رسول صفایی، الکترو کاردیو گرافیست
شاید بتوان براستی به این حقیقت اذغان داشت که در بسیاری از کشورهای جهان نویسندگان و شاعران مرد بسیار بیشتر و هویتشان مشهورتر از زنان نویسنده و شاعر بوده است.
لازم به معرفی نیست ولی بطور مثال "سافو" که زمان زندگیش را بسیار دورتر از زمان ما نوشتهاند و تنها یک کتاب از نه کتاب او باقی مانده است و او اولین زنی بود که در مقابل ظلم مردان نسبت به زنان زمان خودش قیام کرده است.
زندگیپروین اعتصامی در دوران تحصیل
پروین اعتصامی در تاریخ 1285 شمسی در تبریز تولد یافت. در کودکی بههمراه پدر به تهران آمد. آن روزها ارباب فضل و دانش در خانه پدرش گرد میآمدند، در آن مجالس بهرهها یافت و در هشت سالگی به شعر گفتن پرداخت.
در سال 1303 شمسی برابر با ماه مه 1924 میلادی دوره مدرسه دخترانه امریکایی را که به سرپرستی خانم " میس شولر" در ایران اداره میشد با موفقیت به پایان برد و در جشن فارغ التحصیلی خطابهای با عنوان" زن و تاریخ" ایراد کرد که البته در آن خطابه از ظلم مرد به شریک زندگی خویش سخن گفت و سپس از بیداری ملل آسیایی سخن گفت و اینکه تربیت و تعلیم حقیقی زن و مرد را داروی بیماری مزمن شرق دانست و اشاره کرد که باید چالاک از پرتگاهها عبور کرد و با تربیت نسوان اصلاحات مهم اجتماعی را به انجام رساند.
پروین اعتصامی از صداقت برجستهای برخوردار بود و هرگز نیز به کسی بیش از آنچه دعوی دوستی مینمود و هیچگاه خویش را صاحب افکار و عقایدی که نداشت قلمداد نمیکرد.
پروین با ادبیات انگلیسی هم آشنایی داشت. او از زنان کامله درامور تحقیق بود. رضا شاه خواست او را ملکه کند ولی پروین از پذیرفتن این مقام سرباز زد.
او در قطعه زیر روشن ساخت که این اشعار سروده یک زن شاعره میباشد:
از غبار فکر باطل پاک باید داشت دل
تا بداند دیو کائن آیینه جای گرد نیست
مرد پندارند پروین را چو برخی ز اهل فضل
این معما گفته نیکوتر که پروین مرد نیست
نخستین دیوان اشعار پروین
نخستین چاپ دیوان اشعار پروین محتوی قریب 5000 بیت همراه با مقدمهای از ملک الشعرای بهار است که نوشته است: شعر "سفر اشک" کافی است که پروین را در ردیف نخستین شاعران ایران قرار دهد.
اشعار پروین: قصاید، مثنوی و قطعه، دارای مضامین تعلیمی، اخلاقی، اجتماعی و عناوین رئالیستی است.
از بهترین اشعار او میتوان این اشعار را نام برد. (طفل یتیم- زنجیر- سفر اشک- جولای خدا- ذره- کعبه دل- گوهر اشک- گوهر و سنگ- لطف حق- نغمه صبح) و خصوصاً (طفل یتیم) او برای آنهایی که والدین خود را در ایام کودکی از دست دادهاند و از عشق و محبت مادرانه محروم میشدند بسیار دل انگیز و گیراست.
عقاید پروین در خصوص رسالت و وظایف زنان
وظیفه زن و مرد ای حکیم دانی چیست؟
یکی است کشتی و آن دیگری است کشتی بان
به روز حادثه اندریم حوادث دهر
امید سعی و عملهاست هم ازین وهم آن
همیشه دختر امروز مادر فرداست
ز ما درست میسر بزرگی پسران
زندگی پر فراز و نشیب پروین بعد از ازدواج
پروین در تمام سفرهایی که پدرش در داخل و یا خارج ایران مینمود شرکت میکرد و با سیر و سیاحت به گسترش دید و اطلاعات و کسب تجارب تازه میپرداخت.
پروین در نوزده تیرماه 1313 با پسرعموی خود ازدواج کرد و چهار ماه بعد از عقد ازدواج به کرمانشاه به خانه شوهر رفت.
شوهر پروین از افسران شهربانی و هنگام وصلت با او رئیس شهربانی کرمانشاه بود.
او که در خانوادهای سرشار از مظاهر معنوی و ادبی و دور از هرگونه آلودگی پرورشیافته بود، روزی ناگهان به خانهای وارد شد که بساطی از عیش و نوش و...... برپا بود.
طبیعی است که این دو طبع مخالف یکدیگر است و نمیتواند دیری بپاید و سرانجام این ازدواج ناهمگون به جدایی کشید و پروین پس از دو ماه و نیم اقامت در خانه شوهر و با گذشتن از کابین و مهریه و فلان و بهمان از شوهرش جدا شد.
و این است مطلع شعری که در تعزیب پدر سروده است:
پدر آن تیشه که بر خاک تو زد دست اجل
تیشهای بود که شد باعث ویرانی من
یوسفت نام نهادند و به گر گت دادند
مرگ، گرگ تو شد، ای یوسف کنعانی من
گنج خود خواندیم و رفتی و بگذاشتیم
ایعجب، بعد تو با کیست نگهبانی من
پروین بدون هیچ سابقه بیماری و کسالتی در بستر بیماری افتاد و پس از سیزده روز در شانزدهم فروردینماه 1320 در سن سیوپنجسالگی بدرود زندگی گفت و در مقبره خانوادگی خویش واقع در صحن جدید، در حرم متبرک حضرت معصومه(س) در کنار پدرش که در سال 1316 و سه سال پیش از او وفات یافته بود به خاک سپرده شد.
پروین برای سنگ مزار خود قطعهای سروده است که چند بیت آن را خاتمه کلام میکنیم:
اینکه خاک سیهش بالین است
اختر چرخ ادب پروین است
گرچه جز تلخی از ایام ندید
هرچه خواهی سخنش شیرین است
آدمی هر چه توانگر باشد
چون بدین نقطه رسد، مسکین است