زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

تحریریه دنیای سلامت

در میان بیماری‌هایی که در دوران سالمندی بروز می‌کنند، نام چند بیماری بیشتر به گوش‌مان خورده است: آرتروز، پوکی استخوان و آلزایمر؛ اما باید بیماری دیگری به نام پارکینسون را هم به این چند بیماری اضافه کرد.

شاید بارزترین نشانه‌ای که در بیماران مبتلا به این بیماری دیده‌ایم، لرزش دست‌ها باشد؛ ولی پارکینسون علائم دیگری هم دارد و بر خلاف تصور، بیماری لاعلاجی نیست. در اینجا درباره این بیماری خواهید خواند.

پارکینسون چیست؟

این بیماری كه معمولا به تدریج پیشرفت می کند، ممکن است با لرزشی قابل ملاحظه در یک دست شروع شود. محدودیت در حرکت هم می تواند نشانه ای از ابتلای فرد به این بیماری باشد. ممکن است دیگران مشاهده کنند که صورت فرد بسیار بی‌حالت و بدون احساس شده یا دست‌هایش هنگام راه رفتن در دو سوی بدنش تاب نمی‌خورند.

گاه صحبت کردن آنها هم آهسته و حتی گنگ می شود. هر قدر بیماری پیشرفت کند، علائم بیماری بیشتر خود را نشان می‌دهند. با وجودی که این بیماری درمان قطعی ندارد و بیمار تا پایان عمر با آن زندگی خواهد کرد، ولی راه‌های بسیاری وجود دارد كه می‌توان بیماری را مهار و کنترل کرد. در برخی موارد پزشک ممکن است پیشنهاد جراحی بدهد.

نشانه‌های بیماری

نشانه‌های پارکینسون در هر بیمار متفاوت است. علائم اولیه ممکن است بسیار خفیف باشند و ماه‌ها و بلکه سال‌ها بدون تشخیص باقی بمانند. معمولا علائم در یك سمت بدن شروع می‌شوند و در سمت دیگر شدت می‌گیرند.

این علائم و نشانه‌ها عبارتند از

لرزش: لرزش در پاركینسون معمولاً در یك دست شروع می‌شود. حركت رفت و برگشت انگشت شست دست و انگشت اشاره علامت شایعی است كه در بیماران مبتلا به این بیماری مشاهده می‌‌گردد. ولی بسیاری از بیماران هم این لرزش را تجربه نكردند.

كند شدن حركات طبیعی بدن: ممكن است پاركینسون پس از مدتی به بیمار اجازه ندهد حركات اختیاری خود را با همان سرعت قبلی انجام دهد. در این حالت انجام ساده‌ترین حركات برای بیمار دشوار شده و به زمان زیادی احتیاج دارد. گاهی وقتی بیمار راه می‌رود، گام‌هایش كند می‌شود و پاهایش را روی زمین می‌كشد و می‌گوید حس می‌كند پاهایش به زمین چسبیده‌اند و او نمی‌تواند قدم از قدم بردارد.

سختی عضلات: معمولا عضلات گردن و اندام‌ها سخت شده و این سفتی و سختی به قدری شدید است كه باعث درد می‌شود.

عدم تعادل و ظاهر خمیده: ممكن است به خاطر پاركینسون پشت بیمار خمیده شود و تعادل خود را در راه رفتن از دست بدهد. عدم تعادل از نشانه‌های شایع بیماری است؛ ولی معمولا حتی وقتی بیماری در مراحل آخر خود است، خفیف می‌باشد.

از دست رفتن حركات غیرارادی: پلك زدن، لبخند زدن و تكان دادن دست‌ها در دو طرف بدن هنگام راه رفتن، همگی حركاتی غیرارادی و حالاتی طبیعی از مجموعه حركات بدن انسان هستند. در مبتلایان به پاركینسون این حركات كاهش می‌یابند یا به كلی ناپدید می‌شوند.

برخی از این بیماران ممكن است صورتی ماسكه پیدا كنند و اصلا پلك نزنند. برخی از آنها دیگر نمی‌توانند حالت خاصی به صورت‌شان بگیرند و وقتی حرف می‌زنند با لحنی یكنواخت و بدون هیچ فراز و فرودی صحبت می‌كنند.

تغییرات در صحبت كردن: بسیاری از بیماران مبتلا به پاركینسون در صحبت كردن دچار اشكال می‌شوند. گاهی پیش از حرف زدن تردید كرده و بسیار یكنواخت و آرام صحبت می‌كنند یا اینكه سریع و جویده جویده یا با لحنی یكنواخت كه هیچ فراز و فرودی ندارد، حرف می‌زنند. گاهی هم كلمات را به دفعات تكرار می‌كنند.

دمانس: در مراحل آخر بیماری پاركینسون، برخی بیماران دچار فراموشی و افت فعالیت ذهنی می‌شوند. داروهای ضدآلزایمر می‌توانند این علائم را تا اندازه‌ای كاهش دهند.

علل بروز پاركینسون

بسیاری از علائم پاركینسون به این علت ایجاد می‌شوند كه مقدار یك ماده انتقال‌دهنده پیام‌های عصبی به نام دوپامین در مغز كاهش می‌یابد. این اتفاق زمانی می افتد كه سلول‌های سازنده این ماده در مغز می‌میرند یا آسیب می‌بینند. ولی دانشمندان درباره اینكه این اتفاقات چطور در مغز شكل می‌گیرد، مطمئن نیستند.

برخی پزشكان این تئوری را مطرح كرده‌اند كه ممكن است جهش‌های ژنتیكی یا برخی سموم محیطی در بروز بیماری پاركینسون نقش داشته باشد.

عوامل خطرساز

برخی از ریسك فاكتورهای ابتلا به پاركینسون عبارتند از:

سن: جوانان به ندرت به این بیماری دچار می‌شوند. به طور معمول اواخر میانسالی و اوایل پیری سن بروز پاركینسون است و هر قدر سن بالاتر رود، ریسك ابتلا به این بیماری هم بیشتر می‌شود.

ارث: اگر یك یا چند نفر از بستگان نزدیك شما به پاركینسون مبتلا شده باشند، احتمال اینكه شما هم به این بیماری مبتلا شوید بالاتر خواهد بود. البته در این حالت هم خطر ابتلا به پاركینسون در شما كمتر از 5 درصد است.

جنسیت: مردان بیش از زنان به پاركینسون مبتلا می‌شوند.  قرارگرفتن مداوم در معرض آفت‌كش‌ها و علف‌كش‌ها احتمال ابتلا به پاركینسون را اندكی بالاتر می‌برد.

چه وقت به پزشك مراجعه كنیم؟

اگر دیدید كه یكی از علائم این بیماری را دارید، فورا به پزشك مراجعه كنید تا هم بیماری را تشخیص دهد و هم علل دیگری كه ممكن است باعث بروز علائم شما شده باشند را پیدا كند. مثلا لرزش دست یكی از علائم اولیه پاركینسون است، ولی نوع شایع‌تری از ترمور(لرزش) كه به ترمور اولیه مشهور است، علامت ابتلا به پاركینسون نیست.

با وجودی كه گاهی تشخیص پاركینسون آسان نیست، ولی تشخیص صحیح، كلید شروع درمان موثراست كه می‌تواند علائم را سال‌ها كنترل و از پیشرفت آنها جلوگیری كند...

برای خواندن بخش دوم- پاركینسون چیست- اینجا كلیك كنید.

برای خواندن بخش سوم- پاركینسون چیست- اینجا كلیك كنید.