تحریریه دنیای سلامت
نیمه شب است و شما همچنان به سقف اتاق خیره شدهاید و به چیرهای مختلف فكر میكنید. اصلاً خوابتان نمیبرد. دوباره با اضطراب به ساعت نگاهی میاندازید و با خود فكر میكنید، چقدر خوب میشد اگر میتوانستم بخوابم.
در این شرایط اغلب وسوسه میشوید كه یك قرص خواب بخورید؛ اما بهتر است قبل از آن متن زیر را بخوانید. داروهای مختلف خوابآور در سلامت و كارآیی متفاوت هستند و به ندرت امكان دارد كه فردی از آنها در یك دوره زمانی و كوتاهمدت استفاده كند. بیخوابی نشانهای از یك بیماری جسمی و یا روانی است كه با داروهای خوابآور درمان نمیشود.
در بسیاری از موارد درمان بیخوابی با تغییرات ساده شیوه زندگی بسیار مؤثرتر از قرصهای خوابآور است. در واقع قرصهای خوابآور زمانی مؤثرند كه در یك دوره زمانی كوتاه، مثلاً بعد از دوره نقاهت یك بیماری، استفاده شوند و یا در مواردی كه فرد از بیخوابی شدید رنج میبرد، پزشك بهطور موقت داروهای خواب را تجویز میكند.
استفاده از قرص خوابآور، اعتیادآور است و عوارض جانبی زیادی دارد. در اكثر مواقع این داروها نه تنها بیخوابی را درمان نمیكنند، بلكه در درازمدت مشكل را حادتر میكنند.
عوارض جانبی
تمام داروهای خواب، حتی اگر توسط پزشك تجویز شده باشند، عوارض جانبی بیشماری دارند كه بسته به نوع دارو، مقدار مصرف و تعداد دفعات مصرف متفاوت است.
عوارض جانبی شایع این داروها عبارتند از: تاری دید، سردرد، درد عضلانی، یبوست، خشكی دهان، خواب آلودگی روزانه، مشكلات تمركز، سرگیجه، عدم تعادل جهش و بیخوابی. بنزودیازپینها كه نوعی قرص آرامبخش و خوابآور هستند، میتوانند موجب خطرات جدیتری همچون حساسیتهای شدید، تورم صورت، از بین رفتن حافظه، توهم و مشكلات پیچیده رفتاری شوند.
مشكلات رفتاری ناشی از مصرف قرصهای خوابآور عبارتند از: رانندگی در حالی كه شخص بهطور كامل بیدار نشده و خواب آلود است غذا خوردن در خواب كه اغلب منجر به افزایش وزن میشود اگر با هرگونه از این رفتارها و با رفتارهایی مشابه برخورد كردید، فوراً با دكتر مشورت كنید.
ماده اصلی اكثر قرصهای خوابآور آنتیهیستامین است و آنتیهیستامین برای رفع بیماریهایی همچون، حساسیتها، تب یونجه و سرماخوردگی تجویز میشود، و از آنجایی كه هیستامین، پیغام شیمیایی مغز و هوشیاری را كاهش میدهد، باعث میشود كه بیمار احساس خواب آلودگی كند.
تقریباً میتوان گفت این داروها هیچ اثر مثبتی ندارند و از لحاظ علمی نیز اثبات نشدهاند. اما از عوارض این نوع قرصها میتوان به خوابآلودگی در روز بعد اشاره كرد.
در بعضی از وزن ایده آلآور، آنتیهیستامین با استامینوفن (تسكین دهنده درد) تركیب میشود و در برخی دیگر نیز آنتیهیستامین و الكل مواد تشكیل دهنده این قرصها هستند. به طور كلی خوابآورها، روی گیرنده مغز تأثیر میگذارند و سرعت سیستم عصبی را كاهش میدهند.
برخی از این داروها برای به خواب رفتن سریع و گروهی دیگر برای افزایش زمان خوابیدن تجویز میشوند و برخی از آنها در مقایسه با انواع دیگر تأثیر سریعتر و ماندگاری بیشتری دارند...