زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر منوچهر قارونی؛ متخصص قلب و عروق

بیمار خانمی 35 ساله كه 3 بار زایمان كرده است و سابقه روماتیسم قلبی را از 15 سال پیش نشان می‌دهد. با تنگی نفس و آسیت بسیار فراوان و ادم 3 پلاس در پاها به درمانگاه مراجعه می‌كند.

در سمع قلب رامبل دیاستولیك و OS شنیده می‌شود و فاصله صدای دوم با OS نسبتا زیاد بوده است كه این تنگی متوسط میترال را مشخص می‌كند. آسیت Tens با این تنگی میترال متوسط توجیه نمی‌شود. در معاینه، وریدهای گردن برجسته و در 90 درجه تخلیه می‌گردد.

كبد بزرگ با Span15 سانتیمتر می‌باشد.در سمع قلب به غیر از رامبل دیاستولیك و OS در كانون میترال در كانون تریكوسپید، رامبلی با كیفیت جدا  شنیده می‌شود و مسأله تنگی دریچه تریكوسپید نیز مطرح می‌شود كه علت آسیت Tens را توجیه می‌كند و از بیمار اكو به عمل می‌آید و تنگی تریكوسپید تایید می‌شود.(MS+TS)

با توجه به آمار موجود در ایران، تنگی دریچه تریكوسپید، گسترشی معادل صدهزار نفر را دارد كه تقریبا از این تعداد یك سوم از آنها از اهمیت بالینی بیشتری برخوردار بوده و نیاز به درمان خاص دارند. با توجه به ارقام گفته شده تقریبا در هر صد هزار نفر، حدود 150 نفر گرفتاری دریچه تریكوسپید دارند كه بیشتر این افراد كم سن می‌باشند.

در مقایس با كشورهای پیشرفته آمار بالایی است و تقریبا ده برابر بیشتر است. اگر معمولا در انواع TS intrinsic و TR و با هم وجود دارد در حالی كه در انواع ثانویه TS وجود ندارد. البته یادآوری می‌شود كه TS+TR به طور ایزوله بسیار نادر بوده و تنها یك مورد در 5 سال اخیر گزارش شده است.

در اختلال 3 دریچه‌ای قلب كه به صورت MS و AS و گاه AI نیز می‌باشد، دریچه تریكوسپید هم گرفتار می‌شود كه با بزرگی دهلیز راست مشخص می‌شود. در میان درگیری دریچه‌های قلبی، بیشترین درگیری مربوط به دریچه میترال و بعد از آن دریچه آئورت و درگیری دریچه تریكوسپید در مكان سوم و كمترین درگیری مربوط به پولمونر است.

تب روماتیسمی شایع‌ترین علل 99/7 درصد MS و نارسایی میترال 48/4 درصد بوده و از میان علل AS اكتسابی 44/4درصد آن به علت تب روماتیسمی است و در میان بیماران، دختربچه‌ها به مراتب بیشتر از پسرها گرفتار می‌شوند.

برای افتراق علل درگیری دریچه دولتی آئورت به طور مادرزادی و اكتسابی (R.F) می‌توان به این نكته اشاره كرد كه هرگاه تنگی آئورت (AS) همراه با بیماری دریچه میترال با تریكوسپید باشد علت AS، تب روماتیسمی است. در اینجا ابتدا تنگی تریكوسپید و بعد نارسایی آن را مورد بحث قرار می‌دهیم.

بحث اول

تنگی تریكوسپید TS تقریبا همیشه علت تب روماتیسمی دارد و سایر علل انسداد دهلیز راست غیرمعمول است. TS روماتیسمی تقریبا هرگز به عنوان یك ضایعه جدا به وقوع نمی‌پیوندد و به طور عموم همراه با بیماری میترال می‌باشد كه در بسیاری از بیماران، دریچه آئورت را هم درگیر می‌كند. TS در حدود 15 درصد موارد تظاهر كلینیكی دارد.

تغییرات آناتومیكی TS روماتیسمی شبیه MS و با چسبندگی و كوتاهی كوردا تاندینا و چسبندگی لت‌ها در لبه‌هایشان است و در دخترها و زنان شایع‌تر است و شبیه تنگی دریچه میترال، تنگی، نارسایی و یا مخلوط هر دو وجود دارد. اغلب دهلیز راست به طور واضح اتساع یافته و دیواره‌ها ضخیم شده و ظواهر احتقان Passive و با اتساع و بزرگی كبد و طحال وجود دارد...