تحریریه دنیای سلامت
از همان روزهای بازی و نشاط كودكی همیشه پدر و مادرهایمان به ما گفتهاند كه زیاد جلوی آفتاب نمانیم، زیرا اشعههای مضر UV موجب پیری زودرس و سرطان پوست میشود؛ اما امروزه بسیار از پژوهشگران بر این باورند كه نور خورشید بسیار هم برای بدن ما ضروری است و گاهی اوقات باید در معرض نور خورشید قرار بگیریم تا ویتامین D مورد نیاز بدن تأمین شود و در واقع نور خورشید به همان اندازه كه میتواند مضر باشد، مفید هم است.
آفتاب و سرطان پوست
هیچكس نمیتواند خطرات ناشی از قرار گرفتن در معرض نور شدید آفتاب را آن هم برای مدت زیاد، دست كم بگیرد. افراد بسیاری در اثر سرطان پوست جان خود را از دست میدهند. آمار نشان میدهند كه این نوع سرطان نسبت به سایر سرطانها رشد سریعتری دارد.
انواع اصلی
سلولهای بنیادی «كارسینوما» كه قابل درمان بوده و خطرناك نیستند.ملانومای بدخیم كه بسیار كشنده و خطرناك است؛ مگر آنكه به سرعت تشخیص داده و درمان شود.بیشتر سرطانهای پوستی در اثر تابش اشعههای مضر خورشید (UV) بر سطح پوست بدن به وجود میآیند؛ بنابراین راهحل این مشكل آسان به نظر میرسد:
1- پوشش سطح پوست 2- اجتناب از نور خورشید
اما مشكلی كه پیش میآید، عدم تأمین ویتامین D مورد نیاز بدن است.
چرا به ویتامین D نیاز داریم؟
ویتامین D به متابولیسم كلسیم در بدن كمك میكند؛ بنابراین برای سلامت، استخوانها و دندانها بسیار ضروری است.كمبود ویتامین D در بدن موجب بیماریهایی از قبیل «رپكت و استئوپروز» میشود. در هر دو بیماری استخوانها نرم و بسیار شكننده میشوند.
پژوهشهای جدید نشان میدهد كه ویتامین D برای فرآیندهای متابولیكی بدن بسیار ضروری است و ضمن اینكه با بسیاری از سرطانها مقابله میكند، خطر تصلب بافتهای بدن و دیابت را نیز كاهش میدهد.دانشمندان آمریكایی دریافتهاند زنانی كه پوست رنگپریده دارند و زیاد هم در معرض نور خورشید قرار میگیرند، دو برابر بیشتر از سایر زنان به سرطان سینه دچار میشوند.
تأمین ویتامین D از غذاها
تعداد كمی از غذاها به طور طبیعی حاوی این ویتامین ضروری و اصلی هستند. ماهی و روغن ماهی، تخم مرغ، جگر و چربی گوشت بهترین منابع ویتامین D میباشند. نانهای گندمی نیز مقدار كمی ویتامین D دارند.
ویتامین D مورد نیاز بدن را نمیتوان تنها از طریق غذاها تامین كرد (حتی اگر هم مقدار زیادی روغن ماهی و تخم مرغ بخورید)؛ بنابراین لازم است گاهی اوقات در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیریم تا به این منبع سرشار از ویتامین دست یابیم؛ ولی این مسأله در مورد افرادی كه در نواحی شمالی كره زمین زندگی میكنند عملاً ممكن نیست؛ زیرا آنها به دلیل شرایط آب و هوایی مجبورند همیشه خود را بپوشانند.اما سؤالی كه پیش میآید این است كه چقدر در معرض نور خورشید قرار بگیریم تا ویتامین مورد نیاز بدنمان تأمین شود؟
نور خورشید و ویتامین D
نیاز نیست كه برای مدت زمان طولانی در برابر نور آفتاب قرار بگیرید تا ویتامین D در بدنتان ذخیره شود. در طول سه ماه تابستان هر روز 10 دقیقه با پوشیدن لباسهای مناسب در مقابل نور خورشید قرار بگیرید. پوشش شما باید به گونهای باشد كه پاها، بازوها و صورتتان در معرض نور مستقیم خورشید باشند.
با افزایش سن و پیری، بدن و پوست قادر به تولید ویتامین D كافی نیست و در سنین بالای 65 سال باید روزانه 10 میلیگرم ویتامین D به بدن برسد. استفاده از مكملهای ویتامین D برای زنان باردار و شیرده نیز توصیه میشود.
از نور آفتاب لذت ببرید
مركز تحقیقات سرطان به مردم توصیه میكند كه در برابر نور خورشید هوشیارانه عمل كنند: از آفتابسوختگی جلوگیری كرده و در گرمترین ساعات روز (11 صبح –3 بعداظهر ) سعی كنید در سایه باشید.از لباسهای مناسب و لوسیونهای ضدآفتاب استفاده كنید.
پوشش معقول و مناسب شما نباید مانع از تولید ویتامین D مورد نیاز بدن شود.قرار گرفتن در برابر نور آفتاب نباید طولانی باشد تا موجب آفتابسوختگی پوست شود؛ بلكه همان مقدار زمان كوتاه (10 دقیقه روزانه) نیاز شما را برطرف خواهد كرد.برای لذت بردن از نور خورشید و استفاده از مزایای آن، باید از هرگونه آفتابسوختگی جلوگیری شود؛ به این ترتیب بدون نگرانی از سرطان پوست میتوانید با خیال آسوده از این نعمت بزرگ بهرهمند شوید.
عواملی كه خطر سرطان پوست را افزایش میدهند، عبارتند از
پوستهای لطیف و حساس، موهای زرد و قرمز و چشمهای آبی آفتابسوختگی (قرمز شدن پوست و پوستهپوسته شدن آن)، خصوصاً در دوران كودكی وراثت (چنانچه بستگان نزدیك قبلاً به سرطان پوست دچار شده باشند).
به خالهای سطح پوستتان توجه كنید
آیا این خالها در طول 6-12 ماه اخیر تغییر اندازه داده و بزرگتر شدهاند؟
آیا شكل آنها تغییر كرده است؟ خالهای بیخطر گرد و خالهای خطرناك زبر و ناهموار هستند.
تغییر رنگ خالها: اگر خالها مرتباً تیرهتر شوند و یا بیش از یك رنگ داشته باشند، باید مورد بررسی قرار گیرند. خونریزی، خارش و التهاب خالها: اگر نسبت به خالهای سطح پوست خود تردید و نگرانی دارید، بهتر است به متخصص پوست مراجعه كنید. سرطان پوست در صورتی كه بموقع تشخیص داده شود، به راحتی درمان میشود.