ستاره حمیدی؛ كارشناس روانشناسی
همه ما از بیمار شدن می‌ترسیم. وقتی بیمار می‌شویم آنقدر به سلامتی خود بها می‌دهیم كه شروع به پرس و جو از دوستان و آشنایان كرده و سراغ پزشكی خوب و معروف را می‌گیریم. واقعا پزشك خوب چه كسی است؟ به طور كلی شاید به نظر برسد پزشك خوب كسی است كه تحصیلات بالا و تخصص‌های ویژه در حل مشكل بیمار دارد.
به نظر برخی پزشك خوب كسی است كه بیمارش را به خوبی بشناسد و اطلاعاتی در مورد تاریخچه پزشكی فرد داشته باشد. بسیاری از افراد مدام پزشكشان را تغییر داده و به دنبال پزشكی حاذق‌تر از یك مطب به مطب دیگر می‌روند. براساس نظر متخصصان پزشك خوب كسی است كه دقیق عمل كرده و بیمار را به موقع به پزشك متخصص معرفی نماید.
یكی از خصوصیات پزشك خوب این است كه بتواند با بیمارش به راحتی ارتباط برقرار كرده و شرایطش را درك كند. همان‌طور كه پزشكان در قبال بیماران تعهداتی دارند، بیماران نیز برای اینكه به خود و پزشكشان جهت تشخیص بهتر كمك كنند، لازم است اصولی را قبل از مراجعه به مطب رعایت نمایند:
1- گرفتن وقت قبلی: برای مراجعه به پزشك، رعایت نوبت و گرفتن وقت قبلی ضروری است. به این ترتیب، در وقت صرفه‌‌جویی شده و بیمار زمان كمتری در كلینیك‌ها سرگردان می‌شود؛ به خصوص سالمندان كه انتظار كشیدن باعث تشدید دردهای‌شان می‌شود.
2- 10الی 15 دقیقه زودتر از موعد مقرر در كلینیك یا مطب حاضر شدن: حضور بموقع در مطب امنیت روانی بیشتری برای بیمار فراهم میكند و علل بیماری با آرامش بیشتری بررسی می‌شود. دیر رسیدن و از طرفی ناراحتی‌های جسمی ناشی از بیماری باعث برهم خوردن تعادل روانی بیمار شده درد را تشدید میكند.
3- رعایت نظم و ترتیب و داشتن پرونده پزشكی: هر بیمار باید یك پرونده پزشكی داشته باشد كه تمامی سوابق بیماری در آن درج شده باشد. در مورد كودكان و افراد مسن این وظیفه بر عهده شخصی است كه مسؤولیت نگهداری كودك و یا افراد مسن را بر عهده دارد.
بیماری كه تمام آزمایش‌ها و عكس‌ها را همراه خود آورده و می‌داند آخرین آزمایش‌ها كدام هستند و در آن زمان چه ناراحتی داشته، چه داروهایی با چه دوزی مصرف می‌كرده و تمام مراجعات پزشكی و تشخیصی‌اش را به طور خلاصه و جامع بیان میكند، می‌تواند كمك بسیاری به پزشك جهت تشخیص درست نماید. پزشكان برای ریشه‌یابی بیماری به اطلاعات دقیقی نیاز دارند. البته ناگفته نماند كه برخی افراد در این كار زیاده‌روی كرده و تك‌تك برگه‌های آزمایش را در پرونده خود نگهداری می‌كنند كه این كار به جز اتلاف وقت پزشك نفع دیگری نخواهد داشت.
اجازه ندهید پرونده پزشكی بیش از حد قطور شود و برگه‌های آزمایش و نسخه‌های اضافی را به تدریج از پرونده خارج كنید. به طور مثال، جواب پاتولوژی و عكسبرداری‌ها خیلی مهم هستند و همیشه باید آنها را حفظ كرد. معمولا در اولین مراجعه به پزشك، شماره پرونده‌ای به بیمار اختصاص می‌یابد كه بیمار باید آن را به خاطر بسپارد و یا در جای مطمئنی یادداشت كند. به این ترتیب، منشی به سرعت و به راحتی پرونده بیمار را پیدا میكند.
4- داروهای مصرفی: بهتر است بیمار اسم داروهایی كه قبلا یا در حال حاضر مصرف میكند، هر چند سخت، به خاطر بسپارد و تا حدی در مورد آنها اطلاعات كسب كند. این اطلاعات باید از طریق پزشك معالج به دست آید، نه افرادی ناآگاه كه دیگران را از عوارض دارو ترسانده و نسبت به پزشك معالج بدگمان می‌سازند.
5- رعایت بهداشت شخصی: همان‌طوری كه می‌دانیم، پیشگیری بهتر از درمان است و هر چه سطح بهداشت بالاتر باشد، بیماری كمتر و مراجعه به پزشك اصولی‌تر است. در اغلب مطب‌ها و كلینیك‌ها به علت ازدحام و یا محدودیت مكان، رعایت بهداشت ضروری است.
6- رعایت حقوق دیگر بیماران: بهتر است هنگام مراجعه به پزشك فقط اطلاعاتی كه پزشك نیاز دارد، ارائه شود. گاهی پرگویی موجب تضییع حقوق بیمارانی كه منتظر هستند، می‌شود. نكته دیگر اینكه باید با پزشك صادق بود و به تمامی پرسش‌های وی صادقانه پاسخ داد.
7- عدم ازدحام در مطب: سعی كنید بیش از یك همراه با خود به كلینیك و یا مطب نبرید؛ به خصوص كودكان را (مگر نیاز به ویزیت پزشك داشته باشند)؛ هم از جهت ایمنی در برابر بیماری‌ها و هم سر و صدایی كه ممكن است ایجاد كنند و سبب رنجش بیماران دیگر شوند. نكته مهم دیگر، استفاده از تلفن همراه در مكان‌های عمومی مانند مطب و درمانگاه‌هاست كه به خصوص وقتی بلند صحبت می‌شود، بقیه بیماران را آزار می‌دهد. بهتر است در این مكان‌ها تلفن خاموش باشد.
گاه عدم رعایت این نكات منجر به ازدحام و سرو صدا در مطب خواهد شد كه مسلما بر میزان تسلط پزشك تأثیر خواهد گذاشت.
8- تكمیل روند درمان: یكی دیگر از موارد مهم، تكمیل روند درمان است. برخی افراد در استفاده از داروها و عمل به توصیه‌های پزشك سهل‌انگاری كرده و دوره درمان خود را تكمیل نمی‌كنند كه همین امر موجب بروز مجدد نشانه‌های بیماری می‌شود و گاه بیمار این اتفاق را به حاذق نبودن پزشك ارتباط می‌دهد.
