تحریریه پزشك امروز
الکتروسرجری که جراحی HF و جراحی RF نیز نامیده می‌شود، عبارت است از: اعمال جریان الکتریکی فرکانس بالا به بدن انسان، به‌منظور از بین‌بردن ضایعات، قطع خونریزی مداوم، ایجاد برش در بافت، منعقد یا خشک‌کردن بافت. الکتروسرجری همچنین برای بند‌آوردن خون، در جراحی ارگان‌هایی نظیر کبد، طحال، تیروئید، و ریه‌ها و نیز عمل‌های باز قلب، بسیار سودمند است.
مزیت استفاده از این دستگاه علاوه‌بر استفاده از اسکالپل(چاقوی جراحی) مکانیکی، امکان به کار بردن انعقاد و برش همزمان در صورت نیاز و نیز دسترسی آسان تر به برخی مکان‌های جراحی (به‌عنوان مثال در عمل‌های جراحی لاپاروسکوپی) است.
ساختار فیزیکی – مکانیکی دستگاه
اساس کار دستگاه الکتروسرجری(electrosurgical unit)اثر گرمایی، در نتیجه عبور جریان از بافت است. از اثر گرمایی برای «انعقاد» یا «برش» استفاده می‌شود. اثر گرمایی وابسته به مقاومت بافت، چگالی جریان و زمان اعمال جریان است. با عبور جریان الکتریکی از بافت، بسته به نوع جریان و فرکانس آن، یکی از این موارد ایجاد می‌شود:
الف- اثر الکترولیتی: هنگام استفاده از جریان DC یون‌های مثبت به سمت قطب منفی و یون‌های منفی به سمت قطب مثبت حرکت می‌کنند. جریان DC به‌خاطر اثرات حرارتی و الکترولیتی روی بافت، برای استفاده در جراحی الکتریکی نامناسب است. این جریان در محل الکترودها ایجاد اسید و باز می‌کند. این اثر در یونتوفورز استفاده می‌شود؛ اما امکان استفاده از آن در الکتروسرجری، به‌علت آسیب الکترولیتی به بافت وجود ندارد.
ب- اثر فارادیک: این اثر هنگام استفاده از جریان متناوب تا فرکانس 2000 هرتز ایجاد می‌شود. این جریان، اثرات حرارتی دارد، به‌علاوه این فرکانس‌ها اثر فارادیک دارند، که باعث تحریک عصبی- عضلانی می‌شود. از اثر فارادیک در درمان و تشخیص تحریک الکتریکی (به‌عنوان مثال برای درمان فلج ماهیچه‌ای) موثر است.
ج- اثر حرارتی: اثر حرارتی وابسته به مقاومت ویژهبافت، چگالی جریان و زمان اعمال جریان است. در الکتروسرجری تنها می‌توان از جریان‌های متناوب با فرکانس‌های بالای 300 کیلوهرتز استفاده کرد. اثر حرارتی در بافت برای ایجاد برش و انعقاد استفاده می‌شود و با استفاده از این جریان‌ها، امکان ایجاد اسید و باز و تحریک عصبی عضلانی وجود ندارد. حالت‌های مختلفی برای عملکرد دستگاه قابل تنظیم است. Cut برای برش دادن بافت، Blend ترکیبی است از عمل برش و انعقاد که برای برش و کاهش خونریزی به‌طور همزمان استفاده می‌شودCoagulation که برای حداکثر جلوگیری از جریان خون مورد استفاده قرار می‌گیرد و Desiccation که برای خشک‌کردن بافت به‌کار می‌رود.
مد تک قطبی (تک الکترود)، برای برش و عمل انعقاد و مد دو قطبی (انبر جراحی شبیه الکترود) به‌طور عمده برای خشک‌کردن بافت مورد استفاده است. در اینجا ذکر تفاوت میان دستگاه الکتروسرجری و الکتروکوتر ضروری به نظر می‌رسد. در ESU جریان الکتریکی فرکانس بالا، از طریق الکترود به بافت اعمال شده و آن را گرم می‌کند؛ سپس از طریق یک الکترود برگشتی بزرگ‌تر به ESU برده می‌شود. در حالی که در الکتروکوتر، توسط جریان‌های الکتروکوتر، جریانی از بدن بیمار عبور نمی‌کند، بلکه نوک پروب از طریق عبور جریان الکتریکی از یک سیم با مقاومت بالا گرم می‌شود. سپس گرمای انتقال یافته از نوک پروب به بافت، باعث برش یا انعقاد آن می‌شود؛ که این اتفاق به شکل پروب مورد استفاده بستگی دارد.
الکتروکوتر از یک پروب برای برش بافت و انعقاد آن به‌صورت همزمان استفاده می‌کند. در این دستگاه هم از گرما برای برش بافت استفاده می‌شود. در حالی که در ESU دانسیته عبور جریان باعث برش بافت می‌شود و هر چه جریان سینوسی‌تر باشد، برش بهتری صورت خواهد گرفت. اثر گرمایی در دستگاه الکتروسرجری به‌خاطر مقاومت الکتریکی بافت در برابر جریان با فرکانس و دانسیته بالا، تولید می‌شود. دستگاه‌های الکتروسرجری به‌صورت تک‌قطبی و دو‌قطبی به‌کار می‌روند. در الکتروسرجری تک‌قطبی بافت با تکمیل یک مدار الکتریکی که شامل یک نوسانگر پرفرکانس، تقویت‌کننده‌های داخل ESU بیمار، کابل‌های اتصال والکترودها است، بریده و منعقد و جریان الکتریکی از ESU در محل جراحی با یک سیم و الکترود فعال هدایت می‌شود؛ سپس از بیمار به یک الکترود بازگشت (اغلب روی بیمار و دور از محل جراحی) و سیم مربوط به آن (که به سمتی خنثی از ژنراتور متصل است) می‌رود...
برای خواندن بخش دوم- آشنایی با دستگاه الکتروسرجری - اینجا کلیک کنید.
