدا ممكن است ناشی از اختلالی باشد كه خصوصیات ظاهری طنابهای صوتی یا ظرفیت ارتعاشی چینهای صوتی را تغییر داده است. صدا در طول چرخه زندگی تغییر مییابد.
تغییر فیزیكی در حین بلوغ در بردارنده تكامل خصوصیات ثانویه جنسی است كه از مهمترین و قابل توجهترینشان تمایز صدای مرد بالغ با زن بالغ است. در بلوغ حنجره به سرعت رشد میكند و این تغییرات سبب تغییر صدا میشوند. محدوده صوتی بسیار محدود كودكان در هر دو جهت زیر و بم توسعه مییابد تا به محدوده بالغین برسد.
ارزیابی صدا
كیفیت صدا، تشدید بینی و وضوح گفتار از اولین لحظه برخورد پزشك و بیمار در حین تهیه شرح حال معمولی ارزیابی میشوند. عواملی كه در ناهنجاریهای صدا شركت دارند آلرژیها، ترشحات پشت بینی، استفاده نادرست و سوء استفاده از صدا، در تماس با دود سیگار بودن (مستقیم یا غیرمستقیم) بیماری ریفلاكس معده- مری و اختلالات تنفسی است.
علایم همراه مانند بلع غیر طبیعی، بلع دردناك خلط خونی یا ایجاد صدا همراه با درد (ادینوفونی) میتوانند در طبقهبندی ضایعه كمك كنند. پرسشهایی كه وابسته به اعمال جراحی پیشین است مانند لولهگذاری داخل نایی باید مطرح شود. اعمال جراحی روی گردن، مهرههای گردنی، سینه یا تیروئید ممكن است منجر به آسیب عصب راجعه حنجرهای شوند.
وجود بیماریهای سیستمیك و مصرف داروهایی كه روی چینهای صوتی اثر خشككنندگی دارند مانند آنتیهیستامینها و داروهای آنتی كولینرژیك باید ارزیابی شوند. اكثر ناهنجاریهای صوتی به راحتی از راه گوش كردن به صدا، تهیه شرح حال و انجام لارنگوسكوپی در مطب قابل تشخیص است. لارنگوسكوپی فیبراپتیك، معاینه حنجره را بسیار تسهیل كرده است.
معاینهكننده باید با آناتومی طبیعی حنجره در هنگام استراحت، تنفس آرام و تكلم آشنا باشد. عكسبرداری ویدئویی حنجره، معاینه موج مخاطی چین صوتی در حال ارتعاش را ممكن میسازد و میتواند در تشخیص ناهنجاریهای صوتی مفید باشد. چینهای صوتی تقریباً به میزان 125 هرتز در مردها و 185 هرتز در خانمها مرتعش میشوند.
عكسبرداری ویدئویی حنجره با استفاده از منبع نوری كه به صورت دورهای قطع یا وصل میشود، برای مطالعه مراحل حركت چینهای صوتی مورد استفاده قرار میگیرد. از میان یك رشته تصاویر به سرعت در حال تغییر تصویر حركات آهسته و آشكار چینهای صوتی ساخته میشود. عواملی مانند قرینگی، دوره موج طناب صوتی دامنه حركت و درجه بسته شدن گلوت ارزیابی میشوند.
ندولهای صوتی
ندولهای صوتی كه ندول خوانندگان هم نامیده میشوند تمایل دارند كه به صورت دو طرفه در محل اتصال 3/1 قدامی و میانی طنابهای صوتی حقیقی ایجاد شوند. این ندولها در خانمها و بچهها شایعترند و وجود آنها نشانه استفاده نادرست و سوء استفاده مزمن از صداست.
ندولهای اولیه تنها خونریزیهای زیرمخاطیاند و ممكن است با استراحت بهبود یابند. ندول شایعترین علت خشونت صدا در گروه سنی كودكان است. نخستین گام درمان ندولهای صوتی، آموزش بیمار در پرهیز از استفاده نادرست یا سوء استفاده از صداست، ندولهای مقاوم را میتوان از طریق جراحی و به كمك لیزر خارج كرد.
پولیپهای طناب صوتی
ممكن است پولیپهای طناب صوتی دوكی شكل، پایهدار، لخته خونی باشند. پولیپها با پاره شدن مویرگ در فضای زیر اپیتلیالی در حین خروج شدید صدا پدیدار میشوند و تاول كوچكی درست میكنند. تاول معمولاً خود به خود برطرف میشود با این حال چنانچه به تارهای صوتی استراحت لازم داده نشود ممكن است پولیپ تشكیل شود.
پولیپها معمولاً یك طرفه هستند و در 3/1 قدامی تا میانی طناب صوتی حقیقی ایجاد میگردند پولیپهای منتشره بیشتر در مردان مسنتر با سابقه سیگار كشیدن و استفاده نامناسب از صدا دیده میشود. ارایه بهداشت صوتی و اجتناب از سیگار كشیدن ضروری است. از آنجا كه پولیپها در مردان مسنتر شایعترند برداشت جراحی پولیپ برای رد سرطان اغلب الزامی است...
برای خواندن بخش دوم- صدای خشن- اینجا كلیك كنید.