دكتر مهدی اخبارده؛ متخصص تغذیه بالینی
پاركینسون از گروه بیماریهای تحلیل برنده دستگاه خارج هرمی است كه تولید دوپامین در این بیماری كاهش یافته و باعث سختی عضلات و عدم تنظیم حركات ارادی میشود. با توجه به اینكه علل بیماری پاركینسون به خوبی شناخته نشده، درمان دارویی قطعی برای پاركینسون وجود ندارد و پیشگیری از آن مشكل است.
در این مقاله، ارتباط مكانیسمهای ویتامین E، هموسیستئین، آهن، تاثیر لبنیات و برخی حبوبات و آخرین یافتهها در زمینه بیماری پاركینسون و تغذیه مرور شده است.در بررسیهای صورت گرفته ثابت شده است كه رژیم غذایی مناسب همراه دارو درمانی در به تاخیر انداختن علائم بیماری موثر است.مكانیسمهای مطرح شده به این صورت كه برخی مواد غذایی باعث تسریع پیشرفت بیماری پاركینسون میشوند، برای مثال باقلا به طور طبیعی حاوی ال دوپاست. باقلا سطح ال دوپا را در پلاسما بالا میبرد و باعث درمان بیماری به ویژه با نشانههای خفیف میشود.
آنتیاكسیدانها مانند ویتامین E، باعث كاهش خطر ایجاد پاركینسون میشوند. رادیكالهای آزاد و آسیب اكسیداتیو، یكی از علل مرگ سلول در پاركینسون است زیرا آسیب اكسیداتیو در متابولیسم دوپامین اختلال ایجاد میكند. در نتیجه پراكسید و هیدروكسیل تولید میشود كه سم سلولی است. ویتامین E به عنوان اولین محافظتكننده اعصاب در بیماری پاركینسون مورد آزمایش بالینی قرار گرفته است. برخی غذاها كه حاوی مقادیر بیشتر ویتامین E هستند عبارتند از: بادام، روغن آفتابگردان، روغن كلزا، ذرت سویا، مارگارین.مقادیر بالای ویتامین B6 (پیریدوكسین) با جذب ال دوپا رقابت دارد و باعث میشود ال دوپا در محیط و نه در CNS متابولیزه شود. بنابراین بهتر است مواد مغذی حاوی پیریدوكسین با ال دوپا خورده شود.
تاثیر هموسیتئین، اسید فولیك، رژیم پركالری، آهن، منگنز بر این بیماری مورد مطالعه قرار گرفته است. گرچه بسیاری از یافتهها در این زمینه متناقض است. بسیاری از این آزمایشات بر روی حیوانات صورت گرفته و دادههای انسانی اندكی در دسترس است.