تحریریه دنیای سلامت
مغز، منبع تمام رفتار، افكار، احساسات و تجربیات انسان است. دانشمندان دریافته‌اند كه هر منطقه از مغز مخصوص فعالیت‌های مختلف می‌باشد؛ مثلاً قسمتی از مغز برای حافظه و قسمتی دیگر برای حل مسائل و قسمتی دیگر برای زبان و ... . «دورین كیمورا» استاد روانشناسی توضیح می‌دهد كه اگرچه مغز تمامی انسان‌ها شبیه یكدیگر است.
تفاوت‌های كوچكی نیز با هم دارد و همین تفاوت‌های كوچك است كه استعدادهای منحصر به فردی در افراد مختلف ایجاد می‌كند و موجب تفاوت استعداد یك فرد از دیگری می‌شود. هر فرد برای حل مشكلاتش از روش خاص خود استفاده می‌كند كه آن را استعداد و یا توانایی می‌نامند. علاوه بر اینكه انسان‌ها دارای ضریب‌های هوشی مختلف هستند، نوع استعداد آنها نیز متفاوت است.
ممكن است یك فرد در حل مشكلات شفاهی و ذهنی تبحر داشته و فرد دیگری در حل مشكلات واقعی اشیا مهارت داشته باشد. بنابراین ساختار مغز هر فرد با دیگری كمی متفاوت است و این تفاوت موجب تغییرات و تفاوت‌های فعالیت‌های افراد می‌شود. از حدود 20 سال پیش تا به امروز، پژوهش‌های گوناگونی روی مغز افراد انجام شده و نتایج علمی جدیدی، به دست آمده است.
این اطلاعات قبلاً از مغز افرادی كه فوت كرده بودند و توانایی حل هیچ مسأله‌ای را نداشتند، به دست می‌آمد؛ اما از چند سال گذشته، برای معاینه مغز افراد زنده و مشاهده توانایی‌ها و ساختار مغز آنها روش‌های جدیدی ابداع شده است.
توانایی حل مشكلات، مربوط به منطقه‌ای از مغز می‌شود كه «مغز پیشین» نام دارد و به دو نیمكره چپ و راست تقسیم می‌گردد. این نیمكره‌ها دقیقاً یكسان كار نمی‌كنند و تفاوت فعالیت این دو نیمكره را تفاوت كاركردی می‌نامند.
تفاوت مغز زن و مرد
مغز افراد با توجه به نوع جنسیت آنها، فعالیت می‌كند. براساس تحقیقاتی كه روی حیوانات انجام شده است، هورمون‌های جنسی كه توسط غدد جنسی ترشح می‌شوند، موجب تفاوت میان زن و مرد می‌گردند. این هورمون‌ها در شكل‌دهی جنسیت افراد و رفتار و ساختار مغز آنها مهم هستند.
هیپوتالاموس مغز مسؤول هماهنگ‌سازی و كنترل عملكردها و رفتارهای اصلی همچون غذا خوردن، خوابیدن، تولیدمثل و ... است. قسمتی از هیپوتالاموس كه مربوط به رفتارهای جنسی می‌باشد، در انسان‌ها و تمامی حیوانات نر بزرگ‌تر از ماده است و این امر مربوط به هورمون جنسی مردانه به نام اندروژن می‌باشد.
هورمون‌های جنسی روی قسمت‌های مختلف مغز تأثیر می‌گذارند؛ به عنوان مثال، لایه بیرونی مغز به نام «Cortex» در مردها، ضخیم‌تر از خانم‌هاست. یكی دیگر از كشفیات اخیر این است كه مغز زن و مرد در برخی از روش‌های كار نیز متفاوت می‌باشد. زنان به طور هم‌زمان می‌توانند از دو نیمكره مغزشان استفاده كنند؛ در حالی كه مردها فقط توانایی استفاده از یك نیمكره را دارند.
نیمكره راست و چپ، به وسیله فیبرهایی به یكدیگر مرتبط می‌شوند كه مهم‌ترین و بلندترین این فیبرها، «كُرپُس كالوسوم» نام دارد. این فیبرها در تبادل اطلاعات میان دو نیمكره كاربرد دارند. ارتباط میان دونیمكره نیز در مرد و زن تا حدودی متفاوت است. مساحت سطح اتصالی قدامی در خانم‌ها بیشتر از آقایان است.
تفاوت‌هایی نیز در نیمكره چپ مردها و زن‌ها وجود دارد و بخشی از نیمكره چپ كه مسؤول گفتار و حركات دست در خانم هاست، با آقایان تفاوت دارد. لوب فرونتال و پشت نیمكره چپ، مناطقی هستند كه به صحبت كردن و نوع گفتار انسان‌ها، اختصاص دارند. در خانم‌ها، لوب فرونتال كار بیشتری انجام می‌دهد؛ در حالی كه در آقایان پشت نیمكره چپ مسؤولیت و اهمیت بیشتری دارد.
به طور معمول مغز مردان 11 - 12 درصد بزرگ‌تر از مغز زنان است. این اختلاف اندازه هیچ ربطی به هوش ندارد و فقط از لحاظ فیزیكی بزرگ‌تر است. مردان برای كنترل توده عضلانی نیاز به نورون‌های بیشتری داشته، در نتیجه مغز بزرگ‌تری نیز دارند.
مردان بیشتر از نیمكره چپ خود استفاده می‌كنند، در حالی كه زنان از دو نیمكره به یك اندازه استفاده می‌كنند و به همین دلیل است كه زنان در حل مشكلات، راه‌حل‌های بیشتر و خلاقانه‌تری دارند.
لوب پارتیال در مردها بزرگ‌تر از زنان است؛ بخصوص در قسمت چپ، این بخش از مغز در كنترل و توانایی انجام عملیات ریاضی كاربرد دارد و شاید به همین دلیل باشد كه آقایان در انجام وظایف حسابداری كه مربوط به ریاضیات می‌شود، نسبت به خانم‌ها موفق‌ترند. برای‌تان جالب خواهد بود اگر بدانید این همان قسمتی است كه در مغز انیشتین به طور غیرعادی بزرگ بود.
واكنش به استرس در زنان و مردان متفاوت است. مردان تمایل دارند با استرس بجنگند و آن را كنار بگذارند؛ در حالی كه زنان رفتاری دوستانه با آن دارند. روانشناسی به نام اشیلی‌تیلور معتقد است خانم ها اغلب استرس را بیشتر از آقایان درك می‌كنند و به آن نزدیك هستند؛ به همین دلیل حس پرستاری و مراقبت در خانم‌ها بیشتر از آقایان بوده و اكثراً نگهداری از فرزندان به عهده زن خانه است، دلیل این واكنش‌های متفاوت مردان و زنان به استرس، ترشح هورمون‌های آنهاست.
هنگام استرس، در هر فردی، هورمون اُكسیتوسین ترشح می‌شود؛ در حالی كه تستوسترون كه به میزان زیادی در مردان ترشح می‌گردد، تأثیر اكسیتوسین را كاهش می‌دهد، استروژن در خانم‌ها، استرس و اكسیتوسین را تقویت می‌كند...
برای خواندن بخش دوم- بررسی تفاوت‌های مغز زن و مرد- اینجا كلیك كنید.
برای خواندن بخش سوم- بررسی تفاوت‌های مغز زن و مرد- اینجا كلیك كنید.
