دكتر محسن نراقی ؛ رييس انجمن تحقيقات راينولوژی
خرخراز مسایل مهم روزمرهای است كه در كل دنیا مورد توجه قرار می گیرد. بهدلیل شیوع زیاد و مشكلات زیادی كه خرخر و آپنه خواب (توقف جریان هوا از دهان و بینی بهمدت ۱۰ ثانیه) ایجاد میكند، این مشكل در حال حاضر بیشتر تشخیص داده میشود. از سوی دیگر، ممكن است بیمارانی مراجعه كنند كه شكایت دیگری داشته باشند و هیچ اشارهای به مسالهی خرخر خود نكنند ولی مشكل اصلی آنها با پدیدهخرخر كردن مرتبط باشد. خرخر از هم از نظر پزشكی و هم از نظر اجتماعی بسیار مهم است.
علل اهمیت اجتماعی خرخر
۱. طلاق: خرخر هم بهعلت تاثیر روی رفتار (در اثر كمبود اكسیژن) و هم به دلیل مزاحمت خواب یكی از علل مهم طلاق است.
۲. تصادفات: تصادفات مرگبار در افرادی كه خرخر و آپنه خواب دارند، بیشتر است.
۳. كاهش عملكرد: خرخر باعث ضررهای اقتصادی زیادی به خاطر كاهش عملكرد شغلی افراد جامعه میشود.
۴. تغییرات رفتاری: این افراد ممكن است عصبی، بیحوصله و حتی پرخاشگر شوند. ۵. از دست دادن تدریجی حافظه
علائم
۱. خرخر كردن: خرخر كردن شایعترین علامتی است كه بیماران دچار آپنه خواب با آن مراجعه میكنند و علامت كلاسیك آپنه خواب بهشمار میرود زیرا اكثر قریب بهاتفاق این افراد خرخر میكنند.
۲. زمان نهفتهی كوتاه برای شروع خواب (۱ تا ۴ دقیقه): زمانی كه فرد میخواهد به خواب برود كوتاه است، یعنی بهمحض اینكه سرش را روی بالش میگذارد خوابش میبرد. همچنین ممكن است پشت چراغ قرمز و طی روز خوابش ببرد.
۳. خوابآلودگی بیش از حد طی روز
۴. تغییرات رفتاری شخصیتی: رفتار ضداجتماعی، پرخاشگری، بیتوجهی، افسردگی یا فراموشی
۵. عدم رشد مناسب: تاخیر در رشد و عدم وزنگیری در كودكان ۶. سردرد صبحگاهی: بهعلت قطع شدن خواب شبانه و مختل شدن جریان اكسیژن ۷. خواب مختل: خواب دیدن وحشتناک، شبادراری در کودکان، تعریق شدید شبانه.
اهمیت خرخر از نظر پزشكی
در این افراد آپنه خواب (در حالات شدید این وضعیت مشاهده میشود)، كاهش اكسیژن، افزایش فشارخون، بزرگی قلب، افزایش خطر سكته قلبی تا ۳ برابر، افزایش خطر سكته مغزی تا ۴ برابر و مرگ ناگهانی بیشتر است كه دلیل عمده آن اختلال ریتم قلب ناشی از كمبود اكسیژن است. این مشكل در مردها و نیز در كسانی كه وزنشان بالاتر است، بیشتر است و با افزایش سن بیشتر میشود. همچنین در افرادی كه به پشت میخوابند بیشتر دیده میشود.
ویژگیهای جسمی (گردن كوتاه)، وضعیت بدن و نیز مصرف سیگار و الكل از عوامل مستعد کننده خرخر است.
مکانیسم ایجاد خرخر
روی هم افتادگی دیواره های راه هوایی فوقانی هنگامی رخ میدهد كه فشار منفی ناشی از دم بر توانایی دیوارههای حلقی برای جلوگیری از روی هم افتادگی فزونی یابد. فعالیت عضلانی حلق طی بعضی وضعیتهای خواب كاهش مییابد. در زمان حركت سریع چشم در خواب تعداد تنفس و ضربان قلب افزایشمییابد، اما تون عضلات اسكلتی (غیر از دیافراگم) كم میشود.
در آن هنگام پایداری راه هوایی، به اندازهی حلق و محکم بودن بافتی بستگی دارد و ممكن است راه هوایی حفظ نشود. هر گونه باریك شدن آناتومیك در راه هوایی فوقانی به افزایش فشار منفی دم برای حفظ تهویه نیاز دارد. افزایش در فشار منفی احتمال روی هم افتادگی حلقی را زیاد میكند. تشخیص محل ضایعه برای درمان ضروری است...
برای خواندن بخش دوم - خرخر و مشكلات تنفسی در خواب - اینجا کلیک کنید