غذاهای سنتی نشان دهنده فرهنگ و آداب و رسوم خاص هر منطقهای هستند. خطه شمال ایران با نعمتهای فراوان دارای متنوعترین و بیشترین نوع غذاست که بسیار خوشمزه، پر طرفدار و مقوی هستند. شامی رودباری یکی از غذاهای لذیذ مردمان این خطه است که با کتلت و شامیهای مرسوم تفاوت دارد.
این شامی را بعد از پخت داخل روغن زیتون در سس مخصوصی قرار میدهند و به صورت آبدار همراه با کته سرو میکنند. اگر به تهیه غذاهای محلی علاقهمند هستید، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا طرز تهیه شامی رودباری فوق العاده و جذاب را همراه با نکات و فوت وفنهای مربوط به طبخ آن با شما کاربران گرامی به اشتراک بگذاریم.
مواد لازم برای تهیه شامی رودباری
گوشت چرخ کرده: ۴۰۰ گرم
پیاز بزرگ: ۱ عدد
روغن زیتون: نصف لیوان
سبزی خشک معطر (شامل، جعفری، گشنیز و ریحان): ۲ قاشق غذاخوری
نمک، فلفل سیاه و زردچوبه: به میزان لازم
پودر گلپر: یک قاشق چایخوری
آب جوش: نصف لیوان
بیشتربخوانید:
دستور پخت کوکو با طعم متفاوت برنجی
مواد لازم برای تهیه سس شامی
گوجه فرنگی درشت: ۵ عدد
رب گوجه فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
آب انار ترش: نصف لیوان
نمک و فلفل سیاه: به میزان لازم
نکات مربوط به مواد اولیه
۱ ـ نکات مربوط به گوشت
معمولا وقتی صحبت از گوشت قرمز میشود، بیشتر از مضرات آن گفته میشود؛ اما همانطور که میدانید گوشت قرمز حاوی میزان بالای پروتئین و بهترین ماده غذایی برای تقویت ماهیچهها و استحکام عضلانی بدن است. همچنین دارای میزان قابل توجهی از امگا ۳ و دارای منبع غنی از آهن است و برای پیشگیری از کمخونی بسیار موثر است. آهن از یک سو به ساخت هموگلوبین موجود در خون کمک میکند و از سوی دیگر رسیدن اکسیژن به قلب و مغز را سرعت میبخشد. گوشت قرمز منبع بسیار خوبی از ویتامینهای گروه B است.
این گروه از ویتامینها برای سوخت و ساز بهتر بدن ضروری هستند. همانطور که ملاحظه میکنید گوشت قرمز ارزش غذایی بسیار بالایی دارد. مهم این است که به میزان مناسب مصرف شود و مصرف ۱ الی ۲ بار در هفته برای بدن بسیار مفید است. اگر در تهیه گوشت چرخ کرده از گوشت گوسفند استفاده میکنید، این نکته را در نظر داشته باشید که گوشت گوسفند در فرآیند پخت آب میشود؛ بنابراین باید اندازه شامی را بزرگتر کنید. توصیه میکنیم برای تهیه شامی رودباری از گوشت چرخ کرده مخلوط گوساله و گوسفند استفاده کنید.
۲ ـ نکات مربوط به روغن زیتون
روغن زیتون به دلیل ارزش غذایی بالایی که دارد، در رژیم غذایی بسیاری از افراد از جایگاه ویژهای برخوردار است. اما از آنجا که قیمت روغن زیتون خالص بالاست، معمولاً در هنگام عرضه در بازار با روغنهای معمولی مخلوط میشود. درنتیجه از کیفیت آن کاسته میشود؛ بنابراین کسانی که به دنبال خرید روغن زیتون هستند، اغلب میپرسند که چطور روغن زیتون اصل را تشخیص بدهیم. البته تشخیص خالص بودن روغن زیتون کار چندان سادهای نیست. با این حال کارشناسان برای تشخیص روغن زیتون اصل سه روش را به شرح ذیل ارائه دادهاند:
۱- برای انتخاب روغن مرغوب بهتر است که اول آن را ببویید. روغن زیتون خوب باید بوی میوه زیتون، سیب یا علف تازه بدهد که مربوط به نوع زیتون یا زمان برداشت آن است؛ بنابراین اگر بوی فلز احساس کردید، بدانید که روغن نامرغوب یا فاسد است.
۲- روش دوم برای تشخیص روغن زیتون اصل این است که آن را بچشید. اگر ۱ قاشق روغن زیتون را در دهان خود بریزید و در دهان بچرخانید و با استشمام هوا آن را فرو بدهید، باید بعد از چند لحظه در گلوی خود تلخی و تندی شدیدی احساس کنید. به نحوی که گلوی شما بسوزد. در بعضی موارد افراد به دلیل تندی بیش از حد روغن به سرفه میافتند. درست پس از ۱ دقیقه مزه تلخی و تندی از بین میرود و خوشمزه میشود. ضمن اینکه فرد با خوردن این روغن در دهان خود احساس چربی نمیکند. با خوردن روغن زیتون اصل در ابتدای زبان احساس شیرینی و در انتهای آن احساس تلخی و سوزش خواهید داشت.
