تحریریه پزشك امروز
حیات انسان به عملكرد قلب بستگی دارد. به همین دلیل ساده است كه بخش قالب توجهی از تلاش دانشمندان علوم پزشكی در سال‌های اخیر متوجه این عضو حیاتی بوده است. هم‌اكنون میلیون‌ها انسان در سراسر جهان به دلیل ابتلا به ناراحتی و نارسایی‌های قلبی و عروقی رنج می‌برند و در این میان شمار قابل توجهی از بیماران نیز جان خود را از دست می‌دهند.
گرچه این یادآوری چندان خوشایند به شمار نمی‌آید، اما در سال‌های اخیر و به لطف پیشرفت‌های چشمگیری كه در عرصه تكنیك‌ها و فناوری‌های نوین مرتبط با قلب ـ عروق صورت گرفته است، امید این دسته از بیماران به ادامه حیات افزایش یافته است. یكی از مهم‌ترین این فناوری‌ها، نانوست.
از سال‌ها قبل ایده‌های خلاقانه‌ای درخصوص استفاده از حامل‌های نانویی برای درمان گرفتگی‌های قلبی و عروقی ابداع شده است و اكنون نیز تحول نوینی تحت عنوان بخیه‌های نانویی به چشم می‌آید كه خود نویدبخش آینده روشنی برای این دسته از بیماران به شمار می‌رود. بخیه نانویی جدیدی كه البته پیش‌بینی می‌شود چند سال دیگر روانه بیمارستان‌های سراسر جهان شود محصول مشترك تفكر خلاقانه محققان دانشگاه براون آمریكا و گروهی از محققان هندی است.
این فناوری نوین نگرشی نو به سوی درمان بیمارانی است كه دچار حمله‌های قلبی می‌شوند. این محققان با استفاده از فیبرهای كربنی و نوعی پلیمر، بخیه نانویی مورد نظرشان را ارائه كرده‌اند و امیدوارند در چند سال آینده به یكی از وسایل ثابت اتاق‌های عمل و فرآیند درمان بیماران قلبی تبدیل شود. در هفته‌های اخیر آزمایش‌های گوناگونی روی این بخیه و كاركردهای آن صورت گرفته است.
محققان در این آزمایش‌ها روی سلول بافت طبیعی قلب چند نمونه آزمایشگاهی كار كردند و اتفاقا نتایج جالب توجهی نیز به دست آوردند. زمانی كه فردی دچار بیماری قلبی می‌شود، بخشی از قلب می‌میرد. سلول‌های عصبی در دیواره قلب و كلاس خاصی از سلول‌ها كه به طور خودكار گسترش پیدا كرده و به یكدیگر متصل می‌شوند و در كل ضربان قلب را موجب می‌شوند نیز برای همیشه می‌میرند.
در چنین شرایطی جراحان نمی‌توانند مناطق آسیب‌دیده را ترمیم كنند. این وضعیت دقیقا مشابه زمانی است كه راننده در جاده با چشم‌اندازی روبه‌رو می‌شود كه در آن به دلیل ریزش كوه بخش قابل توجهی از راه بسته شده است و تنها كاری كه می‌توان انجام داد وارد نشدن به این مسیر و انتخاب جاده‌ای دیگر است.
اما پیدا كردن این راه جدید در دنیای كمك به بیماران قلبی كار بسیار دشواری است چون در اینجا قرار است مهم‌ترین بخش بدن ترمیم شود. بهترین راهی كه محققان برای كمك به این دسته از بیماران پیدا كرده‌اند تلاش برای ترمیم‌بخشی از مناطق آسیب‌دیده قلب است. آنها استفاده از فناوری نانو را بهترین و سریع‌ترین مسیر ممكن دانسته‌اند. از این رو در محیط آزمایشگاهی و با استفاده از تركیب نانوفیبرهای كربنی ساختار اسكلتی داربست مانندی ساخته‌اند كه در تلفیق با نوعی پلیمر قابلیت‌های خیره‌كننده‌ای پیدا می‌كند.
آزمایش‌های اولیه نشان داده‌اند كه این اسكلت نانویی كه بهتر است آن را نوعی بخیه نانویی عنوان كنیم، سلول‌های بافت طبیعی قلب موسوم به cardiomyocytesها را ترمیم می‌كنند. محققان با استفاده از فیبرهای كربنی و نوعی پلیمر، بخیه نانویی را ارائه كرده‌اند و امیدوارند در چند سال آینده به یكی از وسایل ثابت اتاق‌های عمل و فرآیند درمان بیماران قلبی تبدیل شود.
همچنین ترمیم نورون‌های آسیب‌دیده مرتبط با قلب نیز از دیگر قابلیت‌های این بخیه نانویی است كه دانشمندان را به اثرگذار بودن آن بسیار امیدوار كرده است. اگر قرار باشد در یك جمله نتایج این آزمایش‌ها را اعلام كرد باید گفت: با استفاده از این بخیه نانویی بخش‌هایی از قلب كه بنا به دلایل مختلفی می‌میرند بار دیگر جان می‌گیرند...
