در این روش او روی یک طرف بدن قرار میگیرد و پزشک به آرامی لوله قابل انعطافی را از مقعد عبور میدهد. جنس لوله مورد استفاده از فیبرهای انعطاف پذیری است که براحتی از انحناها و درازای روده عبور کرده و از این رو پزشک کل روده و هر چیز متورم در هر منطقه شکمی را میتواند مشاهده کند. در حین انجام این آزمایش نمونهها و عکسهایی از داخل روده بزرگ گرفته میشود.
کولونوسکوپی تا حدی ناراحتکننده است؛ ولی آرامبخشهایی جهت تسکین درد آن وجود دارد. اکثر افراد دو ساعت بعد از انجام این معاینه میتوانند به منزل بروند و بهتر است یك نفر همراه داشته باشند؛ زیرا تاثیر آرامبخشها باعث کاهش تمرکز در آنها میشود
سایر آزمایشها
اسکن ایزوتوپ کبد: برای انجام این آزمایش، یک ماده رادیو اکتیو را از طریق ورید بازو به آرامی تزریق کرده و سپس با عکسبرداری از کبد به مدت 20 دقیقه میتوان هر منطقه غیر طبیعی را در کبد مشاهده کرد. چون مقدار رادیو اکتیو به کار رفته کم است، هیچ خطری برای بدن ندارد.
اسکن اولترا سوند: در این آزمایش، با ایجاد امواجی تصویر در کبد و شکم بیمار مشاهده میشود. در این حالت بیمار به پشت خوابیده و ژلی روی شکم او مالیده و یک probe کوچک که امواج صدادار ایجاد میکند، روی این ناحیه عبور داده میشود. اکوها به تصاویری که توسط کامپیوتر نمایان میگردد، تبدیل میشوند.
اولتراسوند جهت اندازهگیری اندازه و موقعیت سرطان به کار میرود. این كار درد کمی دارد، ولی مدت زمان انجام آن کوتاه است.
سیتی اسکن: در این روش با استفاده از اشعه x تصاویری از منطقه مربوطه گرفته و جزئیات بیشتر جهت رویت به کامپیوتر منتقل میشود. بیمار حداقل تا چهار ساعت قبل از اسکن نباید چیزی بخورد یا بیاشامد. برای انجام اسكن، مایعی توسط یک لوله کوچک از مقعد بیمار عبور داده میشود و با قرار گرفتن در یک موقعیت مناسب اسکن انجام میگردد.
اسکن دردناک نیست، ولی 30 الی40 دقیقه طول میكشد بیمار بعد از انجام اسکن میتواند به منزل برود و چند روز بعد نتیجه اسکن آماده خواهد شد.
درمان
جراحی یکی از عمدهترین اشکال درمانی سرطان روده بزرگ است كه معمولا با برداشتن آن قسمت از روده که درگیر شده انجام میشود و دو انتهای آزاد را به هم پیوند میدهند. اگر پزشك به دلایلی نتواند دو سر آزاد روده را به هم پیوند دهد، آن قسمت از روده به روی پوست دیواره شکمی آورده شده (کولوستومی) و کیسهای به نام استوما (stoma) جهت جمعآوری مدفوع روی سر باز روده روی پوست شکم قرار میگیرد.
کولوستومی معمولا در بیشتر بیماران موقتی بوده و دو سر آزاد روده چند ماه بعد پیوند زده میشود؛ در غیر این صورت کولوستومی دائمی است. چند روز قبل از جراحی از بیمار خواسته میشود با گرفتن رژیم سخت و دقیق و استفاده از ملینها رودهاش را برای جراحی پاک كند. انجام حرکات منظم برای بهبودی بعد از جراحی توصیه میگردد .
با تزریق وریدی جهت جایگزین کردن مایعات بدن و گاه استفاده از لوله بینی – معدی به عنوان یک حمایتکننده تغذیهای مورد استفاده قرار میگیرد. معمولا رژیم غذایی خاصی تجویز نمیگردد؛ اما رعایت نکات بهداشتی برای پیشگیری مشکلات آتی اهمیت خاصی دارد. این نکات توسط پرستار بخش آموزش داده میشود که مهمترین آنها به قرار زیر است:
تخلیه کیسه مدفوع کولوستومی و مجهز بودن دائمی به امکانات لازم برای تعویض در شرایط مکانی و زمانی مختلف: وقتی داروی بیهوشی به آرامی به سمت ایین روده حرکت میکند، تا قبل از شروع عملکرد روده نباید چیزی خورده شود. سپس جرعه جرعه خوردن آب را میتوان شروع کرد و ظرف دو روز تدریجا افزایش داد.
معمولا 4 الی 5 روز بعد از جراحی از یک رژیم غذایی سبک میتوان استفاده كرد. یک لوله یا یک شاتر کوچک در مثانه نیز جهت جمع آوری ادرار قرار داده میشود. حتی یک درانژ در محل زخم برای جمع آوری عفونت و برای بهبودی زخم بیمار قرار میگیرد. بعد از کمی درد که آن نیز توسط داروهای مسكن رفع میشود و 10 الی 14 روز بعد از جراحی، بیمار میتواند به منزل برگردد.
در صورت داشتن مشکلاتی مانند تنهایی یا وجود پلکانهایی که بالا رفتن را برای بیمار مشکل میکند، میتوان با برنامهریزی پزشک معالج و مراقبین آموزش دیده بخش از حمایتهای لازم بهرهمند شد.
رادیوتراپی: در این روش با استفاده از اشعههای پرانرژی سلولهای سرطانی از بین میروند و سلولهای سالم کمتر در معرض خطر قرار میگیرند. مدت درمان بسته به نوع و اندازه تومور و معمولا در 5 جلسه (مثلا از دوشنبه الی جمعه با یک استراحت در آخر هفته) میباشد. برای اثربخشی هر چه بهتر این روش، برنامهریزی از اهمیت خاصی برخوردار است.
در جلسات رادیوتراپی بیمار زیر دستگاهی بزرگ به نام «SIMULATOR» كه اشعه x را به منطقه درگیر میتاباند، قرار میگیرد. در این حالت، بیمار در وضعیتی که احساس ناراحتی نکند، قرار داده میشود و در طول درمان که چند دقیقه بیشتر طول نمیکشد، در اتاق و رادیو گرافیست بیمار را از یک اتاق دیگر میبیند.
علائمی روی پوست بیمار حک میشود تا رادیو گرافیست بداند اشعه را از کدام منطقه عبور دهد كه برای پیشگیری از زخم یا قرمز شدن آنها در تمام طول درمان این مناطق باید خشک نگه داشته شوند. برای پیشگیری از زخم و قرمز شدن آن اشعه درمانی به خودی خود دردناک نیست؛ ولی بیشتر بیماران از قرار گرفتن در وضعیتی که باید اشعه به آنها تابانده شود، احساس ناراحتی میکنند.
برای خواندن بخش اول- سرطان خاموش- اینجا كلیك كنید.
برای خواندن بخش سوم- سرطان خاموش- اینجا كلیك كنید.