۳- روش بعدی برای تشخیص روغن زیتون اصل رنگ آن است. رنگ روغن زیتون باید زرد مایل به سبز باشد. البته رنگ روغن زیتون معیار مناسبی برای تعیین کیفیت روغن نیست؛ زیرا بهراحتی میتوان در آن تقلب کرد.
۳ ـ نکات مربوط به پیاز
اگر بخواهیم به طور مختصر در مورد کاربرد انواع پیازها توضیح بدهیم، باید از پیاز زرد که معروفترین عضو خانواده پیازهاست، شروع کنیم. این پیاز بهترین گزینه برای پخت و پز است. پیاز سفید طعم ملایمتری نسبت به پیاز زرد دارد. از نظر کاربرد تقریباً مثل پیاز قرمز است و میشود آن را خام خورد و یا در سالادها و دیپها از آن استفاده کرد. این پیاز برای غذاهای مکزیکی هم بهترین گزینه است. پیاز قرمز نسبت به پیاز سفید و زرد فیبر بیشتری دارد و به خاطر رنگ زیبایش میتوان از آن برای تزئین بشقاب غذا هم استفاده کرد. علاوهبر این برای کبابی کردن، سالاد و ساندویچها هم انتخاب مناسبی است. پیازهای قرمز به اندازه کافی عطر و طعم به غذا نمیدهند؛ بنابراین برای پخت و پز مورد استفاده قرار نمیگیرند
طرز تهیه شامی رودباری
۱ ـ برای شروع کار پیاز را پوست و سپس رنده کنید. پیاز رنده شده را به گوشت چرخ کرده اضافه کنید و خوب ورز بدهید تا گوشت کاملا با پیاز مخلوط شود.
۲ ـ سبزی خشک معطر، نمک، فلفل سیاه، زردچوبه و گلپر را به ترکیب گوشت و پیاز اضافه کنید و کمی دیگر ورز بدهید.
۳ ـ حالا اندازه یک نارنگی کوچک از مایه گوشتی بردارید و کف دستتان گرد کنید و آن را داخل ماهی تابه بگذراید. شامی بعدی را هم به همین شکل گرد کنید و آن را داخل ماهی تابه بگذارید به طوری که نیمی از آن روی شامی قلبی باشد. همه شامیها را به همین شکل دور تا دور ماهی تابه بچینید. نگران چسبیده شدن شامیها به هم نباشید؛ زیرا بعد از پخت کاملا از هم جدا میشوند.
۴ ـ در مرحله آخر روغن زیتون و آب جوش را داخل ماهی تابه و روی شامی بریزید و درب ماهی تابه را بگذارید. حرارت اجاق گاز را کم کنید و اجازه بدهید حدود یک ساعت شامی بپزد و آب و روغن زیتون کم کم جذب شامی شود. بعد از این مدت زمان شامیهای پخته را از ماهی تابه خارج کنید.
طرز تهیه سس شامی
گوجه فرنگیها را رنده یا میکس کنید و داخل یک کاسه بریزید؛ سپس رب گوجه فرنگی، آب انار ترش، نمک و فلفل سیاه را به آن اضافه کنید و هم بزنید تا همه مواد با هم مخلوط شوند. سس را داخل همان ماهی تابه که شامی را پخته بودید، بریزید و درب ماهی تابه را بگذارید و اجازه بدهید سس به جوش بیاید و کمی غلیظ شود؛ سپس شامیها را داخل سس بچینید و دوباره درب ماهی تابه را ببندید و نیم ساعت دیگر زمان بدهید تا شامی با سس مزهدار شود و سس هم به اندازه کافی غلیظ شود. در این مرحله شامی رودباری خوشمزه شما آماده سرو است که میتوانید آن را همراه با کته زعفرانی میل کنید، نوش جان.
نکات مهم
۱ ـ به جای آب انار میتوانید از یک قاشق غذاخوری رب انار استفاده کنید.
۲ ـ روغن زیتون را حذف نکنید؛ زیرا طعم این شامی به روغن زیتون است. اگر بوی روغن زیتون را دوست ندارید، میتوانید از روغن زیتون بدون بو استفاده کنید.
۳ ـ سبزیهای اصلی برای تهیه این شامی سبزیهای معطر شمال مانند چوچاق، خالواش و پلنگ مش است. از آنجا که این سبزیها در نقاط دیگر کشور در دسترس نیست، میتوانید سبزیهای معطری را که در دستور آمده است، جایگزین کنید.