زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

تحریریه ماهنامه دنیای سلامت

مراسم و جشن‌‌های ورزشی همواره گویای این مهم هستند که ورزش باعث سلامتی و نشاط جوانان و افراد مسن شده و نقش تعیین کننده ای در برنامه‌ریزی و گذراندن اوقات بیکاری آن‌‌ها دارد.     این روزها همۀ مردم به پیاده‌روی، رفتن به کوه، شنا، دو، نرمش صبحگاهی و بازی فوتبال علاقۀ زیادی نشان می‌‌دهند. 

اعتماد به نفس 

 تحرک‌‌های ورزشی برای بیشتر افراد مفید و ضروری است. این افراد در کنار به دست آوردن مقاومت بدنی و هماهنگی فعالیت‌‌های تحرکی می‌‌توانند با انجام ورزش‌‌های گوناگون، قدرت و توانایی‌‌های جسمی و روانی خود را تقویت کرده و آنها را بهبود بخشند.  ورزش  کمک می‌‌کند تا شخص رفتار اجتماعی خود را تصحیح کند، آن را بر اساس قواعدی منظم کرده و به‌تدریج خود را در جمع حس کند.     ورزش کمک می‌‌کند تا فرد هدفی را که در زندگی دارد، دنبال کند و یاد بگیرد تا ملاحظات لازم را نسبت به دیگران داشته باشد.  ارتباط با دیگران از طریق عضو شدن در گروه‌‌های مختلف ورزشی باعث دور شدن و فاصله گرفتن از تنهایی می‌‌شود و شخص از طریق ورزش مورد احترام و توجه دیگران قرار می‌‌گیرد.  تمام نکات ذکر شده می‌‌توانند برای شخص مبتلا به صرع هم مفید باشند. علاوه بر آن ورزش باعث کاهش ضعف در بیمار هم می‌‌شود. از همه مهمتر این است که شخص برای دیگران الگو شده و فرزندان و نزدیکان او به سوی ورزش کشیده می‌‌شوند. همۀ این موارد اعتماد به نفس و شخصیت فرد مبتلا به صرع را بهبود می‌‌بخشد. 

ترس از تصادفات

والدین و وابستگان افراد مبتلا به صرع همواره از اینکه هنگام ورزش تصادف و حادثه‌ای پیش بیاید در ترس و اضطراب به سر می‌‌برند. می‌‌دانیم که هیچ ورزشی بدون تصادف و اتفاق نیست. در نتیجه این خطر همیشه و برای همه وجود دارد. اما بسیار نادر است و هیچ‌وقت موجب ترک ورزش نشده است. تجربه نیز نشان داده است که تعداد اتفاقات و تصادفات در مورد افراد مبتلا به صرع بیشتر از افراد سالم نیست. حادثه‌ای که در مورد افراد مبتلا به صرع پیش می‌‌آید به ندرت به دلیل بروز حملۀ تشنج است. گاهی نفس نفس زدن زیاد در حین انجام عملیات ورزشی، از دست دادن آب و نمک بدن در هنگام ورزش به دلیل عرق کردن زیاد و فعالیت زیاد ماهیچه‌‌ها ممکن است فرد را آمادۀ بروز حمله صرع کند. حرکات بدنی خسته کننده، فشارهای هیجانی و روانی شدید همراه ورزش، ورزش در محیط‌‌های خطرناک مانند آب و بلندی می‌‌توانند برای فرد مبتلا به صرع خطر زا باشند. 

ورزش در مبتلایان به حمله‌‌های متوالی 

 در صورتی که فرد دچار حمله‌‌های متوالی غیر قابل پیش بینی می‌‌شود باید دید حمله‌‌ها چگونه اند و چه ورزش‌‌هایی و برای چه کسی خوب است، ولی ورزش نباید ترک شود. همچنین باید توجه کرد کدام ورزش تعداد و یا شدت حمله‌‌ها را افزایش می‌‌دهد و یا برای فرد ایجاد خطر می‌‌کند. در چنین مواردی توصیه می‌‌شود که از ورزش در بلندی و با اشیای خطر زا پرهیز شود. با توجه به اینکه موارد زیادی دیده شده که حمله‌‌های تشنجی در آب و حین شنا کردن اتفاق افتاده است، باید در این مورد احتیاط جدی صورت گیرد و ضوابطی برای این افراد برای کنترل شنا درآب تنظیم شود. 

