دكتر منوچهر قارونی؛ متخصص قلب و عروق
بیمار آقای 64 سالهای است كه با تابلوی تنگی نفس شدید و حالت ارتوپنه به بیمارستان فرستاده میشود. در معاینه سوفل هولوسیستولیك با grade 3 در كانون میترال با انتشار به زیر بغل و سوفل سیستولیك Ejection در كانون آئورت با انتشار به گردن و وریدهای گردن برجسته و كبد بزرگ و ادم 3 پلاس گودهگذار در اندامها مشهود است. در الكتروكاردیوگرافی، بزرگی بطن چپ را به صورت Strain بطن چپ مشخص است. در رادیوگرافی انجام شده از بیمار اندازه قلب نسبت به رادیوگرافی سه ماه قبل بزرگتر و زاویه كوستوفرنیك راست پر شده و پرخون میباشد.
در اكوكاردیوگرافی به عمل آمده نكات زیر به چشم میخورد:
1- EF 20 درصد میباشد.
2- بزرگی هر چهار حفره قلب
3- تنگی آئورت كلسیفیه
4- نارسایی آئورت خفیف
5- نارسایی تریكوسپید و میترال
آیا این روماتیسم قلبی است كه دریچه میترال یا آئورت را گرفتار كرده یا مرحله انتهایی یك تنگی آئورت مادرزادی است كه به علت بزرگی بطن چپ سبب نارسایی میترال و در نتیجه پرخونی ریه و نارسایی تریكوسپید شده است؟
باید دانست كه تنگی آئورت كه به مرحله نارسایی میترال و CHF برسد،بیمار در مرحله انتهایی است و معمولا زیر سه ماه بیشتر زنده نمیماند زیرا بطن چپ سالها افزایش فشار را تحمل كرده و تا وقتی كه دریچه میترال سالم است پرخونی ریه وجود ندارد و فشار دهلیز چپ بالا نیست به همین دلیل فیبریلاسیون دهلیزی دیررسترین علامت تنگی آئورت میباشد در حالی كه فیبریلاسیون از یافتههای اولیه درگیری میترال میباشد چون در نارسایی و یا تنگی میترال افزایش فشار دهلیز چپ و پرخونی ریه از علائم اولیه میباشد.
بیمار در بدو ورود در الكترو موج P منفی در اشتقاقهای D2 و D3 و aVF دارد كه ریتم سینوس كرونر دارد ولی صبح روز بعد P در D2 و D3 و aVF مثبت شده است و نشان میدهد كه افزایش فشار در دهلیز چپ وجود دارد و به زودی فیبریلاسیون دهلیزی رخ خواهد داد. اگر بیمار روماتیسم قلبی داشت و به علت نارسایی قلبی، نارسایی بطن راست و نارسایی تریكوسپید پیدا كرده بود، این انتظار را داشتیم كه حال عمومی بیمار چندان بد نباشد و بیمار به ادم ریوی نرود زیرا با نارسایی بطن راست پرخونی ریه كمتر میشود و خون در محیط جمع میشود و از طرفی در تنگی دریچه آئورت و نارسایی آئورت، تا مدتها EF طبیعی است و حالا كه 20 درصد EF و بزرگی چهار حفره قلب وجود دارد و با تابلوی ادم ریه مراجعه كرده است میتوان فرض نمود كه بیمار در مرحله انتهایی بوده، و تنگی دریچه آئورت دارد و در اواخر عمر قرار دارد پس تشخیص روماتیسم با EF پایین مطرح نمیباشد بخصوص كه كلسیفیكاسیون دریچه آئورت در اكو به طور واضح نمایان است.