زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

تاثیر مواد بر سیکل ماهیانه و باروری

الکل در مقادیر پایین مصرف باعث افزایش مختصر هورمون‌های جنسی زنانه می‌‌شود اما در مصرف زیاد الکل سطح سرمی هورمون مردانه تستوسترون در زنان افزایش می‌‌یابد و مصرف طولانی الکل منجر به مشکلاتی مثل مهار تخمک‌گذاری، کاهش توده تخمدانی، کاهش تمایل جنسی، مشکل در رسیدن به ارگاسم، واژینیسموس و نازایی می‌‌شود. به علت وجود تفاوت در متابولیسم الکل حساسیت زن‌ها به اثرات حاد مصرف بیشتر بوده و در مصرف طولانی نیز پیامدهای منفی بیشتری را تجربه می‌‌کنند.

کوکایین و سایر محرک‌ها در ابتدای مصرف محرک جنسی هستند ولی در مصرف مزمن اختلال عملکرد جنسی، افزایش هورمون پرولاكتین، عدم خونریزی قاعدگی، آمنوره و نازایی می‌‌دهند. در مطالعات اخیر دیده شده است که تاثیرات آمفتامین‌ها و کوکایین در طول سیکل ماهیانه متفاوت است به طوری‌که تاثیرات آن در طی فاز فولیکولار (زمانی که پروژسترون حداقل است) بیشتر است و استروژن باعث تشدید پاسخ‌های رفتاری ناشی از مصرف محرک‌ها می‌گردد.

مخدرها (اوپیوئیدها) در مقادیر بالا باعث مهار محور هیپوتالاموس هیپوفیز- آدرنال و افزایش سطح پرولاکتین می‌‌شوند که منجر به اختلال در عملکرد جنسی و کاهش قدرت باروری می‌‌شود.  سیگار با اختلال در سیکل ماهیانه مشکلات باروری یائسگی زودرس و افزایش هورمون پرولاکتین همراه است. وسوسه مصرف نیکوتین‌ تعداد سیگار در روز و علائم ترک نیکوتین در انتهای فاز لوتئال افزایش می‌‌یابد.

به‌خصوص در خانم‌هایی که سندرم اختلال قبل از قاعدگی ( (PMSرا تجربه می‌‌کنند در این دوره مصرف سیگار افزایش می‌‌یابد.  حشیش در مصرف حاد باعث کاهش هورمون  LHمی‌شود ولی در مصرف مزمن تاثیری بر هورمون‌های زنانه نداشته است‌ اختلالات رفتاری ناشی از حشیش در زن‌ها بیشتر دیده می‌‌شود که این به متابولیسم متفاوت حشیش در زن و مرد مربوط می‌‌شود ولی ارتباط واضح بین علائم خلقی‌ سیکل ماهیانه و مصرف حشیش در زن‌ها دیده نشده است.

عوارض مصرف مواد در دوره جنینی

مصرف مواد در دوره جنینی با عوارضی برای مادر و نوزاد همراه می‌‌باشد. مصرف الکل همراه است با اختلال عملکرد جفت ‌اختلال در جریان خون رحمی جفتی ‌افزایش خطر سقط و مرده‌زائی‌ وزن تولد پائین و سندرم جنین الکلی. کوکائین اغلب زنان بارداری که کوکائین و سایر محرک‌ها را مصرف می‌‌کنند مصرف سایر مواد را نیز دارند بنابراین نسبت دادن عوارض جنینی صرفاً به محرک‌ها سخت است. عوارضی مثل نارسایی جفت،‌ کاهش جریان خون مغزی در جنین‌ و وزن تولد پایین دیده شده است.