هرگاه یکی از ورزش‌‌های مورد علاقه باعث بروز یا تشدید حمله‌‌ها شود، این به آن معنی نیست که شخص مبتلا کاملاً مجبور به ترک این ورزش باشد، بلکه باید تلاش شود تا تمرینات این ورزش را تغییر داد یا از نظر زمانی آن را تنظیم کرد.     نکتۀ مهم این است که در بسیاری از موارد دلیل بروز حمله در حین ورزش، درمان نادرست بیماری و یا میزان ناکافی دارو است. بنابراین می‌‌توان در بسیاری از موارد که ورزش موجب بروز حمله یا خطر می‌‌شود، با نظر پزشک معالج نسبت به تغییر دارو و یا میزان آن اقدام کرد و ورزش را ادامه داد.  

ورزش و دارو درمانی 

  داروهای ضد تشنج شایعترین درمان برای صرع هستند ولی اغلب آنها عارضۀ جانبی به صورت ایجاد خستگی و کوفتگی دارند که برای افراد ورزشکار مسئله‌ساز است. سایر عوارض مثل تاری دید، دو بینی، اختلال تمرکز و اختلال در هماهنگی حرکت‌‌ها نیز می‌‌توانند بر اجرای صحیح فعالیت‌‌های ورزشی تأثیرگذار باشند. در این موارد با پزشک خود مشورت کنید تا حتی الامکان با تغییر دارو و یا دوز درمانی، آن عارضه مشکل ساز برطرف شود.  از طرف دیگر برخی داروها می‌‌توانند باعث بر هم خوردن فرم بدن شوند. به‌طور مثال اسید والپروئیک ممکن است باعث افزایش وزن شود که انجام یک برنامۀ ورزشی منظم می‌‌تواند این اثر نامطلوب دارویی را از بین ببرد. 

انواع ورزش‌‌ها

  انواعی از ورزش‌‌ها وجود دارند که فرد باید مراقبت‌‌های لازم را در انجام دادن آن ورزش مورد نظر قرار دهد. این موارد در مبتلایان به صرع هم باید مراعات شود. مثل استفاده از کلاه محافظ در دوچرخه سواری و اسب سواری. خلاصه اینکه بیشتر ورزش‌‌هایی مثل راهپیمایی، دو، نرمش، بدنسازی، والیبال و پینگ‌پنگ بدون خطر بوده ولی توصیه می‌‌شود ورزش‌‌هایی مثل ژیمناستیک، اسب سواری، اسکی و دوچرخه سواری با کلاه ایمنی انجام شوند. هنگام شنا کردن باید بیشترین احتیاط را رعایت کرد . شنا نه تنها برای کودکان، بلکه برای همه خوشایند است. مبتلایان به صرع که حتی با حمله‌‌های کمتری مواجه می‌‌شوند، باید در حضور یک نجات غریق شنا کنند.  در مواقع شنا در دریاچه و دریا خطر بزرگی وجود دارد. در درجۀ اول باید از شنا کردن در این مکان‌‌ها دوری کرد و در صورت لزوم با فردی که فن شنا و نجات غریق را می‌‌داند همراه شد. 

به نکات زیر توجه کنید: 

  قبل از شروع فعالیت ورزشی، مربی و هم بازی‌‌های خود را از اینکه مبتلا به صرع هستید، آگاه سازید تا در صورت وقوع حمله آمادگی لازم برای کمک به شما را داشته باشند. 

 حین ورزش نگذارید بدنتان دچار کم آبی یا کمبود مواد قندی شود. 

 در صورتی که احساس سر گیجه، تهوع و افت فشارخون داشتید، ورزش را قطع کنید. 

 بیش از حد ورزش نکنید و محدودیت‌‌های خود را در نظر بگیرید. 

 در خنک‌ترین ساعات روز ورزش کنید. 

 حتی‌المقدور روی سطوح نرم (مثل چمن و تشک) ورزش کنید. 

 از مواد نیروزا (استروئیدهای آنابولیک) استفاده نکنید. زیرا ممکن است میزان خونی داروها را تغییر دهند. 

 افرادی که عمل جراحی برای صرع داشته‌اند برای بازگشت به فعالیت‌‌های ورزشی باید شروع دوبارۀ آهسته‌ای داشته باشند و از ورزش‌‌هایی که باعث ضربه به سر می‌‌شوند تا یک سال پرهیز کنند.  

یک پیام بهداشتی برای نصب در محوطه استخر 

 دوست گرامی، اگر مبتلا به بیماری صرع هستید:

 شنا را ترک نکنید، اما نجات غریق یا مربی را آگاه کنید و در قسمت کم عمق شنا کنید.