اوپیوئیدها‌ مصرف تزریقی مواد مخدر در بارداری با خطر انتقال هپاتیت و ایدز به جنین همراه است. مصرف بخصوص در سه ماهه آخر بارداری با سندرم محرومیت جنین همراه بوده است که سیستم‌های مغزی اتونوم ‌و گوارشی را تحت تاثیر قرار می‌‌دهد و منجر به کاهش وزن نوزاد ‌مشکلات بلع اختلال خواب و تشنج می‌‌گردد.

سیگار در بارداری می‌تواند بطور مستقیم باعث مهار رشد جفت گردد یا غیر مستقیم با کاهش جریان خون جفت عوارضی را به همراه داشته باشد. زایمان زودرس،‌ جدایی جفت،‌ کاهش رشد داخل رحمی، ‌حاملگی‌های خارج رحمی و مرگ جنینی بیشتری در مصرف سیگار دیده شده است.

حشیش ‌در مصرف مزمن‌ بعلت چربی دوست بودن مدت‌ها در بافت‌های چربی بدن ذخیره می‌‌ماند و حتی زمانی که با شروع حاملگی مصرف حشیش قطع شده باشد از بافت‌های چربی به جریان خون آزاد شده و به راحتی از جفت می‌‌گذرد و با خطراتی برای جنین همراه است.

کاهش جریان خون رحمی جفتی، ‌زایمان زودرس،‌ کاهش رشد داخل رحمی و وزن تولد پایین در مصرف حشیش دیده شده است. نقائص شناختی‌ بیش فعالی، ‌نقص توجه و تحریک‌پذیری نیز در نوزادی که در معرض حشیش بوده بیشتر از سایرین دیده می‌‌شود.

تفاوتهای جنسیتی در مداخلات درمانی

مصرف مواد در زنان ‌نقش آنها را در جامعه به عنوان مادر و همسر به چالش می‌‌کشد.  انگ زدن به زنان مصرف کننده منجر به عدم حضور آنها در جامعه و پنهان نگه داشتن مصرف مواد می‌‌شود که دسترسی به خدمات درمانی را برایشان دشوار می‌‌سازد. از آنجایی که اغلب زنان مصرف کننده برای تهیه و مصرف خود وابسته‌اند، نیاز به مشارکت همسر خود برای وارد شدن به درمان دارند.

بسیاری از این زنان از مهارت‌های آموزشی‌ حرفه‌ای و فرصت‌های شغلی لازم محروم هستند و از این رو مجبورند هم از نظر جسمانی و هم اقتصادی به شریک زندگی‌شان متکی باشند. اکثر زنان معتاد در خانواده‌ای رشد نموده‌اند که در آن فرد مصرف کننده مواد وجود داشته است و زنان اغلب قربانیان اعتیاد وابستگان‌شان هستند. زنانی که مورد آزار فیزیکی و خشونت قرار می‌‌گیرند در برابر عوارض ناشی از زندگی با همسر معتاد تحمل کمتری داشته و به سوء‌مصرف مواد روی می‌‌آورند.

به نظر می‌‌رسد الگوی اعتیاد همسر به‌ویژه وقتی با تحقیر و آسیب جسمی همراه است احتمال اعتیاد زن را بالا می‌برد. خشونت شوهر معتاد با همسرش که منجربه اعتیاد وی می‌‌شود با نظریه همانند‌سازی با پرخاشگر نیز قابل توضیح است. زن معتاد نسبت به مرد معتاد انگ بیشتری را از سوی اجتماع  به دوش می‌‌کشد و زمانی که برای درمان تصمیم می‌گیرد از سوی خانواده و دوستان حمایت کمتری از مرد معتاد دریافت می‌‌نماید.

مسئله اعتیاد یک مشکل فردی نیست بلکه امری است اجتماعی و در ارتباط با تعامل‌های بین فردی رخ می‌‌دهد.  خدمات درمانی خاص برای خانم‌ها باید براساس نیازهای آنها شکل بگیرد و از آنها جهت ایجاد نقش مثبت به عنوان مادر، ‌دختر و یا همسر حمایت نماید.